Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Gelijk verliefd waren we, toen mijn man en ik over de drempel van ons Haarlemse pand stapten. Het oude glas-en-loodraamwerk, de karakteristieke tuindeuren, de riante zolder en dan die tuin op het zuiden. Hier durfden we de dynamiek van de hoofdstad wel voor te verlaten. Oké, de kozijnen waren paars-roze en de elektrische bedrading kwam nog uit de vorige eeuw. Maar daar was wat aan te doen. En als we het huis dan toch grondig gingen verbouwen, konden we het direct goed isoleren en afkoppelen van het gas.
Weinig fiducie
“Een appeltaart bakken met zelf opgewekte zonnestroom, hoe cool is dat?
Een gasvrij en energieneutraal huis, waarin je net zoveel stroom opwekt als verbruikt: het was een droom die ik al jaren koesterde. Niet alleen omdat ik het klimaat graag tegemoet kom en als geboren Groningse de gaskraan sowieso liever dicht zie gaan; ook het zelfvoorzienende aspect trekt me aan. Een appeltaart bakken met zelf opgewekte zonnestroom, hoe cool is dat?
In ons appartement in Amsterdam leek dit een onmogelijke opgave. Althans, op korte termijn. Zo hadden we blokverwarming met een gemeenschappelijke ketel die de radiatoren in onze wijk van warmte voorzag. Jaarlijks kwam de roodgele Shelltankauto voorrijden om de installatie bij te tanken met olie. Bovendien waren de meeste huizen, zo ook die van ons, matig geïsoleerd. Terwijl dat een must is als je bijvoorbeeld een warmtepomp wil installeren. Al met al zijn ingrepen als de installatie van een warmtepomp en het degelijk isoleren van de woningen kostbaar. En tijdens vergaderingen met de buurt werd duidelijk dat niet iedereen dat geld kon of wilde ophoesten.
“Als huiseigenaar weet je dat je er vroeg of laat aan moet geloven
Enfin, met ons nieuwe huis hadden we zelf de touwtjes in handen. Wat trouwens meespeelde bij onze beslissing om het huis te verduurzamen: als huiseigenaar weet je dat je er vroeg of laat aan moet geloven. De overheid heeft als doel gesteld dat nieuwbouwwoningen vanaf 2020 bijna allemaal energieneutraal moeten zijn. Sociale huurwoningen moeten vanaf dan energielabel A of B hebben. En 80 procent van de particuliere huurwoningen dient een C te scoren. Voor bestaande woningen, zo staat in het Energieakkoord, geldt dat er jaarlijks 30.000 huizen minstens twee stappen op moeten schuiven in energielabel. Van F naar D bijvoorbeeld.
‘Niet verder dan energielabel C’
Hoewel sommigen dat wat overmoedig vonden klinken, poogden wij met ons nieuwe jarendertighuis voor het groenste energielabel A te gaan. Na de aankoop zaten we aan tafel in een statig notariskantoor te Haarlem-Zuid. De notaris las de voorwaarden van het koopcontract tot in detail voor. Toen we bij het puntje energielabel aankwamen onderbrak ik haar: “Goh, heeft het huis energielabel F!” Het verbaasde me, aangezien veel van dit soort woningen energielabel G hebben.
“Zou onze duurzame make-over een mission impossible zijn?
De notaris keek op vanachter haar leesbril en zei stellig: “Met een jarendertigwoning kom je niet verder dan energielabel C.” Mijn man en ik keken elkaar glimlachend aan. “Nou, wij gaan voor label A”, zei ik optimistisch.
Die zijn goed gek, las ik in haar blik van ongeloof af. De makelaar, die ook aan tafel zat, probeerde een brug te slaan: “Als je het dak isoleert, ben je al aardig op weg.” Maar de toon was gezet. Energielabel A en een jarendertigwoning: het leek de notaris en de makelaar een slecht huwelijk.
Ondanks mijn vastberadenheid zette het me toch aan het denken. Zou onze duurzame make-over een mission impossible zijn? Ten minste: als je authentieke elementen wilt behouden en het niet compleet wil verbouwen tot een nieuwbouwhuis?
“Ik kreeg buikpijn van de gedachte dat de gigantische investering mij in de winter in de kou zou laten zitten
Ik constateerde dat mijn geloof in de make-over voornamelijk gebaseerd was op idealisme en eigenwijsheid. Wat wist ik eigenlijk van hr++-beglazing, zonnepanelen en warmtepompen? Bar weinig. Alleen dat deze ingrepen de verbouwingskosten behoorlijk opdrijven. En wat als de warmtepomp het niet warm genoeg kon pompen? Ik kreeg buikpijn van de gedachte dat de gigantische investering mij in de winter in de kou zou laten zitten.
To-do list
Gelukkig had een goede vriend van ons meer kaas gegeten van duurzame bouwprojecten. Hij had eerder bij enkele kantoren en woningen dergelijke renovaties begeleid en beloofde dat hij ons en onze aannemer zou bijstaan met advies. Zo legde hij voor wat er bovenal moest gebeuren:
- De ramen voorzien van hr++-glas
- Glas-en-loodramen ‘inzetten in dubbel glas’ (anders komt er alsnog te veel tocht doorheen)
- Isoleren van vloeren, buitengevels en dak
- Luchtwarmtepomp installeren (deze haalt warmte uit de lucht)
- Zonnepanelen plaatsen op het dak
- Nieuwe convectoren voor lagetemperatuurverwarming (LTV)
- Vloerverwarming plaatsen in de woonkamer, keuken, gang en badkamer
- Nieuwe boiler installeren
- Mechanisch ventilatiesysteem installeren (geen airco) voor frisse lucht (omdat je het huis potdicht maakt).
“Omdat jullie de woning helemaal verduurzamen, is de verwachting dat je straks minimaal een A-label hebt”, meldde de vriend. Dat stemde hoopgevend.
Hete hangijzers
Met de verbouwing, een hels karwei, zouden de bouwvakkers minstens vier maanden zoet zijn. En allereerst moest nog duidelijk worden of een warmtepomp het huis echt goed warm kon krijgen in hartje winter. Hoewel de vriend het zag zitten, had de warmtepomp-installateur zijn twijfels. Dat wordt dus nog spannend.
Ook is nog onzeker of we genoeg zonnepanelen op ons dak kunnen plaatsen om nul-op-de-meter te krijgen. Een ander dilemma: is ons isolatiemateriaal wel milieuvriendelijk? En lieve hemel, alleen een warmtepomp laten installeren kost al een fortuin. Hoe gaan we dit bekostigen?
In de volgende afleveringen van deze reeks over de duurzame make-over komen deze vragen verder aan bod. In de tussentijd benader ik alvast een groene stroomleverancier. Want tijdens het klussen gaat er heel wat stroom doorheen en vooralsnog ligt er geen zonnepaneel op het dak.
PowerSwitch-redacteur Leontien Aarnoudse onderwerpt haar jarendertigwoning aan een duurzame metamorfose. In deze reeks beschrijft ze hoe dat haar vergaat. Dit was deel 1.
Tip: Ga 5 en 6 oktober 2019 naar de Duurzame Woonbeurs!
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
