Om samenwerkingen tussen Nederlandse en Midden-Amerikaanse bedrijven in de tuinbouw te bevorderen, hebben Ed Smit (47) en Renée Snijders (35) samen met 16 complementaire Nederlandse tuinbouwbedrijven NethWork opgericht. NethWork begeleidt haar leden bij het in contact komen met Guatemalteekse, Costaricaanse, Hondurese, Nicaraguaanse, Salvadoreense en Panamese tuinders. Duurzaam ondernemen is daarbij het uitgangspunt.
Tijdens een presentatie in het Holland House in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá, licht Ed Smit toe waar NethWork voor staat: ,,We zien een belangrijke, opkomende markt in dit werelddeel, maar tegelijkertijd een regio met grote uitdagingen op het gebied van productinvoering en logistiek gebied.” De gedreven ondernemer ziet dat het kennis- en technologieniveau in Nederland veel hoger ligt dan in Latijns-Amerika waardoor overdracht en uitwisseling van kennis van groot belang zijn. ,,Door samen te werken vanuit Nederland, cluster je alle kennis op verschillende vakgebieden, worden kosten bespaard en kun je een volledig pakket aan producten en diensten aanbieden.”
Door met Nederlandse partners een eenheid te vormen, denken de twee ondernemers een belangrijke handelsstap te zetten binnen Latijns-Amerika. De bedrijven van Hollandse bodem zijn gespecialiseerd in tuinbouw en de productie van gewassen in (plastic) kassen. ‘’De resultaten van onder meer ons pilotproject ‘Journey 2 Sustainability’ in Guatemala zijn heel positief. Door kennis en technologie te delen zijn er heel wat ogen geopend bij de lokale tuinders, maar ook bij de lokale overheid. We zijn recent zelfs genomineerd voor de Presidentiële Medaille voor ‘het meest duurzame bedrijf van Guatemala’’, aldus Ed.
Grote markt
In eerste instantie richt NethWork zich dus op Centraal-Amerika, maar de twee ondernemers kijken voorzichtig over de grenzen naar onder andere Colombia. ,,We willen geleidelijk aan andere markten verkennen en bewerken. Als onze partners enthousiast zijn en de eerste contacten zijn gelegd, dan kunnen we verder kijken.” Snijders, volgens eigen zeggen het uitvoerende brein achter de creatieve ideeën van haar man, vindt dat Midden-Amerika wordt ondergewaardeerd. ,,Een sectorstudie uit 2007 bewees wat wij al vermoedden, namelijk dat er een grote markt ligt in deze landen, maar dat individuele handelsinitiatieven meestal op niets uitwezen. Guatemala bijvoorbeeld wordt vaak over het hoofd gezien,” vertelt Renee.
Ingewikkelde regelgeving, problemen bij de import van producten, maar vooral ook de cultuurverschillen maken de ontwikkeling van duurzame handelsrelaties lastig. Het ondernemende koppel, zelf al jaren in Costa Rica wonend, weet als geen ander hoe belangrijk het respecteren van de cultuur is. ,,Het is de eerste en misschien wel belangrijkste stap die genomen moet worden om nader tot elkaar te komen. Alleen al de taal, elkaar begrijpen is van levensbelang bij zaken doen.”
Terughoudend
Een belangrijke tip die Renée wil meegeven aan Nederlandse agrarische ondernemers is terughoudendheid. ,,Nederlanders kunnen nog weleens een betweterige houding aannemen en dat kan botsen met de trots van de lokale boeren. Ze zijn niet dommer, ze zetten hun technieken gewoon anders in. Wij kunnen andersom ook veel van hen leren. Het hoeft niet meteen high-tech te zijn. De uitdaging ligt juist in het creëren van het perfecte productieklimaat in samenhang met de Nederlandse beschikbare kennis en technologie.”
En zoals altijd worden onze landgenoten gewezen op hun directe en (te) open houding. ,,Dat wordt zoals in veel andere landen ook hier niet altijd gewaardeerd. Je boosheid zonder pardon op tafel gooien, levert gezichtsverlies op,” legt Ed uit. Waar je de zakenpartner dan wel mee kan bekoren? ,,Als je iets in Midden-Amerika wilt bereiken, moet je er veel zijn. Misschien een drempel voor Nederlanders, maar ontzettend waardevol. Neem tijd voor de mensen, investeer in persoonlijk contact, dat levert uiteindelijk de duurzaamste (handels)relatie op.”
Het woord 'duurzaam' in ondernemen klinkt altijd goed, maar waarin zit nu precies die bijdrage aan zowel een beter milieu én betere ondernemingen? NethWork richt zich op samengevoegde kennis en zet dat om in heel praktische oplossingen. ,,We verzorgen bijvoorbeeld trainingen over tuinbouwproductie en management in de agrarische cultuur. Dit doen we gezamenlijk, dus met betrokkenheid van alle leden van NethWork. Hierdoor kunnen we complete cursuspakketten aanleveren en de kosten beperkt houden.” Maar volgens Ed zit de duurzaamheid ook in het feit dat NethWork Midden-Amerikaanse boeren laat inzien dat investering zich op de langere termijn terugbetaalt. ,,Ze willen graag iets goeds doen voor het milieu, maar willen er niet de volle prijs voor betalen. Dat ze er later ook aan gaan verdienen is echt een eye-opener voor ze. Op die manier wordt niet alleen gewerkt aan duurzame handelsrelaties maar een verduurzaming van de tuinbouwsector als zodanig in Latijns-Amerika.’’
Tips voor partnerschappen:
- Wees open en eerlijk naar elkaar. Zie je het niet zitten of voel je geen klik? Laat dat dan vooral merken in de fase waarin de samenwerking nog vorm moet krijgen.
- Vergelijk het aangaan van een zakelijk partnerschap met een huwelijk. Eerst zeker weten dat je echt goed met elkaar overweg kunt en zet goed op papier hoe de vlag erbij gaat hangen indien het toch tot een scheiding komt. Voorkomen is beter dan genezen.
- Als organisatie die partnerschappen bij elkaar brengt is het heel belangrijk je gevoel te laten spreken: past dit bedrijf of deze ondernemer bij de groep? Voelen de partners jouw ideeën en andermans idee goed aan?
- Houd de lijntjes strak. Peil regelmatig wat de partners vinden en of zij zich nog steeds achter de plannen staan.
- Heb respect voor andermans cultuur en probeer je als bezoekende ondernemer aan te passen aan het land waar je handel mee wilt drijven. Win van tevoren informatie in over de do´s and dont´s in bepaalde landen.
- Probeer elkaar als partners aan te vullen en zorg dat er geen enkele vorm van concurrentie is binnen de groep.
Dit artikel is onderdeel van een serie artikelen over Partnerships: verschillende soorten samenwerking tussen bedrijven, NGO’s, overheid en kennisinstellingen. Hoe doen ze dat? Tips, tricks & praktische voorbeelden.