Achtergrond

‘Als kind ging het discriminatieaspect van Zwarte Piet aan ons voorbij’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Elk jaar zit ik er weer op te wachten. In Suriname vieren we het al sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw niet op nationale schaal. Maar mijn onlosmakelijke verbondenheid met Nederland, ik ben er geboren en heb er gestudeerd, maakt dat ik het nieuws min of meer op de voet volg. En als de periode hier aanbreekt dat we dagen, soms zelfs weken hebben, waarbij het kwik dik boven de 35 graden reikt, weet ik dat het zover is. Dan begint het in Nederland letterlijk en figuurlijk kouder te worden en komen mensen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Ik begon me al zo langzamerhand af te vragen waar het bleef. Maar toen kwam eind september het verlossende bericht binnen: het officiële startschot voor de Zwarte Pietendiscussie was gegeven. Door de Kinderombudsman dit keer.

Voorspelbaar

Margrite Kalverboer kwam met de even voorspelbare als onheilspellende conclusie: Zwarte Piet is racistisch. Het nieuws lag nog geen dag op straat of de ‘shit’ begon al. Doodsverwensingen, bedreigingen, scheldkanonnades. Ze weet inmiddels hoe het voelt om Sylvana Simons te zijn. Ik kijk er elk jaar weer hoofdschuddend naar. Het Zwarte Piet-tafereel. Je zou er een mooi boek over kunnen schrijven. Met de titel: Hoe een mooi kinderfeest naar de knoppen wordt geholpen. En dat stoort mij het meeste. Als klein kind, van een Surinaamse vader en een Nederlandse moeder, deden we er niet aan mee. Van mijn zusters en moeder begreep ik later dat mijn broer en ik dat niet echt konden waarderen.

Maar als iedereen in Nederland vindt dat het bij Sinterklaas draait om de kinderen, waarom dan al die ophef?

Als kind ging het hele discriminatieaspect aan ons voorbij. Althans, ik kan me er niks van herinneren. Nu weet ik ook niet of er in de jaren ’80 van de vorige eeuw landelijk zulke heftige discussies werden gevoerd. In ieder geval kreeg destijds niemand een hoop bagger over zich heen via de mail of a-sociale media. Ik neem aan dat kindergeluk toen nog heel gewoon was. Eigenlijk kan ik me niks uit die jaren herinneren. Het zal wel zijn geweest omdat mijn vader, als zwarte man, principieel weigerde mee te doen aan een racistisch feest. Dat kan niet anders. Want dagen dat we cadeautjes kregen, en die waren spaarzaam, zijn in mijn geheugen gegrift. Gelukkig woonden we in Noord-Holland en mochten we wel meedoen met Sint-Maarten. Kijk, dat kan ik me herinneren als de dag van gisteren.

Maar als iedereen in Nederland vindt dat het bij Sinterklaas draait om de kinderen, waarom dan al die ophef? Want inderdaad: kinderen maken geen onderscheid. Althans, dat is tot het moment dat ze in aanraking komen met grote mensen. En dat is dan ook direct de kern van het probleem. Want als de kinderombudsman die een vrouw is, constateert dat ook de allerkleinsten pesten en gepest worden, dan vraag ik me af van wie ze dat geleerd hebben? Het kan niet anders dan dat blank volwassen-Nederland daarin de hand heeft. Die leren hun nakomelingen kennelijk dat iemand met een donker uiterlijk toch echt anders is dan zijzelf. En dat schijnt heel normaal gevonden te worden.

De slavernij als Holocaust

En er zit natuurlijk een aspect van ontkenning in. Want toegeven dat Zwarte Piet een racistische oorsprong heeft, zou gelijk staan aan het herschrijven van de ‘prachtige’ Nederlandse geschiedenis, zoals die nu wordt verteld. De Gouden Eeuw, die eigenlijk de Bloedeeuw genoemd zou moeten worden. En die sinds Jan-Peter Balkenende weer beroemd geworden VOC-mentaliteit. Eigenlijk bedoelde hij te zeggen: de inhumane mentaliteit. Want dat is de slavernij onherroepelijk. Je mag het niet zeggen, maar ik doe het toch. Slavernij was de allereerste Holocaust. En nog veel erger eigenlijk. Want ten tijde van Hitler waren we het er met z’n allen over eens dat er sprake was van een hele erge gebeurtenis. Maar slavernij… ach, dat vonden we normaal. Hoorde er gewoon bij.

Toegeven dat Zwarte Piet een racistische oorsprong heeft, zou gelijk staan aan het herschrijven van de ‘prachtige’ Nederlandse geschiedenis

Het is voor mij heel simpel. Het is een onomstotelijk feit dat Zwarte Piet een racistische figuur is, voortkomend uit het Nederlandse slavernijverleden. Zoals het ook een feit is, dat Sinterklaas een kinderfeest is. Een feest waar jong Nederland enorm veel plezier aan beleeft. En dat moet blijven. Maar hoe je het ook wendt of keert, Nederland is niet meer alleen wit. En op het moment dat medelanders terecht problemen hebben met Zwarte Piet en het de kinderen toch niks uitmaakt welke kleur hij heeft, verander het dan! Maak er alle kleuren van, behalve zwart! Wat is daar in godsnaam zo moeilijk aan? Het argument dat het argeloze kinderen zijn, die niks kwaads in de zin hebben, houdt geen stand. Als uw onschuldige zoon van vier jaar op het malle idee komt om tijdens carnaval verkleed te gaan als Hitler, zou hem dat in al zijn onschuld onherroepelijk verbieden. Toch?

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons