"Waar is Malala!", schreeuwen de kinderen in Pakistan. De jonge activiste die drie jaar geleden door de Taliban in haar hoofd werd geschoten, omdat ze vecht voor onderwijs in het bijzonder voor meisjes. Sinds deze onderwijzersdochter uit de conservatieve Swat Vallei vorig jaar de Nobelprijs voor de Vrede kreeg, reist ze de hele wereld af om staatsleiders op hun verantwoordelijkheden te wijzen. In haar eigen land wordt ze wanhopig gemist. Het gaat bergafwaarts met het onderwijs.
Uit onderzoek van het Pakistaanse Bureau voor de Statistiek blijkt dat het alfabetisme sinds 2014, het jaar waarin Malala de Nobelprijs kreeg, verder afneemt. Slechts 58 % van de kinderen kan lezen en schrijven. Volgens één van de VN milleniumdoelstellingen had dit percentage in 2015 rond de 88 % moeten liggen.
Inmiddels gaan vier van de tien kinderen al niet meer naar de basisschool
In de dorpen op het platteland halen steeds vaker ouders hun kinderen van school. Niet omdat ze bang zijn voor de extremistische Taliban. Deze mensen verdienen simpelweg te weinig om boeken en uniforms te betalen. Pakistan kan dan wel beweren dat de armoede afneemt, maar de gemiddelde salarissen blijven al jaren steken op 1,25 dollar per dag, terwijl de prijzen van het levensonderhoud stijgen. Inmiddels gaan vier van de tien kinderen al niet meer naar de basisschool. De grootste uitval is in de provincie Khyber Pakhtunkhwa bij de Afghaanse grens waar de Swat vallei van Malala ook ondervalt.
"Wat moeten we met Malala?", schreeuwen enkele boze Pakistanen terug naar de kinderen die haar zo hard nodig hebben. Vooral radicale moslims betichten de Nobelprijswinnares ervan arrogant te zijn. Ze doen er alles aan om haar zo zwart mogelijk te maken. Ze noemen haar zelfs een westerse spion en beweren dat de Taliban haar nooit beschoten heeft. Het is slechts een verzinsel van de Amerikanen om Pakistan als terroristisch land opnieuw in de kijker te zetten.
De Taliban heeft haar nooit beschoten. Het is slechts een verzinsel van de Amerikanen om Pakistan als terroristisch land opnieuw in de kijker te zetten
Voor de meeste mensen is ze echter een groot voorbeeld. Een jong meisje dat durfde op te staan tegen extremisten. Als ze met wereldleiders praat heeft ze haar woordje klaar. Ze sprak een hele vergadering van de Verenigde Naties toe zonder ook maar een keer te stotteren. Ze heeft lef. Vorige week werd ze achttien. Ze overweegt de Pakistaanse politiek in te gaan. Pakistanen roepen al 'Malala for president!'. Hopelijk wordt het met haar aan het roer beter.
De Nobelprijswinnares is haar land heus niet vergeten. Voor Malala is teruggaan onmogelijk vanwege de onveiligheid. Ze doneerde onlangs wel 45.000 dollar voor gratis onderwijs. Maar met een bevolking waarvan 60 % van de 170 miljoen mensen jonger is dan 25 jaar beseft Malala dat haar bijdrage slechts een druppel is op de gloeiende plaat.
De Nobelprijswinnares is haar land heus niet vergeten. Voor Malala is teruggaan onmogelijk vanwege de onveiligheid
Ze vindt dat de regering meer verantwoordelijkheid moet nemen. Die gooit bij de radicale moslims nog eens extra olie op het vuur. Door onlangs de kinderorganisatie Save the Children de deur te wijzen. Het kantoor in Islamabad moest dicht. De medewerkers konden terug naar hun land. Ze waren spionnen in dienst van de Amerikaanse CIA. Maar er werkte al helemaal geen buitenlander meer voor Save the Children in Pakistan.
De minister van Binnenlandse Zaken kwam na een wereldwijd protest op tijd bij zinnen. Save the Children is wel bezig vijfduizend scholen in de minst ontwikkelde gebieden langs de Afghaanse grens te bouwen. De overheid zegt er geen geld voor te hebben. Het kantoor is weer open. Alle buitenlandse NGO's worden nu extra gecontroleerd. Er waren geruchten in het verleden dat Amerikaanse geheime agenten zich voordeden als internationale hulpverleners. Maar om zonder enig bewijs Save the Children, de grootste donor van scholen, het land uit te zetten, gaat wel heel erg ver.
In de wandelgangen van een internationale onderwijsconferentie in het Zweedse Oslo ontmoette Malala vorige week voor het eerst premier Nawaz Sharif. Tijdens de uitreiking van de Nobelprijs kon hij niet komen. Ze vroeg hem meer geld aan onderwijs te besteden. Nu gaat 60 % van het totale budget naar de afbetaling van de schulden en 30 % ontvangt Defensie. Sharif beloofde het onderwijsbudget van 2.1 % tot 4 procent te verhogen.
Als ze de betekenis van hun heilige boek beter zouden kennen, zouden ze weten dat het vrede en tolerantie predikt
Malala vindt dat naast Pakistan meer landen te veel geld aan hun legers uitgeven en te weinig aan het onderwijs. Ze riep tijdens de conferentie alle wereldleiders op om acht dagen lang hun militaire uitgaven te bevriezen en het geld te gebruiken voor scholen, uniforms en boeken. Want pennen en boeken zijn volgens haar de beste wapens om extremisme te bestrijden. Mensen zonder opleiding kun je van alles wijs maken. In de moskee zie je dat gebeuren. Pakistanen weten niet eens wat er in de Koran staat. Omdat ze niet kunnen lezen en schrijven. Als ze de betekenis van hun heilige boek beter zouden kennen, zouden ze weten dat het vrede en tolerantie predikt.
De Pakistaanse oppositieleider Imran Khan, die voortdurend roept dat het ondewijsbudget omhoog moet, is het helemaal met Malala eens. Hij vindt het al jarenlang een schande dat net iets meer dan een procent in het onderwijs van de toekomst van Pakistan wordt gestoken. Terwijl er veel meer naar nieuwe snelwegen, viaducten en busbanen gaat. Bouwprojecten leveren Sharif veel geld op. De bedrijven die de contracten krijgen moeten hem en zijn familie geld betalen.
Malala had volgens Khan beter aan Sharif kunnen vragen nu eens acht dagen lang geen geld van het volk in zijn zakken en die van zijn politieke vrienden te steken. Met dat geld kun je heel wat kinderen naar school sturen. "De elite in het parlement maakt zich niet druk om het onderwijs van het gewone volk. Ze sturen zelf hun kinderen naar dure prive scholen", aldus een boze Imran Khan.