Zeven exemplaren startten op een strand in Indonesië, op het eiland Nieuw-Guinea, waar de schildpadden hun eieren komen leggen. Vier anderen vertrokken vanuit Monterey Bay in Californië, aan de Amerikaanse westkust, waar ze op kwallen komen jagen.
Virtuele start
Wetenschappers deden de elf raceschildpadden een rugzakje met een zendertje om zodat ze kunnen worden gevolgd door een satelliet van de NOAA, de meteorologische dienst van de Verenigde Staten. De race begon op 2 juni en duurde tot 15 juni. In werkelijkheid zijn de schildpadden eerder vertrokken op verschillende tijdstippen vorige zomer. Om er een race van te maken, hebben de organisatoren die dieren op 2 juni virtueel samen laten starten, een beetje zoals bij een tijdrit in de Tour de France.
Ruim acht dagen later ligt Saphira II, die uit Californië vertrok, op slechts 264 zeemijl van de finishlijn in het midden van de Stille Oceaan. Met een voorsprong van 245 mijl op de nummer 2, Drexelina II, die uit Nieuw-Guinea vertrok, lijkt de eindwinst haar niet meer te kunnen ontgaan. De snelle Saphira legde per dag gemiddeld 422 zeemijl (732 kilometer) af.
Internetgebruikers konden de schildpadden aanmoedigen op de website www.greatturtlerace.org en daarbij iets leren over deze met uitsterven bedreigde diersoort. In twintig jaar tijd is het aantal lederschildpadden in de Stille Oceaan verminderd van 115.000 tot minder dan 5000 exemplaren. In dat tempo is de soort, die al meer dan honderd miljoen jaar oud is en de planeet ooit deelde met de dinosaurussen, binnen tien jaar uitgestorven. Daarom klinkt de ondertitel van de race lichtjes cynisch: "Ze gaan sneller dan je denkt".
Migratieroutes
"We organiseren de race om de mensen bewust te maken van het probleem en donaties te verzamelen voor een project om de Indonesische stranden waar de schildpadden hun eieren leggen te beschermen", zegt dr. Jim Spotila van de Amerikaanse Drexel University. "Het is erg moeilijk om een migrerende diersoort als deze schildpadden te beschermen, omdat hun routes voortdurend veranderen. De gegevens die deze schildpadden ons doorsturen helpen ons om hun verplaatsingen te voorspellen en hen beter te beschermen."
De lederschildpad is de grootste schildpad en na de krokodilachtigen het grootste reptiel op aarde. Een volwassen exemplaar kan tot twee meter lang worden en tot 900 kilo wegen. Ze planten zich voort in tropische wateren, zoals die rond Indonesië, en zakken af naar koelere gebieden omdat ze daar grote hoeveelheden kwallen aantreffen, hun favoriete voedsel. Sommige volwassen exemplaren zijn al gesignaleerd voor de kusten van Canada of Noorwegen.
De schildpadden worden vooral bedreigd door vissers die de dieren per ongeluk in hun netten vangen. De dieren hebben het ook moeilijk om het verschil te zien tussen kwallen en de plastic zakjes die steeds talrijker ronddrijven in de oceanen. Tenslotte worden ook de stranden waar de wijfjes hun eitjes leggen bedreigd door vervuiling en menselijke activiteiten.