Ik geef haar de krant van deze ochtend. In Delhi, de stad waarin ze vijf jaar woonde, kun je bijna geen hand voor ogen meer zien. De luchtvervuiling is daar momenteel nog erger dan in Lahore of in Islamabad. “Waarom zou India de boeren ongestoord hun gang laten gaan, als ze er zelf net zo goed last van hebben?”, wil ik van haar weten. “Om Pakistan te pesten”, zegt ze. “Maar hoe stuur je smog bewust de grens over?”, is mijn tegenvraag. Daar heeft ze geen antwoord op.
“Hoe stuur je smog bewust de grens over?
Elkaar de schuld geven
Als er iets negatiefs gebeurt in Pakistan of in India, geven ze elkaar graag de schuld. De verwijten aan elkaars adres wordt door het gewone volk geloofd. Dat is al zo sinds Pakistan in 1948 de onafhankelijkheid uitriep. Geen van beide regeringen zal bekennen dat het broodnodige milieubeleid al jarenlang ontbreekt. Niemand wil onder ogen zien hoe luchtvervuiling de oogsten op het land aantast en mensen ziek maakt. De eerste jaren onder ex-premier Nawaz Sharif had Pakistan niet eens een milieuminister. Voordat de winter begint, is er elk jaar de terugkerende smog, waardoor scholen dichtgaan, vliegvelden en snelwegen dicht moeten.
Recycling bestaat niet
De duurste auto’s rijden door de stad. De shopping paradijzen met alle luxe produkten rijzen als paddestoelen uit de grond. Islamabad en Delhi worden steeds meer kosmopolische steden. Maar er is geen milieubesef. In Islamabad, gebouwd tegen de uitlopers van de Himalaya, gelooft bijna niemand dat de luchtvervuiling bijna op het niveau van Lahore zit. De hoeveelheid oude, stinkende auto’s, bussen en niet te vergeten de industrie aan de rand van de stad veroorzaken de smog. Recycling bestaat hier niet.
“Islamabad en Delhi worden steeds meer cosmopolische steden. Maar er is geen milieubesef.
Te laat?
De luchtvervuiling doet me denken aan de jaarlijks terugkerende bosbranden in Indonesië. Op het moment dat de getroffen gebieden door een deken van smog worden bedekt, staat iedereen op zijn achterste benen. Als de zon weer doorbreekt, zijn ze de viezigheid weer vergeten. Pas als we echt geen frisse lucht meer krijgen, dringt de vervuiling in deze landen door. Maar dan is het al te laat.
Mijn dochter vertrekt binnenkort voor een uitwisselingsprogramma naar India. Waar Pakistaanse en Indiase kinderen over vrede tussen beiden landen praten. Ze heeft me beloofd de milieuvervuiling ondermeer op de agenda te zetten en kinderen uit te leggen zich door hun kinderachtige, vechtende regeringsleiders niets meer wijs te laten maken.
