“Iedereen draagt innerlijk een boerka”

De Franse schrijfster en feminist Lamia Berrada-Berca voelde zich als vrouw nooit onderdrukt. Toch schreef zij een boek over vrouwenemancipatie en verlichting; Kant en het Rode Jurkje. “Schrijven is voor mij de allermooiste vorm van vrijheid. Door te schrijven kan ik vrouwen die niet in vrijheid leven, toch een stem geven.”

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Kant en het Rode Jurkje vertelt het verhaal van ‘de jonge vrouw’ die verborgen onder een zwarte boerka door het leven gaat. Ze is getrouwd en woont als migrant in Frankrijk. Doordat ze ongeletterd is en de taal niet spreekt, heeft ze nauwelijks contact met de buitenwereld. Tot haar oog valt op een rode jurk in een winkeletalage. Voor het eerst voelt ze het verlangen om zichzelf te laten zien. Ze wil haar sluier afwerpen, de jurk aantrekken en niet langer het bezit zijn van haar man.

Berrada haalde de inspiratie voor het boek uit haar eigen omgeving. Dat de hoofdpersoon een migrantenachtergrond heeft, is daarbij geen toeval. “Ik ben opgegroeid met een Marokkaanse vader en een Franse moeder”, zegt Berrada. “Daarnaast doceer ik Franse literatuurwetenschap en zitten er veel studenten met een migrantenachtergrond in mijn klas. Zij zijn kwetsbaar, hebben minder zelfvertrouwen en vinden het soms lastig om hun plaats in de maatschappij te vinden. Het raakt mij te zien welke worsteling zij doormaken. Hoe ze de balans proberen te vinden tussen tradities uit hun land van herkomst en het land waarin zij nu een bestaan proberen op te bouwen.” Waar ‘de jonge vrouw’ precies vandaan komt, laat Berrada liever in het midden. “Ik wilde het expres universeel houden, zodat zij symbool kan staan voor iedere vrouwelijke migrant.”

Wees wie je bent

De boerka die de vrouw draagt, is volgens de schrijfster een symbool van hoe wij onszelf kunnen opsluiten. “Tradities, verplichtingen en familie kunnen ons tegenhouden om te doen wat we willen. Op die manier draagt iedereen eigenlijk innerlijk een boerka. Wees wie je van binnen bent en accepteer jezelf, is de boodschap van mijn boek.”

Het verhaal van ‘de jonge vrouw’ schreef Berrada op als een sprookje. De karakters hebben daarom geen naam en worden omschreven als ‘de vrouw met de gelakte nagels’, ‘de man’ en ‘het meisje’. Alleen ‘de jonge vrouw’ noemt zichzelf tegen het einde bij haar eigen naam. “Daarmee laat zij de persoon achter de boerka zien en erkent ze haar eigen bestaan.” De hoofdstukken bestaan uit korte, bijna poëtische stukjes tekst. “Wanneer woorden ontbreken kan dit een uitdrukking zijn van geweld. Daarom wilde ik tekst afwisselen met stiltes en laten zien hoeveel geweld stilte soms in zich draagt. Daarnaast wilde ik de lezer laten voelen hoe lastig het is om contact te maken en je gevoelens uit te drukken wanneer je de taal niet kent.”

Magisch

Als ‘de jonge vrouw’ in aanraking komt met het werk van filosoof Immanuel Kant, vindt ze de moed om de eerste stapjes op weg naar de vrijheid te zetten. Berrada hecht veel waarde aan deze filosoof. Met name aan zijn beroemde uitspraak Durf te denken. “Ik vroeg aan een van mijn studenten wat ze van deze uitspraak vond en zij vertelde me dat ze nooit had geleerd om vanuit zichzelf te denken. Dit laat zien dat sommige vrouwen moeite hebben om zich te uiten in een wereld waar mannen nog steeds de overhand hebben.” Berrada werd zich bewuster dan ooit van het belang van zelfstandig denken en besloot daarom het werk van Kant een belangrijke rol te geven in haar boek. Daarnaast verwerkte ze andere inspirerende verlichtingsteksten over emancipatie, fanatisme en tolerantie in het sprookje.

Kant en het Rode Jurkje is het eerste boek van Berrada dat in het Nederlands werd vertaald. Binnenkort wordt het boek in verschillende andere talen uitgebracht, waaronder Duits en Turks. “Dat is magisch voor mij. Ik wil met mijn boeken zoveel mogelijk mensen inspireren en vind het daarom prachtig om te zien hoe mijn boeken de wereld over reizen.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons