En dat is hoog tijd. Om de nieuwe duurzame ontwikkelingsdoelen te behalen, moeten we ook gendergelijkheid behalen. Niet alleen is het een apart doel, maar het is ook een voorwaarde voor alle andere doelen. Als vrouwen bijvoorbeeld landrechten en gelijke toegang tot agrarische hulpmiddelen hebben, kunnen ze veel meer voedsel verbouwen en draagt dat enorm bij tot het beëindigen van honger. Of wanneer vrouwen evenveel politieke invloed hebben als mannen, draagt dat bij aan vredige samenlevingen.
Jongeren hebben een prominente plek in de conferentie. Niet alleen waren ze over alle sessies verspreid en zaten ze in panels met ministers en VN diplomaten, ook was er een aparte in regenboogkleuren geverfde ‘youth zone’ op de locatie.
Opzichtig en oppervlakkig?
Er zijn veel hoogwaardigheidsbekleders aanwezig op de conferentie. Ministers van gezondheid, ontwikkelingssamenwerking en gender willen allemaal maar al te graag laten zien hoe goed ze bezig zijn. Dit klinkt oppervlakkig, maar door de opzichtigheid van zulke conferenties kunnen zulke invloedrijke mensen verleid worden toezeggingen te doen en beloftes te maken om zich meer in te spannen. En dat – méér inspanningen- is precies wat er nodig is als we gendergelijkheid en de duurzame ontwikkelingsdoelen willen behalen.
Wat vooral opviel is dat er, hoewel beperkt, ruimte was om te praten over seksueel plezier.
Voor een conferentie waar zoveel hooggeplaatste mensen zijn, is de discours bovendien opvallend progressief. Vaak blijven ‘high-level’ personen weg van controversiële onderwerpen, maar hier kunnen ze juist in aanraking komen met vernieuwende en progressieve ideeën, waardoor ze zich hopelijk, eenmaal thuis, ook progressiever zullen gaan gedragen. Sommige werden zelfs persoonlijk. Zo zei de directeur van de VN instantie voor anticonceptie over het betrekken van mannen bij feminisme en de invloed van gendernormen op mannen: “I cry, and I cry a lot”
De kroonprinses van Denemarken en prinses Mabel komen de zaal binnen om te luisteren naar koningin Maxima.
Seksueel plezier
Ook de belangrijke, maar helaas gevoelige, onderwerpen die de ontwikkelings-samenwerkingwereld vaak negeert, worden besproken. Waar Margaret Chan, de directeur generaal van de WHO, in de openingssessie oorverdovend zweeg over het belang van toegang tot veilige abortus toen ze Zika aankaartte, waren er later veel sessies die juist wel hierover gingen.
Wat vooral opvalt is dat er, hoewel beperkt, ruimte is om te praten over seksueel plezier. 99% van alle seks die mensen hebben, hebben dat vanwege plezier, maar wanneer er in de publieke sector over seks word gesproken gaat het alleen maar over alle negatieve aspecten; ongewenste zwangerschap, HIV, seksueel geweld. Door in seksuele voorlichting ook over plezier te praten, wordt het veel effectiever. Een prachtig voorbeeld uit een van de sessies was toen een vrouwencondoom als een sekspeeltje werd gepresenteerd. “The way this ring rubs your clitoris – I’m telling you guys- it’s amazing” En ineens zit iedereen op het puntje van zijn stoel.
“Als ik menstrueer, mag ik het bestek niet aanraken en moet ik los van de familie eten.” Stigma op menstruatie en een gebrek aan maandverband en tampons is wereldwijd een groot probleem voor vrouwen en meisjes, dus ook hiervoor was aandacht op de conferentie.
Om de nieuwe duurzame ontwikkelingsdoelen te behalen, moeten we ook gendergelijkheid behalen.
Seksisme
Echter wordt er, zeker in het hoofdprogramma, vaak wel nog een beperkte focus op vrouwen gelegd. Er is hier en daar wel aandacht voor intersectionaliteit – zo waren er enkele sprekers met een handicap en transvrouwen- , maar er is onvoldoende aandacht om de conferentie zelf ook echt volledig inclusief te maken. Zo kaartte een activist aan dat de podia voor sprekers niet toegankelijk voor rolstoelen waren, het conferentiemateriaal slecht leesbaar was voor mensen met een visuele handicap en dat het begrip ‘vrouw’ in het hoofdprogramma vaak beperkt bleef tot cisseksuele, heteroseksuele vrouwen.
In de openingssessie vertelde Indiase TV presentatrice Barkha Dutt een persoonlijk verhaal van toen ze net begon als journalist. Ze moest naar een afgelegen regio om te rapporteren over een vrouw die door een groep mannen was verkracht omdat ze probeerde te voorkomen dat een baby van 1 jaar uitgehuwelijkt werd. Onder de daders was de vader van de baby. Dit verhaal was een pijnlijk voorbeeld van hoe wreed seksisme kan zijn. Echter blijven de ruim 5000 aanwezigen niet hangen in negativiteit zoals helaas vaak gebeurt, maar draait de hele conferentie om positieve verandering en oplossingen. Ja, seksisme is een groot probleem, waar ieder land mee te maken heeft en er moet nog heel veel werk verricht worden om volledige gelijkheid te behalen.
Maar in Kopenhagen maken overheden, VN instanties, NGO’s en feministen wereldwijd een vuist voor de rechten van meisjes en vrouwen, en zeggen: “We can do it!” Hopelijk waait dit enthousiasme de wereld over.
