De Greta's die we negeren

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Terwijl regeringsleiders en andere machthebbers vooral spréken over het aanpakken van de klimaatcrisis, zijn het overal ter wereld veelal jonge mensen die de handen uit de mouwen steken. Zij zullen immers met de gevolgen van klimaatontwrichting moeten leven – of doen dat nu al. Wie zijn deze activisten, die op hun zestiende hun eigen radioshow hosten, of op hun zeventiende de VN al toespreken?

Artemisa Xakriabá (Brazilië, 19 jaar)

Op 20 september 2019 staat de Braziliaanse Artemisa Xakriabá op een plein in New York. Ze spreekt de menigte toe over Moeder Aarde en over het gevecht dat haar gemeenschap levert ‘om hun moeder te beschermen’. De 19-jarige activiste draagt een hoofdtooi die hoort bij haar gemeenschap, de Xakriabá.

“
Onze toekomst is door de klimaatcrisis met elkaar vervlochten

Tweet dit

‘Ik ben hier ook als jonge vrouw’, zegt ze in haar toespraak, waarmee ze bedoelt: niet alleen als een oorspronkelijke bewoner van haar land. ‘Er is geen verschil tussen een jonge vrouwelijke activiste zoals ikzelf en een jonge vrouwelijke activiste als Greta [Thunberg]. Onze toekomst is door de klimaatcrisis met elkaar vervlochten.’

In een interview met MTV vertelt Xakriabá dat ze 7 jaar was toen ze voor het eerst een grote stad bezocht en besefte wat vervuiling betekent. Al die warmte en uitstoot; dat kon toch voor niemand goed zijn? Op dat moment besloot ze te willen vechten voor alle slachtoffers van klimaatverandering.

Brighton Kaoma (Zambia, 25 jaar)

Negen jaar geleden liep Brighton Kaoma naar een plaatselijk radiostation met de vraag of hij zendtijd kon krijgen. Hij wilde graag iets overbrengen aan de bewoners van zijn stad Katwia in Zambia. Zijn boodschap was belangrijk voor hem: het klimaat is aan het veranderen. In de show die hij kreeg, Environmental Watch, vertelde hij zijn stadsgenoten over het veranderende klimaat, en gaf hij ze tips om daar iets tegen te doen, zoals door minder water te gebruiken.

“
Als het aan Brighton Kaoma ligt, is ontkennen dat het klimaat verandert in 2050 verboden

Tweet dit

Kaoma is nu bezig om ook anderen mee te krijgen. In 2014 richtte hij met vrienden de stichting Agents of Change op, waarmee hij kinderen trainingen geeft in radiojournalistiek en zaken als leiderschap. Ook praat hij met beleidsmakers, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Kaoma beschrijft zijn werk als ‘aan de top van de boom schudden’.

Klimaatverandering raakt iedereen, zegt Kaoma per mail. “Van lagere opbrengsten op een kleine suikermaïsboerderij door minder regen tot een slechtere elektriciteitsvoorziening als gevolg van het teruglopende waterpeil in de Kariba-dam, waar Zambia zijn hydro-elektriciteit opwekt.” Als het aan hem ligt mag in 2050 niemand meer ontkennen dat het klimaat verandert.

Nadia Nazar (Verenigde Staten, 17 jaar)

De 17-jarige Nadia Nazar is een van de oprichters van de jongerenorganisatie Zero Hour. In 2018 organiseerde die organisatie een groot klimaatprotest, verschillende conferenties en een kunstfestival. Zelf is Nazar als beeldend kunstenaar grotendeels verantwoordelijk voor het ontwerp van de campagnes van Zero Hour.

“
Na haar toespraak werd Nadia Nazar genegeerd vanwege haar leeftijd, gender en huidskleur

Tweet dit

Vanwege haar functie nodigde de Amerikaanse regering haar in september uit om te spreken op de eerste klimaatbijeenkomst sinds lange tijd. Naar eigen zeggen werd ze na haar toespraak genegeerd vanwege haar leeftijd, gender en huidskleur.

Kunst is belangrijk voor klimaatorganisaties, vertelt Nazar in een interview met Parentology. Een beeld, een plaatje of een logo, is een makkelijke manier om de urgentie van klimaatverandering over te brengen, want ‘mensen luisteren niet graag naar wat anderen zeggen’.

Samantha Moyo (Zimbabwe – Londen, 33 jaar)

De Zimbabwaanse Samantha Moyo is diversiteitsactiviste voor verschillende klimaatbewegingen. Zij helpt de klimaatbeweging om mensen van verschillende culturele achtergronden bij elkaar te brengen voor dezelfde zaak.

“Natuur onderhandelt niet”, zegt Moyo in een video van Dazed. “Wat we wel kunnen veranderen is onze politieke wil.” Dat het klimaat verandert staat voor haar vast en daar moeten we nu iets mee.

“
De klimaatbeweging is niet inclusief of divers genoeg

Tweet dit

Moyo noemt zichzelf geen klimaatactivist. Ze zet zich in voor veel verschillende doelen – van alcoholvrije raves tot dekolonisatie van de samenleving. Vaak overlappen die doelen met de klimaatbeweging, juist omdat de klimaatbeweging veel kan leren van de dekolonisatieworkshops die ze geeft. Andersom gaat het bij de workshops ook veel over het klimaat.

Haar uiteindelijke doel is, zo schrijft ze met klem in een mail, om ‘diverse gezichten voorop te laten gaan in de klimaatbeweging’. Dat is nu nog veel te weinig het geval; de klimaatbeweging is niet inclusief of divers genoeg. Moyo hoopt op een toekomst waarin in die beweging ruimte is voor iedereen, en het niet alleen witte mensen zijn die het voortouw nemen.

Feliquan Charlemagne (Verenigde Staten, 17 jaar)

Samen met de Amerikaanse organisatie Youth Climate Protest kreeg Feliquan Charlemagne afgelopen zomer duizenden jongeren de straat op met klimaatprotesten. Inmiddels is hij creatief directeur van de organisatie.

“
We moeten intersectioneel zijn en ons richten op de mensen die het meest geraakt worden

Tweet dit

Als driejarige verhuisde Charlemagne naar de VS, toen al vanwege slechtere leefomstandigheden. Het eiland waar hij geboren was – St. Thomas, in het Caribisch gebied – had al economische problemen en die zijn alleen maar groter geworden door klimaatverandering, legt Feliquan uit op de website van zijn organisatie.

Toen Charlemagne werd gevraagd om mee te helpen met Youth Climate Protest was zijn eerste reactie dat hij het te druk had; hij zit immers nog op de middelbare school. Maar hij wil vechten voor zijn gemeenschappen, vertelde hij in Yes Magazine. ‘Als we succesvol willen zijn met deze beweging, moeten we intersectioneel zijn en ons richten op mensen van kleur, die het meest geraakt worden.’