Feministische mannen lijken terug van weggeweest, en houden zich op verschillende manieren bezig met gendergelijkheid. Nu Internationale Vrouwendag in aantocht is, bekeek OneWorld wat deze mannen voor het feminisme kunnen betekenen en andersom.
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Het Olga Vocal Ensemble – een internationale a capella groep van vijf mannen – brengt op 8 maart voor het eerst hun project It’s a Woman’s World ten gehore, in het Utrechtse Tivoli-Vredenburg. Olga zingt over feministische thema’s en belicht iconische vrouwelijke artiesten uit de afgelopen duizend jaar. “We willen een voorbeeld zijn voor andere mannen en mannelijke betrokkenheid bij feminisme normaliseren”, zegt Philip Barkhudarov, medeoprichter van Olga. Hij krijgt regelmatig de vraag waarom hij zich in vredesnaam met feminisme bezighoudt. “Ik begrijp wel waarom mensen het bijzonder vinden, want zoveel mannelijke feministen zijn er op dit moment niet. Toch vind ik het normaal dat mannen betrokken willen zijn bij het emancipatieproces. Ze zijn onderdeel van het probleem en moeten daarom kritisch naar zichzelf kijken. Tegelijkertijd hebben mannen zelf ook issues met gender. Ze zijn minder vrij om zich emotioneel te uiten, moeten sterk zijn en alles zelfstandig oplossen.”
Met It’s a Woman’s World wil Olga feminisme toegankelijk maken voor een bredere doelgroep. “Mensen hebben hele andere verwachtingen bij een muzikaal optreden dan bij een feministische demonstratie. Via muziek, ons platform, proberen we daarom mensen te bereiken die niet uit zichzelf met feminisme bezig zijn.”
Een van de nummers die Olga tijdens het concert zal zingen, combineert de popnummers ‘Pretty Hurts’ van Beyoncé en ‘Elastic Heart’ van Sia met citaten van Hildegard von Bingen, de eerste vrouwelijke componist uit de geschiedenis van de klassieke muziek die bij naam bekend is. Met dit nummer wil het ensemble een statement maken over schoonheidsidealen.
Dat mannen betrokken zijn bij het feminisme is niet nieuw; actiegroep Dolle Mina bestond bijvoorbeeld uit zowel vrouwen als mannen. Volgens dr. Geertje Mak, bijzonder hoogleraar politieke gendergeschiedenis, waren er in de jaren ’60 en ’70 veel gemengde initiatieven. “Vanuit Man Vrouw Maatschappij werd het feministische tijdschrift LOVER opgericht en initiatieven als Provo, worden nu ook met feminisme geassocieerd”, zegt Mak. “Voor vrouwen werd het echter steeds duidelijker dat mannen privileges hadden en vrouwen niet. Dat veroorzaakte onder vrouwen destijds woede en wantrouwen. Daaruit is een radicalere vorm van feminisme ontstaan waarbij mannen werden gezien als oorzaak van de onderdrukking. Eind jaren ’70, begin jaren ’80 leek feminisme daardoor exclusief een vrouwenzaak. Dat heeft niet lang geduurd, maar de reputatie van feministen als mannenhaters is daar wel uit voortgekomen.”
Mak ziet dat er nu weer ruimte is voor mannen in het feminisme. “Mannen noemen zichzelf feminist en dat wordt vanuit de maatschappij ook weer makkelijker geaccepteerd. Dat vind ik leuk om te zien.”
De feministische actiegroep Dolle Mina bestond uit vrouwen én mannen. Foto: Flickr/Nationaal Archief
#men4equality
De Duitse bedrijfsconsultant Robert Franken is zo’n man. “All men should support feminism. We show how”, staat er met grote letters op zijn online platform Male Feminists Europe (MFE). Het platform deelt artikelen, bijeengebracht uit heel Europa, over feminisme, gendergelijkheid en diversiteit en richt zich daarbij specifiek op mannen. Franken richtte MFE begin 2016 op samen met journalist, schrijver en universitair docent Henrik Marstal. “Veel mannen weten nog steeds niet wat feminisme voor hen kan betekenen of zijn bang om iets fout te doen”, zegt Franken. “Met het platform willen we dat veranderen, door zoveel mogelijk informatie te verspreiden voor mannen die geïnteresseerd zijn in feminisme. We hebben meer mannen nodig die hun eigen masculiniteit onderzoeken en kritisch naar hun rol in de maatschappij kijken.”
Vanuit die gedachte zette Franken via MFE de actie #men4equality op touw, waarmee hij zich verzet tegen evenementen met all male panels. “Wanneer er uitsluitend mannelijke sprekers zijn, is een panel niet representatief, niet divers en daardoor van onvoldoende kwaliteit. Via #men4equality proberen we sprekers te motiveren om uitnodigingen voor evenementen met all male panels af te slaan.” Volgens Franken staat gendergelijkheid nu hoger op de agenda van evenementorganisaties. “De groep mensen die zich bewust is van het probleem wordt steeds groter. Initiatieven zoals #men4equality of het twitteraccount @WieVieleFrauen – dat regelmatig post hoe de man-vrouw verdeling van een panel is – dragen daar aan bij.”
Jens van Tricht, directeur van Emancipator – een Nederlandse organisatie voor mannen en emancipatie – vindt net als Franken dat mannen hun rol in de maatschappij en de betekenis van mannelijkheid onder de loep moeten nemen. “Mannen leren in onze cultuur dat ze alles wat we met vrouwelijkheid associëren, moeten negeren en onderdrukken als ze een ‘echte man’ willen zijn”, zegt Van Tricht. “Mannen staan hierdoor constant onder druk om te bewijzen dat ze het meest succesvol, sterkst en grappigst zijn. Dat kan soms zo ver gaan dat het leidt tot hinderlijk gedrag of zelfs gewelddadige acties. Van mannen wordt daarnaast verwacht dat ze bereid zijn geweld te gebruiken om zichzelf en anderen te verdedigen. Maatschappelijk gezien worden mannen sneller geaccepteerd als dader dan als slachtoffer.”
“
Van mannen wordt verwacht dat ze geweld gebruiken om zichzelf en anderen te verdedigen
Van Tricht ziet mannen en vrouwen de afgelopen tien jaar steeds vaker samenwerken in het emancipatieproces. “Sommige mannen denken dat emancipatie niet over hen gaat. Mannen hebben een privilege en kijken daardoor eerder naar wat ze te verliezen hebben. Toch is er voor mannen ook veel te behalen. Ze kunnen niet altijd de bovenliggende partij zijn. Het grootste deel van de mannen is niet altijd een winnaar. Mannen blijven echter strijden om zichzelf te bewijzen, omdat ze bang zijn anders als doetjes te worden afgedaan. Als ze die angst kunnen opgeven, verdwijnt de druk en zijn ze vrijer om een breder concept van zichzelf en van mannelijkheid te omarmen.”
Verander de norm
Emancipator is de Nederlandse tak van MenEngage, een wereldwijde alliantie van organisaties die met jongens en mannen aan emancipatie werken en het concept mannelijkheid proberen te herzien. MenEngage werkt daarbij samen met vrouwenorganisaties. “Wereldwijd promoten we zorgzame mannelijkheid en gaan we gewelddadige mannelijkheid tegen”, zegt Van Tricht. “Elke organisatie doet dat op zijn eigen manier, maar die basisprincipes kom je op ieder continent tegen.”
“
Eerdere feministische golven zijn er nog niet in geslaagd om zorgarbeid eerlijk te verdelen
Vanuit Emancipator geven vrijwilligers workshops aan jongeren over het tegengaan van seksueel geweld en seksuele intimidatie. Om zorgzame mannelijkheid te promoten was Emancipator medeoprichter van het platform Vader zoekt verlof. Van Tricht: “Wanneer we als samenleving geloven dat ook mannen kunnen zorgen en zorg net zo belangrijk vinden als werk, zijn we een stapje dichterbij gelijkwaardigheid.” Mak is het daarmee eens. “Eerdere feministische golven zijn er nog niet in geslaagd om zorgarbeid eerlijk te verdelen. De norm is nu dat je je te pletter werkt en je carrière centraal stelt. In plaats van dat vrouwen de norm overnemen, moeten we die norm veranderen en mannen daarbij betrekken. Het is belangrijk dat we ons afvragen of we ons volledig op een carrière willen richten of dat we een rijker en gevarieerder leven willen leiden, waarbij genoeg ruimte is voor zorg voor je medemens, kinderen en het huishouden. Waarbij je dus niet van hoge functies hoeft af te zien omdat je nooit thuis kunt zijn.”
Deze site maakt gebruik van cookies om u een optimale bezoekerservaring te bieden en onze site te verbeteren. AccepterenInstellingen
Cookiebeleid
Overzicht cookies op oneworld.nl
We verzamelen via cookies gegevens met het doel de technische werking van de website en uw gebruiksgemak te garanderen. De cookies (kleine tekstbestanden die bij het eerste bezoek aan deze website worden opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone) zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren.
Hiervoor gebruiken wij cookies van Google Analytics, dat het sitegebruik geanonimiseerd registreert en hiervan gegevens opslaat. Met deze gegevens maken wij bezoekstatistieken, op basis waarvan we verbeteringen doorvoeren op onze website. Google Analytics verschaft deze geanonimiseerde data aan derden indien wettelijk verplicht, of als deze derden de data namens Google Analytics verwerken. Door gebruik te maken van deze website geeft u toestemming voor deze anonieme gegevensverwerking door Google Analytics.
Daarnaast gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn.
Via deze cookiebalk krijgt u de mogelijkheid om de cookies te accepteren of de instellingen aan te passen. Onder 'Overige cookies' kunt u diverse cookies van externe diensten (zoals youtube, facebook, vimeo) uitzetten.
Een opt-out van Google Analytics op deze website kan via deze link.
Mocht u hierover vragen hebben, kunt u mailen naar: lezers@oneworld.nl
Op deze site gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn. Deze cookies kunt u niet uitzetten.
In onze artikelen gebruiken wij content van diverse externe diensten. Het is mogelijk om de volgende cookies uit te schakelen. Hiermee wordt deze content niet langer getoond.
Naam cookie
Soort content
youtube_embed
Youtube player embed
vimeo_embed
Vimeo player embed
google_maps
Google maps embed
twitter_widget
Twitter social widget
soundcloud_embed
Soundcloud player embed
instagram_embed
Instagram embed
Daarnaast gebruiken we Google reCaptcha om de website te beschermen tegen bots. Ook dit kan hier uitgezet worden, maar formulieren die hiervan gebruik maken kunnen dan niet ingediend worden
