Er is altijd wel een manier te bedenken om niet geconfronteerd te worden met verhalen die je niet zinnen.
Ja-stemmers zijn te bang om zich uit te spreken, werd er op een gegeven moment gezegd. Ja-stemmers laten hun gezicht niet zien of ze beargumenteren hun keuze niet. De meeste ja-stemmers die ik heb gesproken, zien hun keuze als een noodsituatie of als loyaliteit naar de president toe. Het gevoel in een hoek te worden gedreven kan ervoor zorgen dat je rare sprongen maakt. Ik begrijp dat ze er moeite mee hebben.
Obscure foto’s komen boven tafel
Ook ik heb er moeite mee gehad. Het lezen van trotse “ja”-berichten gaf mij een bittere nasmaak. Ook bij vrienden die ik waardeer. Ik wilde ik ze door elkaar schudden. Waarom konden ze het nou niet inzien? Waarom wilden ze het nou niet accepteren? Waarschijnlijk dachten zij precies hetzelfde toen ik mijn omslagfoto veranderde in “hayir”. Het gras is alsnog droger aan de overkant. Hoe kunnen deze hoogopgeleide Nederlandse Turken gedogen dat de doodstraf mogelijk terugkomt? Hoe kunnen ze deze maatregelen zien als de enige redding van de democratie? Ik kan mij er nog altijd niet in vinden.
De ontkenning blijft doorgaan. Rapporten worden geschreven over de mogelijke corrupte kanten van het referendum. Obscure foto’s komen boven tafel met stembiljetten zonder stempels of stemlokalen zonder toezicht. Het blijft doorgaan. Sinds de uitslag zijn er meerdere demonstraties in de grote steden. Elke dag lopen er duizenden mensen op straat, omdat ze deze uitslag niet willen accepteren. De helft van het land is boos – en dat kan niet worden weggezet als fake-nieuws.
Foto header: flickr