‘Homo’s in het Zuiden blijven kwetsbaar’

Ferdinand Strijthagen: Condoomgebruik is voor een ondergedoken homo niet de eerste zorg'

Schorer, veertig jaar geleden begonnen als 'consultatiebureau voor homofilie', is een kenniscentrum voor de gezondheidsbevordering van homo- en biseksuele vrouwen en mannen en transgenders. De stichting is actief in Nederland, maar ook in Latijns-Amerika en zuidelijk Afrika. Schorer gaat de resultaten van de bijeenkomst op papier zetten, 'zodat voor iedereen helder is welke aandachtspunten nu voorrang verdienen', zegt Strijthagen.

Mensenrechten bijvoorbeeld. 'Een beetje een open deur,' geeft hij toe, 'maar homo's en lesbo's in het Zuiden worden toch echt gestigmatiseerd en gediscrimineerd. Zij móeten de mogelijkheid krijgen zich te organiseren, anders blijven ze elkaar in het geheim ontmoeten en zijn ze nooit bereikbaar voor gezondheidsprogramma's. En als ze onderduiken, nemen ze ook veel grotere risico's: dan is het echt niet hun eerste zorg of er bijvoorbeeld een condoom wordt gebruikt. Zo blijven ze een extra kwetsbare groep.' Schorer wil dat donorlanden eisen stellen op het gebied van de rechten en vrijheden van seksuele minderheden als ze budgetsteun geven aan regeringen van ontwikkelingslanden.

Ook moet er extra onderzoek komen naar lesbische vrouwen. 'Zij krijgen vaak te maken met seksueel geweld, om hun seksuele voorkeur te "corrigeren". In Nederland komt hiv nauwelijks voor onder lesbische vrouwen, in het Zuiden wel. We moeten onderzoeken waarmee dat te maken heeft.'

Bovendien is het erg belangrijk dat de organisaties op dit terrein rekening houden met verschillende behoeften. Strijthagen: 'Elke cultuur is anders. Als je bijvoorbeeld homo bent in India, kun je best je gang gaan, als je het maar stiekem doet, want dan maak je je familie niet tot schande. Lesbische vrouwen in Zuid-Afrika leven weer in een heel andere cultuur dan lesbische vrouwen in Brazilië. Dus hebben ze ook andere behoeften. In landen als Namibië en Botswana kun je niet zoals hier in Nederland 24 uur per dag homo zijn, samen in een eigen huis wonen en zelfs kindjes krijgen. Dus daar heb je ook een heel andere benadering nodig bij je projecten. Daarom moeten we bij elke doelgroep en in elk land peilen wat de behoeften zijn.'

Een heel belangrijk punt is preventie, zegt Strijthagen. 'We moeten ons niet alleen richten op zorg of behandeling van bijvoorbeeld hiv, maar vooral ook op preventie.' Dankzij subsidie van het ministerie van Buitenlandse Zaken werkt Schorer al sinds januari samen met zeventien organisaties in negen landen aan een groot internationaal hiv-preventieprogramma voor seksuele minderheden. 'We zijn erg blij met de subsidie, want hiv-preventie is enorm belangrijk. Wie geen hiv krijgt, kan het ook niet doorgeven.'