Kunnen we nertsen opvangen in plaats van vergassen?

Dieren zijn niet – zoals mensen – rechtssubjecten, en hebben dus geen grondrechten zoals mensen die wel hebben. Animal Rights pleit ervoor om dieren wel in de grondwet op te nemen. Maar zolang dat niet het geval is, weegt de volksgezondheid van mensen zwaarder in beleidskeuzes, zoals in dit geval van het ministerie van Landbouw, Natuur en Volksgezondheid (LNV). Daarom wordt bij besmettingen overgegaan op ‘ruimen’ van de dieren. Een woordvoerder van het ministerie laat telefonisch weten: “Bij uitbraken van besmettelijke dierziekten die een risico vormen voor de bevolking of voor andere dieren, heeft de overheid een verantwoordelijkheid om maatregelen te treffen om die ziekte te bestrijden en verdere verspreiding te voorkomen.”

Want, zo is het idee hierachter: het coronavirus kan blijven rondwaren op bedrijven en we moeten voorkomen dat mensen opnieuw besmet raken, zegt de woordvoerder van het ministerie van LNV. “We moeten het risico voor de volksgezondheid zo klein mogelijk houden en voorkomen dat het virus ergens rondhangt. Ruimen is daarvoor een effectieve maatregel.”

Volgens het OMT-Z waren ruimen en isoleren twee gelijkwaardige opties. Toch is gekozen voor ruimen, omdat het ministerie dat beter achtte voor de volksgezondheid. Daarop spanden Animal Rights en de Bont voor Dieren een rechtszaak aan, waarbij de rechter concludeerde dat het kabinet bij haar keuze voor ruimen het dierenwelzijn onvoldoende in ogenschouw heeft genomen.

Het verweer van het ministerie was dat de andere optie (isoleren en monitoren) óók ingrijpend zou zijn voor de dieren, omdat er dan regelmatig monsters bij hen moesten worden afgenomen. De rechter wees tijdens de rechtszaak het bezwaarschrift van Animal Rights en Bont voor Dieren af en daarmee was de zaak afgedaan.

Zo’n alternatief zou ook nu nog mogelijk zijn, vindt Grond van Animal Rights. “In Denemarken moeten nertsenboerderijen in quarantaine als er besmettingen zijn en daar zijn maar zes van de twaalfhonderd nertsenboerderijen besmet. Als mensen zich goed aan de maatregelen houden kan het virus zich moeilijker verspreiden. In Nederland wordt lakser omgegaan met de maatregelen.” Beelden die Animal Rights maakte op fokkerijen, lijken te bevestigen dat fokkerijmedewerkers de veiligheidsrichtlijnen niet altijd serieus nemen. Dat 66 van hen besmet zijn geraakt, verbaast Grond dan ook niet.

Fractievoorzitter Esther Ouwehand vertelt aan de telefoon: “Op gronden van volksgezondheid is tijdens de crisis ingegrepen in meerdere sectoren, zoals de horeca- of de cultuursector. Het kabinet had ervoor moeten kiezen om op diezelfde gronden een fokverbod in te stellen voor de nertsenfokkerijen, zodat ook deze sector op dezelfde manier wordt gecompenseerd als de andere door de coronacrisis getroffen sectoren.” Nu kiest het kabinet ervoor om aan het eigendomsrecht van de nertsfokkerijen te komen en andere bedragen ter compensatie te bieden. Dat had niet gehoeven, vindt Ouwehand. “Deze belachelijke bontbonus voor de fokkers is onrechtvaardig.”