Jongeren in verkiezingstijd: ‘We moeten overconsumptie aanpakken om de wereld te verbeteren’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Vijftien maart is het dan zover. Op die dag mogen naar schatting 850.000 kiezers voor het eerst gaan stemmen. Jongeren behoren echter tot de grootste groep niet-stemmers. Hoe kijken jongeren tegen de verkiezingen aan? Op welke manier maken jongeren impact?

Cheuk zit in het jongerenbestuur van Friends of the Earth, een Europese koepelorganisatie voor milieu. In 2016 zette hij de Jonge Klimaatbeweging op en is nu lid van hun raad van toezicht. Eind vorig jaar was hij toe aan iets nieuws: met de solidariteitsbeweging De Beweging wil hij samen met een groep jongeren, mensen meer met elkaar in contact brengen. “We willen een miljoen Nederlanders onderling in gesprek laten gaan, door luisteravonden te organiseren”, zegt Cheuk. Solidariteit, klimaat en sociale gelijkheid gaan hem het meest aan het hart.

Op welke manier ben jij dagelijks met politiek bezig?

Deze drie thema’s zijn met elkaar vervlochten en spelen op ieder niveau. Solidariteit moet niet alleen je eigen samenleving gelden; dat stopt niet bij de landsgrenzen. Wat wij hier doen of in het verleden hebben gedaan, heeft effect op mensen elders op de wereld. De CO2 die wij uitstoten, kan sociale ongelijkheid in andere landen in de hand werken. In derdewereldlanden zie je dat vooral vrouwen minder betrokken zijn bij de arbeidsmarkt en minder mobiel zijn. Dat betekent dat zij het meest worden geraakt door klimaatverandering.

Overstappen op een systeem waarbij het draait om welvaartsbehoud in plaats van welvaartsgroei

Zulke verwevenheid speelt ook op landelijk en lokaal niveau. In Nederland zie je bijvoorbeeld dat drukke wegen vaker langs arme wijken worden gebouwd. Die bewoners laten namelijk minder snel iets van zich horen bij de gemeente, bijvoorbeeld op het gebied van milieu. Hun sociale ongelijkheid betekent dat hun woonomstandigheden sneller verslechteren.

Landen nemen geen verantwoordelijkheid naar elkaar voor beschadigingen die zij de aarde toebrengen. Als daar al aandacht voor is, geldt die alleen hun eigen bevolking. Er is enkel oog voor economische groei; hoe productie en export bijdragen aan het bruto nationaal inkomen. Daardoor is een cultuur van overconsumptie ontstaan. Maar de wereld kan het zich niet permitteren dat iedereen evenveel zou consumeren als wij hier in het Westen doen. Als we goed voor de wereld en haar bevolking willen zijn, moeten we het kapitalistische systeem veranderen. Overstappen op een systeem waarbij het draait om welvaartsbehoud in plaats van welvaartsgroei.

Tekst gaat hieronder verder.

Ik draag mijn steentje daaraan bij door zoveel mogelijk met de fiets en de trein te reizen. Ik hoef ook niet veel nieuwe kleding, ik eet vegetarisch en koop eens in de drie jaar een nieuwe telefoon in plaats van ieder jaar. Ik neem genoegen met wat ik heb, maar het kan zelfs nog minder. Ik wil dat iedereen blij kan zijn met een dak boven hun hoofd en voldoende eten.

Via mijn vrijwilligerswerk probeer ik mijn idealen te realiseren. Eerst zette ik me vooral in voor het milieu; sinds ik in december De Beweging heb opgezet ligt mijn focus meer op solidariteit, daarmee willen we diverse groepen in gesprek met elkaar laten gaan over maatschappelijke problemen. Zo hopen we dat het weer normaal wordt om met elkaar in gesprek te gaan.

Ik mis het verhaal van wereldburgerschap, iets dat voorbij cultuur gaat en normen en waarden centraal stelt

Hoe kijk jij tegen de aankomende verkiezingen aan?

Ik heb een internationale blik, maar verkiezingen op nationaal niveau zijn nog steeds belangrijk voor me, omdat die de meeste invloed op mijn leven hebben.

In het debat dezer dagen mis ik de vraag: wat bindt ons als Nederlanders? Koningin Maxima zei ooit: ‘De Nederlander bestaat niet.’ In deze samenleving bepalen normen en waarden of je een Nederlander bent en niet de cultuur. We zijn Nederlanders, omdat we vrij zijn; vrij om te zijn wie je bent, wat je gelooft, welke seksuele voorkeur je hebt en welk geslacht je bent. Omdat we gelijk aan elkaar zijn, elkaar respecteren en solidair zijn. Waarom dragen we dat niet meer uit?

Ik ken mensen die een burnout hebben, omdat ze bang zijn dat het niet meer goedkomt met het klimaat

Dat cultuur ons zou binden vind ik iets van de 20e eeuw. Landen kunnen niet meer vanuit nationalisme tegen elkaar opboksen, want globalisering kunnen we niet meer terugdraaien. We moeten niet meer denken over Nederland, maar over de wereld. We moeten samen nadenken over het beter invullen van globalisering, zodat die bijdraagt aan gelijkheid en solidariteit. Ik mis het verhaal van wereldburgerschap, iets dat voorbij cultuur gaat en normen en waarden centraal stelt.

Hoe denk jij dat je leeftijdsgenoten tegen politiek aankijken?

Ik denk dat veel mensen te simpel over burgerschap denken, de denken dat het volstaat dat je je aan de wet houdt en belasting betaalt. Iedereen moet een steentje bijdragen, zodat het goedkomt met het klimaat. Daar hoort stemmen bij en politici aansprakelijk houden, maar ik denk dat onze generatie dat te weinig doet.

De thema’s die worden behandeld en de insteek er van, spreken jongeren niet aan. Wie maakt zich op deze leeftijd druk om zijn pensioen? Je zou ook kunnen zeggen dat het geld wordt afgepakt van toekomstige ouderen, dan spreekt het ze wellicht wel aan. Toen er debat was over het leenstelsel of de langstudeerboete, stonden jongeren wel op, dus er zijn wel degelijk thema’s waar ze zich mee bezighouden. Maar ik ken ook mensen die een burnout hebben, omdat ze bang zijn dat het niet meer goedkomt met het klimaat.

Over het algemeen vind ik dat politici teveel naar kiezersgroepen kijken, ‘wie brengen mij de overwinning?’ Daarom worden ouderen meer aangesproken tijdens de campagne. Tegelijkertijd identificeren jongeren zich minder met hun afkomst doordat zij wereldburgers zijn.

Cheuk is sinds vorige week gestopt met zijn werkzaamheden voor De Beweging. Hij erkent dat een constructieve discussie nodig is in de maatschappij, maar dat zijn hart meer bij het activisme ligt. 

Hoe voelen Nederlandse jongeren zich vertegenwoordigd in de huidige politiek? Voor OneWorld ga ik op zoek naar antwoorden. Ik ga in gesprek met jongeren die zich, op wat voor manier dan ook, inzetten voor een betere toekomst. Lees hier het vorige artikel. 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons