Beeld: Marjolein Koster
Achtergrond

Gerechtigheid voor vermoorde jongens

Het levenloze lichaam van de 21-jarige David Dragičevic wordt in maart dit jaar gevonden in een rivier in Bosnië-Herzegovina. De zaak roept – niet voor het eerst – vermoedens op van corruptie onder de politie.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
In de nacht van 17 op 18 maart raakt de 21-jarige David Dragičevic vermist in Banja Luka, de hoofdstad van de Republika Srpska (Servische Republiek) in Bosnië-Herzegovina. Dagenlang zoeken vrienden en familie naar hem. Via sociale media krijgen ze veel steun. Ongeveer een week later vinden ze zijn lichaam in de Crkvenarivier. De politie noemt verdrinking als doodsoorzaak, maar alles wijst erop dat dat verhaal niet klopt. Dit is niet de eerste keer dat in Bosnië de dood van een jonge man leidt tot  vermoedens van corrupte politie.

Pravda za Davida!” roept Davor Dragičevic door de microfoon. Hij steekt zijn vuist omhoog. Gerechtigheid voor zijn zoon David, dat is waarom deze groep mensen hier vanavond op het centrale plein van Banja Luka bijeenkomt. Na zijn korte toespraak plakt Davor tape over zijn mond. Hij heeft alles gedaan wat hij kon, alles gezegd wat er te zeggen valt. Nu is het aan de autoriteiten om hem antwoord te geven. Veel aanwezigen volgen zijn voorbeeld. De menigte is stil, totdat muziek door de speakers klinkt. Een lied dat David zelf geschreven heeft en samen met vrienden zingt. Anderen moeten het nu voor hem zingen.

Davor Dragičevic gaat publiekelijk de strijd aan met de Bosnische autoriteiten en wil gerechtigheid voor zijn zoon David.Beeld: Marjolein Koster

Planten van bewijs

Al maandenlang is er in het centrum van Banja Luka elke avond een stil protest

Al maandenlang is er in het centrum van Banja Luka elke avond een stil protest. Het aantal mensen dat komt wisselt, met als hoogtepunt ongeveer 10.000 mensen op 21 april. “Ze willen iedereen laten geloven dat David een soort crimineel, een drugsdealer was. Maar dat is gewoon niet waar”, zegt Davor. “Mijn zoon volgde twee studies en was erg ambitieus. Hij schreef zijn eigen muziek en ik kan je al zijn sportmedailles laten zien.”

Davors handen trillen als hij het ene filmpje na het andere laat zien. “Kijk, ze zeggen dat deze man David is en dat hij die nacht in dit huis heeft ingebroken.” De camerabeelden zien eruit alsof ze bewerkt zijn. “Dat is ook de reden dat iedereen ons zo steunt. Iedereen ziet dat dit nep is.” Davors mond kan de snelheid van woorden niet bijhouden. “Hij zou een bepaald bedrag hebben gestolen, maar dat komt niet overeen met wat er in zijn broekzakken gevonden is.” Er zijn ook camerabeelden die laten zien dat de politie de ochtend na Davids vermissing bij datzelfde huis langsgaat. “Zie je, ze leggen daar iets neer en later gebruiken ze dat als bewijs.”

“Waarom ze dat zouden doen? Dat vragen wij ons ook af.” In de verklaring van de politie kloppen veel dingen niet. “Volgens de autopsie van onze autoriteiten zou David sporen van marihuana, lsd en alcohol in zijn bloed hebben. Ook zegt de politie dat David diezelfde nacht is overleden, maar een lichaam dat zes dagen in het water heeft gelegen ziet er heel anders uit dan het lichaam dat ik gezien heb. Bovendien is het water daar zo ondiep dat verdrinking sowieso erg onwaarschijnlijk is.” De familie heeft ook een arts uit Belgrado een autopsie laten doen. Die vindt geen sporen van drugs, meldt dat Davids lichaam waarschijnlijk twee tot vier dagen in het water heeft gelegen, en vindt bovendien verwondingen op verschillende plekken.

Beeld: Marjolein Koster

Massale aandacht

Tot nu toe heeft geen enkele andere ouder de moed gevonden om zo publiekelijk de strijd aan te gaan met ons systeem

Davids zaak wordt genegeerd door de staatstelevisie en de minister van Binnenlandse Zaken Dragan Lukac spant een zaak aan vanwege laster tegen een onderzoeksjournalist die verslag doet. Politici uit de oppositiepartijen hebben een parlementair rapport samengesteld en vragen om opheldering, maar de coalitiepartijen van de Servische Republiek in Bosnië verwerpen het rapport.

Davor is welbespraakt en weet hoe hij mensen op de been kan krijgen. Zijn besloten Facebookgroep telt ruim 328.000 leden en dat aantal groeit elke dag. Het is voor het eerst dat een zaak zoals deze zo massaal aandacht krijgt. “Tot nu toe heeft geen enkele andere ouder de moed gevonden om zo publiekelijk de strijd aan te gaan met ons systeem. Mensen zijn bang.” Muriz Memić kan hierover meepraten. Ook hij verloor zijn zoon, de 22-jarige Dženan, in 2016. Volgens de politie is Dženan slachtoffer van een auto-ongeluk geworden. “Maar de autopsie laat zien dat Dženan op zijn hoofd is geslagen met een metalen voorwerp. Gelukkig weten we wel dat hij niet veel geleden heeft”, zegt Muriz.

Ruim twee jaar na de dood van Dženan is zijn slaapkamer nog altijd zoals hij deze heeft achtergelaten. “De kamer ruikt nog steeds naar hem.” De tranen wellen op bij Muriz. “Ik kom daar liever niet, het is te emotioneel voor mij. Als ik daar ben, kan ik nog steeds niet geloven dat Dženan er niet meer is.”

Muriz Memić is al ruim twee jaar bezig de waarheid rondom de dood van zijn zoon te achterhalen.Beeld: Marjolein Koster

Ik heb alle bewijzen, maar toch blijft de politie bij haar verhaal. Zo gaat dat in dit land

Ook voor Dženan is er een Facebookpagina en binnenkort organiseert de familie een hardloopwedstrijd om hem te herdenken en geld op te halen voor goede doelen. “Onze omgeving steunt ons erg goed. Een keer wilde de school van Dženan een evenement organiseren, maar de directeur gaf geen toestemming. Hij heeft een achtergrond in de politiek.” Muriz haalt zijn schouders op. Hij is gewend geraakt aan de macht van de partijstructuren, maar legt zich daar niet zomaar bij neer. In de woonkamer liggen dikke stapels papier, allemaal onderzoeken die hij gebruikt in de rechtszaak tegen de politie. “Dat is nog lang niet alles. Boven ligt nog veel meer. Ik heb alle bewijzen, maar toch blijft de politie bij haar verhaal. Zo gaat dat in dit land.”

De uitspraak volgt waarschijnlijk in twee of drie maanden. Ondertussen vinden Muriz en Davor veel steun bij elkaar. “We spreken elkaar bijna dagelijks”, zegt Muriz. Ook gaan ze samen naar het buitenland om daar protesten bij te wonen. “We willen Europa laten zien wat er hier gebeurt. De autoriteiten van Bosnië-Herzegovina willen niet dat dit nieuws naar buiten komt, omdat deze twee zaken een groter probleem aan het licht brengen.”

Muriz Memić is al ruim twee jaar bezig de waarheid rondom de dood van zijn zoon te achterhalen.Beeld: Marjolein Koster
Er zijn namelijk meerdere voorbeelden van zaken waarbij de verklaring van de politie niet overeenkomt met de versie van onafhankelijke journalisten of familieleden. Jongeren die per ongeluk zijn doodgereden door politieagenten zelf of slachtoffer zijn van een misdrijf waarbij rijke families de politie omkopen. “Toen David 15 jaar was, deed hij zelfs actief mee in de protesten toen een andere jongen hier in Banja Luka om het leven kwam”, zegt Davor. Rond die tijd schrijft David ook het nummer dat tijdens de bijeenkomsten te horen is en waarin hij rapt over de slechte invloed van politie op jongeren in Banja Luka.
Al maandenlang komen mensen naar het centrale plein in Banja Luka om te protesteren tegen de Bosnische autoriteiten.Beeld: Marjolein Koster

Corruptie blijft groot probleem

Corruptie is een groot probleem in dit land wat zich nog altijd aan het herstellen is van de burgeroorlog die van 1992-1995 woedde. “Elk land heeft zijn eigen maffia, maar in Bosnië heeft de maffia een eigen land”, zegt Davor hoofdschuddend. Bosnië-Herzegovina is bovendien een etnisch verdeeld land. Kroaten, Serviërs en Bosniakken leven erg gescheiden en met de verkiezingen in aantocht speelt het nationalisme weer op. “In zaken zoals deze spelen nationaliteit en religie geen rol. Dit is een strijd tussen criminelen en het volk.”

Davids gezicht met de herkenbare dreadlocks is inmiddels het symbool geworden van de strijd tegen de Bosnische autoriteiten. “Ik moet dit doen, want dit systeem vernietigt de toekomst van onze kinderen.” Davors vechtlust is nog lang niet op. “Op 7 juli organiseren we een groot protest. We moeten vechten voor gerechtigheid en waarheid. Voor iedereen die slachtoffer is geworden het kapotte systeem van Bosnië-Herzegovina.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons