 |
| 'Verpakt' ijzer IJzer (bruine bol) |
In ontwikkelingslanden lijdt de helft van alle jonge kinderen aan bloedarmoede, vooral als gevolg van ijzergebrek. De oorzaak is een eenzijdig dieet dat voornamelijk is gebaseerd op granen. Daarin komen stoffen voor die het plantaardige ijzer slecht geschikt maakt voor het lichaam om op te nemen. Het lichaam neemt hierdoor slechts 5% van alle ijzer uit plantaardig voedsel op.
IJzergebrek is betrekkelijk goedkoop te bestrijden door het toevoegen van ijzer aan voedingsmiddelen. Maïs- en tarwemeel zijn hiervoor bij uitstek geschikt. Grote bevolkingsgroepen consumeren deze meelsoorten in grote hoeveelheden. Internationale inspanningen (onder andere door de Wereldgezondheidsorganisatie en Unicef) om meel met ijzer te verrijken, beginnen nu hun vruchten af te werpen. In 1990 verrijkten alleen de Verenigde Staten en Canada hun meel met ijzer; op dit moment gebeurt dit in 49 landen, waaronder de voor Afrika invloedrijke landen Nigeria en Zuid-Afrika.
 |
|
Bleke tong door bloedarmoede |
IJzerpoeder niet werkzaam
In de meeste landen vindt verrijking plaats door toevoeging van ijzerpoeder. Dit wordt bereid door ijzeroxiden onder hoge temperaturen te behandelen met waterstof of koolstofmonoxide, of door een proces waarbij ijzer elektrolytisch wordt geproduceerd uit ijzersulfaat. Het product wordt vervolgens vermalen tot een zeer fijn poeder.
De onderzoekers van Wageningen Universiteit en van Unilever vermoedden echter dat dit ijzerpoeder niet werkzaam zou zijn. Zij gebruikten daarom ijzer dat Akzo Nobel chemisch 'verpakt' in een organisch 'jasje'. Het 'verpakte' ijzer dat met het voedsel wordt ingenomen, blijft onder de zure condities in de maag gebonden. Onder minder zure omstandigheden, zoals in de dunne darm, komt het beschikbaar voor absorptie door de darmcellen.
Verlaagd
Na een experiment onder 516 Keniaanse schoolkinderen bleek de nieuwe methode het vóórkomen van ijzergebreksbloedarmoede te hebben verlaagd met 89%, terwijl de 'oude' methode geen enkel effect gaf op het vóórkomen van bloedarmoede. Zoals verwacht bleken vooral kinderen met ijzergebrek baat te hebben bij de interventie; daarentegen ondervonden kinderen die bij aanvang van het onderzoek reeds voldoende ijzervoorraden hadden geen effect. De ijzertoevoeging leidt niet tot een teveel aan ijzer omdat het lichaam alleen opneemt wat het nodig heeft.
De onderzoekspartijjen verwachten dat hun bevindingen leiden tot aanpassingen in nationale richtlijnen en wetgeving voor voedselverrijking in landen waar bloedarmoede een veelvoorkomend probleem is.
