De Russische bezetting maakt het onmogelijk om drugsgebruikers van methadon en schone naalden te voorzien. “Als er in de Krim geen methadon meer is, kan dit zorgen voor grote problemen. Grote groepen mensen zullen namelijk weer naar de heroïne grijpen, terwijl ze hun leven langzaamaan weer op de rit krijgen.” Hoe meer drugsgebruikers er zijn, hoe groter de kans op verspreiding van hiv via naalden die al gebruikt zijn door iemand anders. Door contact met bloed uit gebruikte naalden lopen mensen risico op infectieziekten zoals hiv en hepatitis C. Ook seks tegen betaling brengt risico met zich mee.
“We hebben op onze post in de Krim nog methadon voor zo’n zes maanden, dan is het op”, weet Voskrensenska. Omdat Rusland een streng anti-homobeleid heeft zullen homobewegingen, die waarschuwen voor het gevaar van onveilige seks en hiv, in de Krim niet meer welkom zijn.” Voskresenska maakt zich grote zorgen om deze groepen.
Rusland
“In Rusland zijn er geen methadonprogramma’s. Wat Rusland met drugsgebruikers wil? Ze geven ze een bed in een psychiatrisch ziekenhuis”, vertelt Voskresenska.
Zij zet zich in om hiv te bestrijden bij kwetsbare groepen. Ze is trots op de verandering die AFEW Ukraine tot nu toe heeft gemaakt. “Wij helpen geïnfecteerde mensen om weer op te krabellen en een baan te vinden. Verder worden drugsgebruikers in Oekraïne vaak gediscrimineerd en niet behandeld zoals andere mensen. Wij zijn tegen discriminatie, ook mensen met hiv zijn mensen met behoeften.” Voskresenska en haar collega’s zijn bang dat dit in de Krim straks niet meer kan.
Hiv besmetting
Ze benadrukt nog eens hoe gevaarlijk drugsgebruik is voor de hoeveelheid hiv besmettingen. “Vanwege de regels in Oekraïne kun je onder de zestien geen schone naald kopen. Dit zorgt er voor dat ze eerder een vieze naald gebruiken en dus geïnfecteerd kunnen raken met hiv. Ook hebben sommige gebruikers seks om geld bij elkaar te sprokkelen voor de drugs, dit gebeurt vaak onveilig.”
Terwijl het aantal wereldwijd afneemt, gaat dit in Oekraïne averechts, maandelijks komen er 1000 nieuwe besmettingen bij. Dit zijn geregistreerde besmettingen, dus mogelijk zijn het er nog veel meer. Dit zijn op dit moment zo’n 245.161 besmettingen op een populatie van 46 miljoen mensen.
Het gaat hier vaak om jonge drugsgebruikers, maar ook via seks (mannen die seks hebben met mannen) wordt de ziekte overgebracht. Waarom dit aantal juist in Oekraïne zo toeneemt is niet heel duidelijk. Volgens het Aids Fonds investeerde de regering in 2012 – vóór de crisis op de Krim – al te weinig in preventie van hiv onder kwetsbare groepen. Er was toen al sprake van een gebrek aan gedegen informatie, stigmatisering van mensen met hiv en de beperkte toegang tot testcentra en behandeling. Het is dan ook van groot belang om op te komen voor de gezondheidsrechten van de meest kwetsbare bevolkingsgroepen, zoals drugsgebruikers en mannen die seks hebben met mannen. Voskresenska denkt ook dat het te maken heeft met de slechte economische situatie in het Oost-Europese land.
De organisatie AFEW Ukraine bestaat sinds december 2001. Zij zijn opgericht via AFEW Nederland en sinds 2013 een onafhankelijke stichting. Zij zetten zich in voor hiv preventie, behandelingen tegen hiv en zij zorgen voor mensen die geïnfecteerd zijn met het virus. AFEW Ukraine hield deze week samen met Mainline, een organisatie die de gezondheid en kwaliteit van leven wil verbeteren voor drugsgebruikers, een conferentie.
De bijeenkomst is een onderdeel van het programma ‘Bridging the Gaps: health and rights of key populations’. Een programma van onder andere Mainline, het Aids Fonds en AFEW, dat wordt gesteund door Buitenlandse Zaken. Deze conferentie was bedoeld voor partners uit acht landen. Op deze bijeenkomst kunnen de verschillende organisaties die met drugsgebruikers werken van elkaar leren en ervaringen, belemmeringen uit het lokale werkveld, oplossingen en kansen voor de toekomst uitwisselen. De bijeenkomst werd gesponsord door Apothicom.
Lees volgende week het verhaal van de Indonesische Edo. Hij was aanwezig bij de bijeenkomst. Edo werkt in Indonesië voor een netwerk van drugsgebruikers, maar is zelf nog steeds niet helemaal van de drugs af.