Beeld: Selwyn de Wind

‘Als je mijn werk ‘te zwart’ vindt, waarom huur je mij dan in?’

JeanPaul Paula werkt al 15 jaar in de modewereld en nog steeds wordt hij ‘exotisch’ of ‘te kritisch’ genoemd. Het moet anders, maar in zijn eentje kan hij het niet veranderen. “Diversiteit leeft omdat de witte mensen die achter de knoppen zitten een hokje moeten afvinken.”

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Niet meer vliegen, geen vlees meer of nooit meer nieuwe kleren?

“Ik vlieg nog en eet nog vlees. Kleding krijg ik vaak via werk of koop ik tweedehands. Ik probeer fast fashion te vermijden. En ik geef veel door aan mijn acht broertjes en twee zusjes. Maar het is duidelijk: er is gedragsverandering nodig. Als dat betekent dat we moeten stoppen met vliegen, dan moet dat. Maar op dit moment is duurzaam leven niet voor iedereen even toegankelijk. Zonnepanelen zijn voor mij als huurder geen optie. Vintage en tweedehands moeten betaalbaar blijven voor mensen die het echt nodig hebben. Als de overheid duurzaamheidsmaatregelen gaat opleggen, moet ze ervoor zorgen dat alle bevolkingsgroepen gehoord worden. En iedereen moet leren hoe systemen in elkaar zitten, genoeg kennis hebben om met nieuwe regels mee te gaan. Alles begint bij meer educatie.”
JeanPaul Paula (1986, Willemstad, Curaçao) woont in Amsterdam en werkt in de modewereld als model, stylist en creative director. Hij zet zich in de mode en het nachtleven in voor (gender)diversiteit en lhbti+-rechten voor mensen van kleur. Paula is ook bekend vanwege zijn rol als jurylid bij tv-programma Holland’s Next Top Model.

Optimist of pessimist?

“Ik wíl optimistisch blijven voor de generaties na ons, maar makkelijk is het niet. Grote kans dat ik bijvoorbeeld nog meemaak dat Curaçao onder water komt te staan en mijn familie daar weg moet. Ik zie weinig mensen naar het grotere plaatje kijken. Geld geeft vaak de doorslag, ook in de mode – een van de vervuilendste branches die er zijn. Diversiteit is vooral een trucje. Het lijkt misschien alsof mensen van kleur zichtbaarder worden, maar achter de knoppen zitten vrijwel altijd nog witte mensen. ‘Diversiteit’ leeft omdat zíj een hokje moeten afvinken. Een voorbeeld: de Nationale Opera vond een reeks campagneposters die ik voor ze maakte ‘te zwart’. Dan denk ik: waarom huur je mij dan in? En dit is geen uitzondering. Zwarte modellen komen nog te vaak terecht bij witte visagisten of hairstylisten, die niet weten wat ze met black hair aanmoeten. Daarom dragen ze hun haar heel kort, of hebben ze een pruik. Dat kan toch niet?”

Mensen nemen mij niet serieus, vinden me exotisch, of accepteren mijn kritische houding niet

Idealist of ondernemer?

“Ik zit sinds mijn negentiende in de modewereld. In Nederland doe ik soms nog tv-werk of klussen met ‘bevriende’ modelabels, maar ik werk hier niet meer voor grote merken of magazines. Mensen nemen mij niet serieus, vinden me extreem exotisch, of accepteren mijn kritische houding niet. Als stylist werk ik in het buitenland en verder wil ik steeds meer op kunst richten. Ik heb net een fotoproject gedaan in Brazilië rond het leven van lhbti’ers in favela’s. Ik wil laten zien hoe gay leven overal ter wereld is.”

Gevoelige thema's zoals racisme bespreken aan de eettafel of anderen daar niet mee lastig vallen?

“Angst is menselijk, maar het wordt zo agressief geuit. Veel witte heteromannen hebben nooit geleerd waar de grenzen liggen. Ze snappen vaak niet hoezeer ze anderen kwetsen. Collectief moeten we die grenzen wél stellen. Maar niet één praatprogramma gaat de diepte in. Waarom geen serieus gesprek, met uitleg, over racisme? Zelf ga ik niet meer altijd in discussie. In witte kringen over racisme praten: ik bleef maar tegen muren aanlopen. Mensen trekken mijn ervaringen in twijfel, zeggen dat ik het niet zo persoonlijk moet opvatten. Wel deel ik vaak homofobe of racistische berichten die ik via sociale media ontvang. Ik wil aan mijn volgers laten zien hoe de wereld in elkaar steekt.”

Gay zijn op Curaçao is geen feestje

Intersectioneel feminisme en validisme: termen die iedereen zou moeten kennen of geen idee waar ik het over heb?

“Iedereen moet ze kennen, meer dan ooit. Alleen samen is er een toekomst, we kunnen niemand buiten de maatschappij plaatsen. Het gaat om kennis. Pas als we allemaal wéten waar we het over hebben, kunnen we problemen aanpakken. Iedereen in publieke functies, politie, leraren: dit is jullie verantwoordelijkheid! Dat geldt ook voor ouders. De mijne hebben bijvoorbeeld nooit één boek over homoseksualiteit gelezen. Ik kan ze niet dwingen, maar vind wel dat ze dat hadden moeten doen. Gay zijn op Curaçao is geen feestje. Zwarte mensen moeten daarom leren over intersectionaliteit. Dat weet ik als geen ander.”

Dit artikel verscheen eerder in OneWorld-magazine.

We leven in onzekere tijden door het coronavirus. Er is behoefte aan betrouwbare informatie én verdieping. We hopen dat je dit bij ons vindt en wil bijdragen aan onze onafhankelijke journalistiek.

Dit kan je doen door te doneren of je te abonneren op ons magazine. Alvast bedankt!

‘De kunstwereld kan lastig zijn voor een jonge vrouw van kleur’

'Weer een nieuw jurkje? Wat een schande'

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons