Mijn moeder heeft mij opgevoed met waarschuwingen. De consequenties van de gewoontes die ik aan het ontwikkelen waren, gingen voornamelijk over mijn lichaam en mijn toekomst. “Niet op blote sokken rondlopen, anders word je onvruchtbaar”, was er een van. “ Maar wat als ik later geen kinderen wil?” zei ik dan, als advocaat van de duivel. Mijn moeder was echter op alles voorbereid. “Dat weet je nu niet Esra, misschien wil je over tien jaar wel vier kinderen. Sowieso is geen kinderen maken tegen de wil van God.” Mijn moeder had voor alles een antwoord. De verhalen die zij vertelde hoorden mij te behoeden voor de kwade wereld van het Westen. Het waren de verhalen die haar moeder aan haar had verteld en volgens haar universeel van toepassing waren.
Mijn moeder heeft me opgevoed met waarschuwingen
“Geen koffie drinken, anders word je een Arabier”, zei ze toen ik Turkse koffie wou als kind. Het is een van de uitspraken waar ik het meeste moeite mee heb. “Waarom zou ik geen Arabier willen worden?” vroeg ik dan. “Wil je een donkere huid? Dat wil je toch niet?”, zei ze dan tegen mij en trok de kop koffie uit mijn handen. Het was natuurlijk goed bedoeld. Kinderen horen geen koffie te drinken. Daarbij wil niemand permanent een donkere huid, want het is niet mooi. Turken willen al helemaal geen Arabier zijn, daar zijn wij te superieur voor. Het is een perfecte manier om je kind caffeine-vrij te houden, waardoor het nu nog steeds wordt gebruikt. Op die leeftijd kon ik echter niet bedenken wat voor een raciale lading het had.
Naarmate ik ouder werd, gingen de waarschuwingen meer over de verleidingen die mij buitenshuis aan het opwachten waren. Seks, drugs en alcohol. Mijn moeder vertelde mij over de overleveringen van de profeet. Over het feit dat hij op een weg, waar een druppel alcohol was gevallen, 40 jaar niet zou betreden. “Dat klinkt niet logisch”, zei ik dan. “Alcohol blijft niet 40 jaar op die weg zitten, waarom zo moeilijk doen?” Op een of ander manier drong het niet tot mij door. Ik groeide als een prinses op in een fort waar ik beschermd werd, maar op het moment dat ik naar buiten liep vlogen de symbolische draken mij om de oren.
“Nicotine is gevaarlijker dan alcohol”, opperde ik een keer tijdens een gesprek met mijn moeder. “Bijna alle Turken roken. Ze plegen zo veel meer zondes dan iemand die een glaasje wijn drinkt per avond. Waarom waarschuw je mij nooit voor nicotine?” Als antwoord vertelde mijn moeder mij een verhaal over een vrome moslim.
Een moslim die nooit een gebed miste, nooit aan drugs of alcohol had gedaan en maagd bleef tot aan het huwelijk. Op een dag kwam hij een man tegen die zich voorstelde als de engel Gabriel. Hij zou hem een groots geschenk geven, als hij een glas alcohol zou drinken die avond. Dat vond de man wel een goed idee, dus ging hij naar de plaatselijke kroeg. Het bleef natuurlijk niet bij een drankje. Hij dronk zoveel, dat hij een vrouw mee naar huis sleurde om te verkrachten. Tijdens het sleuren kwam hij de man van de vrouw tegen en sloeg hem dood. Uiteindelijk ging hij zelf ook dood en ging vervolgens direct naar de hel. De engel bleek helemaal niet de engel te zijn. Hij was de duivel. Zo had een drankje een vrome moslim gedegradeerd tot een man met een directe ticket naar de hel.
Het verhaal ging niet precies zo, want zodra ik het verhaal herkende hield ik op met luisteren. “ En zelfdiscipline dan!”, riep ik gefrustreerd. “Wat weet jij nou over drinken, heb jij uberhaupt langer dan een seconde naar een glas bier gekeken?” Ik diskwalificeerde haar, omdat ze er geen ervaring had.
Ik geloofde deze verhalen niet, ik had liever gehad dat mijn ouders ze hadden uitgelegd
De verhalen die ik als kind heb mee gekregen, hebben wel een kern van waarheid. Je bord leeg eten is goed, caffeine voor kinderen is slecht en alcohol doet gekke dingen met je. Ik kan me voorstellen dat ik, uit reflex, ook zulke bedreigingen zal maken tegen mijn kinderen. Als de bedreigingen echter waar zijn, dan ben ik allang onvruchtbaar geworden. Kinderen opvoeden lijkt mij een hele moeilijke taak. Je wilt ze beschermen, maar tegelijkertijd moeten zij het ook zelf willen. Ze moeten op jouw manier beschermd willen worden. Als dat niet zo is, dan kan je spookverhalen vertellen totdat je een ons weegt. Vooral als ze zo koppig zijn als ik.
Ik geloofde deze verhalen niet. Ik had liever gewild dat mijn ouders mij meer hadden uitgelegd dan verboden. Het vergt moed om iets niet te verbieden, maar een toelichting te geven over de gevaren. Aan de andere kant neem ik ze ook niks kwalijk. We komen uit twee verschillende werelden, werelden met elk hun eigen fabels. Dus wees eerlijk tegen je kind. Er zit geen boeman onder zijn bed en de politie komt niet bij elke woedeaanval dat zij heeft. Wees eerlijk en je kinderen zullen je verrassen. Wees de moedige ouder. Zelfs met een advocaat van de duivel in het huis.
