‘Mijn kinderen noemen me robotdokter. Dat klopt wel ongeveer.’ Beeld: Coco Olakunle
Interview

Mens in nood? De ‘robotdokter’ stuurt zijn vliegende beest

Stel je voor: je belt 112 en in een mum van tijd vliegt er een zelfsturende drone boven je hoofd, die de situatie komt inschatten. Dat lijkt sciencefiction, maar is heel dichtbij als het aan Abeje Yenehun Mersha ligt. De hoogleraar ‘onbemenste robotische systemen’ is een van onze vier beloftes van 2022.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
“Mijn kinderen noemen me robotdokter en dat klopt wel ongeveer. Ik heb een passie voor technologie, altijd al gehad. Als kind was ik al nieuwsgierig naar de radio, de tv, de afstandsbediening. Dat zijn eigenlijk allemaal kleine robots. Ik vroeg me af: hoe krijgen ze een persoon in dat televisiescherm? Dus haalde ik alles uit elkaar, om het daarna weer te herstellen.

We kennen drones van oorlogsvoering, maar ze kunnen levens redden

Mijn werk is mijn hobby, maar mijn ouders gaven me mee dat je nooit alleen aan jezelf moet denken, maar ook iets moet doen voor de maatschappij. Niet alleen voor het land waarin je je begeeft, maar voor de wereld. Helaas denken mensen die de wereld willen verbeteren niet snel aan technologie en robots, en zeker niet aan drones. Drones stonden lang bekend om speelgoed en oorlogsvoering. Maar wij laten zien dat ze juist een positief verschil kunnen maken, en zelfs levens kunnen redden.

Abeje Yenehun Mersha (37) is hoogleraar Unmanned Robotic Systems aan de Hogeschool Saxion in Deventer. Met een beurs kwam hij in 2008 vanuit Ethiopië naar Nederland voor zijn master en doctoraat. Hij leidt een onderzoeksgroep die technologie ontwikkelt voor robots en drones voor crisissituaties, landbouw en duurzame energie. In 2020 werd hij genomineerd voor de Klokhuis Wetenschapsprijs en in 2021 was hij een van de finalisten van de Prins Friso Ingenieursprijs.
We ontwikkelen bijvoorbeeld een drone voor crisissituaties, The Beast. Die kun je inzetten bij medische noodgevallen, voor drenkelingen of bij brand. Na een 112-melding is deze vliegensvlugge zelfsturende drone vanaf het oplaadstation binnen enkele minuten ter plaatse en dankzij sensoren en een camera weet de meldkamer direct wat er aan de hand is. We maken ook een ‘vliegende hand’, een drone die de inspectie en het onderhoud van windturbines doet. Een andere drone ontdekt in een vroeg stadium de eikenprocessierups en weer een andere is voor de landbouw, om bijvoorbeeld zo vroeg mogelijk te ontdekken welke gewassen ziektes hebben.


In 2021 was Mersha een van de finalisten voor de Prins Friso Ingenieursprijs.

Inspiratie voor wetenschappers wereldwijd

In Twente wordt The Beast in de buitenlucht getest en de brandweer daar gebruikt zelfs al een soortgelijke drone, die we in samenspraak verder ontwikkelen. Maar ik hoop vooral dat de drones ook in minder welvarende landen terechtkomen. Doordat ik van Ethiopië naar Nederland ben verhuisd, heb ik een breed perspectief. Een drone die in Nederland door de politie wordt gebruikt, kan in Ethiopië levens redden in afgelegen gebieden, waar een drone veel sneller ter plaatse kan zijn dan crisisdiensten. Of denk aan medische noodgevallen op een eiland, of een grote ramp, zoals een overstroming, waarbij je zo snel mogelijk moet weten waar de slachtoffers zijn.

Wie weet kan ik jongeren uit Ethiopië of andere landen inspireren

Ik was eigenlijk niet van plan om in Nederland te blijven, maar na zes jaar studeren voelde ik me gewoon thuis. Mijn vrouw is ook elektrotechnicus, we haalden samen onze bachelor en gingen toen naar de Universiteit van Twente voor onze master. Onze kinderen zijn hier geboren, Nederland is hun land. Als wetenschapper kan ik vanuit Nederland een positieve impact hebben, die uiteindelijk weer bij Ethiopië en nog meer landen terechtkomt. Ik zie de wereld als één klein dorp: zolang we kennis delen, kunnen we samen groeien.

Helaas wordt kennis in de wetenschap niet altijd toegankelijk gemaakt

Wie weet kan ik jongeren uit Ethiopië of andere landen inspireren, omdat ik het ver heb geschopt. Vroeger gaf ik altijd bijles aan medescholieren, en later aan studenten, in de vakken waarin ik goed was: wiskunde, natuurkunde en scheikunde. Eigenlijk doe ik dat nog steeds met deze onderzoeksgroep. Helaas wordt kennis in de wetenschap niet altijd toegankelijk gemaakt, maar ik wil wel een inspiratiebron zijn voor wetenschappers wereldwijd, anders profiteren we alleen zelf van het project. Dus gebruiken we sociale media en andere media, en hebben we een eigen informatiecentrum. Alles om de boodschap te verspreiden: met technologie kan je een positief verschil maken.”

Dit artikel verscheen in 2021 in de wintereditie van OneWorld Magazine.

OneWorld portretteert mensen die zich inzetten voor een betere buurt, school, of werkomgeving. De Verenigde Naties en miljoenen betrokken burgers spraken hiervoor de duurzame werelddoelen af (SDG’s), die we in 2030 moeten halen. Denk aan gendergelijkheid, géén armoede, betaalbare en duurzame energie en kwaliteitsonderwijs voor iedereen. De Goal Getters in deze rubriek gaan daar nu al voor. Geïnspireerd? Check hier wat jij kunt doen.

'Ethiopië heeft eigen techneuten nodig om onze problemen op te lossen'

Hoe Nederland A.I. inzet voor etnisch profileren

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons