Je broek is weer eens compleet doorweekt dus je baalt. Als natgeregende Hollander word je gemakkelijk misleid om te geloven dat er water in overvloed is. Momenteel kampt een kwart van de wereld echter al met waterschaarste. De Verenigde Naties voorspellen dat in 2025 twee derde van de wereldbevolking te maken krijgt met watertekort.
De watervoorziening op aarde
Onze aardbol is voor meer dan 70 procent bedekt met water. Het overgrote deel (zo’n 97 procent) is echter zout water, wat betekent dat er maar een kleine hoeveelheid zoet water van nature aanwezig is. Van dit zoete water is ook nog eens twee derde opgeslagen als ijs en zit zo’n 30 procent in de grond. De hoeveelheid gemakkelijk bereikbaar zoet water, bestaande uit meren, moeras en rivieren, is met 0,3 procent een fractie van al het water op aarde.
Lokale watertekorten vragen om verschillende oplossingen
Natuurlijk is deze hoeveelheid zoet water niet netjes gedistribueerd wat tot lokale watertekorten leidt.Dit tekort kan op verschillende manieren worden aangepakt: efficiënter omgaan met water, hergebruik van water en het beschikbaar maken van een grotere hoeveelheid water.
Hoe mooi zou het zijn als we zoet water uit zeewater zouden kunnen halen? Zo dacht John F. Kennedy er in 1962 over: “If we could produce fresh water from salt water at a low cost, that would indeed be a great service to humanity, and would dwarf any other scientific accomplishment.” Inmiddels is dit al mogelijk via een proces genaamd ontzilting: het halen van zoet water uit zeewater.
Duurzame energie
Er wordt momenteel 80 miljard liter water per dag ontzilt. Dat staat gelijk aan 0,7 procent van alle watervoorziening op aarde. De behoefte aan ontzilting blijft stijgen door de groeiende zoetwaterschaarste, de effecten van klimaatverandering, de groei van de wereldbevolking en stijgende levensstandaarden. Ontzilting kost echter ontzettend veel energie. Met 75,2 TWh (Terrawatt-uur) is ontzilting verantwoordelijk voor 0,5 procent van het totale elektriciteitsverbruik op aarde. Omdat fossiele energiebronnen schaarser worden en het gebruik ervan nogal wat negatieve gevolgen heeft, geloof ik dat we duurzame energie moeten gebruiken voor ontzilting. Dat betekent dat we alleen de zon, zee, aarde en wind gebruiken voor het beschikbaar maken van zoet water.
Goedkoop (drink)water op locatie
Water kan op bepaalde plekken ter wereld goedkoper worden door ontzilting via duurzame energie. Op afgelegen plekken zoals eilanden is de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen groot, en zijn de energieprijzen hoog. Duurzame energie kan ervoor zorgen dat ontzilt water hier tegen een lagere prijs dan de bestaande alternatieven wordt aangeboden. Technieken zoals zonnepanelen zijn al volop ontwikkeld en kunnen zowel op kleine als op grote schaal gebruikt worden. Ze kunnen dus zowel voor de gemeentelijke watervoorziening als op kleinere schaal in hotels ingezet worden.
Technieken zoals zonnepanelen en omgekeerde osmose kunnen ook worden ingezet op afgelegen plekken in Azië, Afrika of Zuid-Amerika waar toegang tot veilig drinkwater beperkt is. Dit zijn plekken waar een betrouwbaar waterdistributienetwerk of elektriciteit ontbreken en het grondwater vervuild of verzilt is. Ontzilting via duurzame energie op locatie kan daar helpen met de drinkwater voorziening.
Tegen de stroom in zwemmen
Inmiddels ben ik, samen met Reinoud Feenstra, twee jaar full-time bezig om ontzilting via duurzame energie te introduceren onder de naam Elemental Water Makers.
Dat is een uitdaging, zowel door de grote afstand naar de markt als de complexiteit van de markt door raakvlakken met zowel energie- als waterproblematiek.
De initiële investering is door het gebruik van duurzame energie groter dan gangbare ontziltingsoplossingen. Dit is voor commerciële gebruikers zoals hotels een belangrijke barrière. Maar ontzilting via duurzame energie kan op de lange termijn juist veel kosten besparen en CO2 uitstoot voorkomen. Een voor de hand liggende keuze is dan om het water als dienst aan te bieden via een maandelijkse rekening, om op die manier de barrière weg te nemen. Dit brengt echter de uitdaging van risicofinanciering met zich mee.
Ondertussen vinden NGO’s ontzilting via duurzame energie nogal high-tech van karakter, en willen overheden pas met je in gesprek nadat je als organisatie al jaren verder bent. Daardoor vindt ontzilting via duurzame energie de weg naar afgelegen plekken in Azië, Afrika en Zuid-Amerika nog niet.
Willen wij als nieuwe generatie de problemen van de toekomst oplossen, dan lopen we tegen deze barrières voor implementatie aan. Laten we tegen de stroom in blijven zwemmen.
Beter begrijpen wat Elemental Water Makers nou precies doet? Bekijk dit filmpje.