Wilt u 300ml, 350 ml of 600ml? Op het reclamebord voor een Braziliaans biermerk is de laatste optie onder de kogelronde borst van het model geschreven, opgespoten met zo´n 600ml siliconen. Want borsten verkopen bier. Maar borsten choqueren ook. Als vrouwen in het openbaar in Brazilië de borst geven, willen ze nog wel eens naar ‘een privaat plekje’ verwezen worden.
'Groepsborstvoedingen'
Daar heeft de burgemeester van São Paulo een stokje voor gestoken. Afgelopen maand heeft hij een wet goedgekeurd, die het verbiedt om vrouwen nog langer negatief aan te spreken als ze op straat, in een café of in een culturele ruimte hun kind de borst geven. Één reprimande (‘zou u dit niet ergens anders willen doen’): 150 euro boete. Bij herhaling: het dubbele.
Een Braziliaanse vrouw doet mee met de 'groepsborstvoedingen'. Foto: Flickr CC.
Steeds meer vrouwen zijn namelijk in verzet gekomen tegen dit soort opmerkingen. Ze trekken en masse (via facebookgroepen) naar de instanties waar vrouwen de afgelopen jaren door de bewakers werden aangesproken en leggen er gezamenlijk hun kind aan de borst. Dit zijn zogenoemde mamaços: ‘groepsborstvoedingen’. De wet werd afgekondigd na meerdere van dit soort manifestaties.
Brazilianen zijn hartstikke traditioneel en preuts buiten carnavalstijd en het strand
Je tepel!
“Choquerend hé, dat we die wet blijkbaar nog nodig hebben.” Lacht Juliana Bolanho (29), moeder van Rafael (5) en Tarsila (vier maanden). “Brazilië is een heel ander land dan mensen van buiten denken. Brazilianen zijn hartstikke traditioneel en preuts buiten carnavalstijd en het strand. Mensen reageren soms geschokt als je je kind aan de borst legt. Dan vragen ze ‘of je er geen doek over kunt leggen’. Of, als mijn dochtertje op mijn borst in slaap is gevallen en een deel van mijn tepel te zien is, hoor ik mensen tegen me fluisteren: ‘je tepel!’. Mijn schoonmoeder sist dat ‘de mensen kijken’. En dan zien ze meestal niet eens dat ik Rafael van vijf ook nog de borst geef, want dat gebeurt vooral thuis.”
Met dat lange voeden is Juliana een uitzondering. In Brazilië geven vrouwen gemiddeld 54 dagen exclusief borstvoeding aan hun baby’s: veel minder dan de aanbevolen zes maanden Het ministerie van gezondheid raadt hier zelfs – minstens! – twee jaar borstvoeding als bijvoeding aan.
Je ziet hier vrouwen overal de borst geven
Openbaar ongemak
Die cijfers zijn aardig vergelijkbaar met Nederland, waar alleen in de eerste levensmaand het merendeel (80 procent van de vrouwen) exclusief borstvoeding geeft: een percentage dat afloopt tot een kwart met zes maanden. Onderzoek wijst uit dat het ongemak voor vrouwen om in het openbaar de borst aan te leggen, vaak een reden is om te stoppen.
Na doorpraten met Juliana en andere vrouwen in Brazilië en in Nederland (zoek er maar de discussiepanels op internet op na) valt tot de conclusie te komen dat het in Brazilië, in vergelijking met Nederland, eigenlijk nog wel meevalt. Je ziet hier vrouwen overal de borst geven. De Française Estelle Boucherez (40) bijvoorbeeld geeft haar dochter Cloé al drie jaar lang de borst in São Paulo, zonder ooit negatief te zijn benaderd: “Dat zou ik in Frankrijk niet moeten proberen!”
Na mijn eerste zwangerschap huilde ik als in de spiegel keek en mijn striae zag. Nu doe ik gewoon mijn bikini aan en het kan met niets meer schelen
Borstvoedingsvriendelijk
In Nederland zei 45 procent van de Nederlanders borstvoeding in het openbaar ‘niet normaal’ te vinden, volgens een onderzoek in 2010 van het Voedingscentrum, dat daarop een logo ontwierp voor ‘borstvoedingsvriendelijke ruimtes’. Het centrum probeert gemeentes in Nederland gevoelig te maken voor het onderwerp. Momenteel telt Nederland 22 'borstvoedingsvriendelijke gemeenten'.
In São Paulo is de nieuwe gemeentewet, die in juni van kracht gaat, het resultaat van het actievoeren van de vrouwen zelf. Ze voeren inmiddels ook actie tegen de seksistische reclamecampagnes, waarin het vrouwenlijf – gefotoshopt – tentoon wordt gesteld als perfect lustobject.
En jij? Hoe vrij voel jij je met je lijf als Nederlandse moeder? En is Nederland 'borstvoedingsvriendelijk' genoeg?
[[{“fid”:”36630″,”view_mode”:”default”,”fields”:{“format”:”default”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:”Neem een abonnement op OneWorld”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”Neem een abonnement op OneWorld”},”type”:”media”,”link_text”:null,”attributes”:{“alt”:”Neem een abonnement op OneWorld”,”title”:”Neem een abonnement op OneWorld”,”style”:”height:72px; width:581px”,”class”:”file-default media-element”}}]]
