‘Op sociale media had ik de touwtjes niet in handen, ik bungelde er zelf aan’

Na twee decennia werken in televisie en film als Marokkaans-Nederlandse actrice, besloot ik in 2022 te stoppen en een onthullend boek over mijn ervaringen met racisme en grensoverschrijdend gedrag in die industrie te schrijven. Ik ben meer dan de clichématige en eendimensionale rollen die ik de afgelopen twintig jaar heb gespeeld.

Om alle reacties op het boek in de gaten te houden, was ik superactief op mijn sociale mediakanalen. Geen producent, distributeur, regisseur of journalist kon iets over mij zeggen, zonder dat ik er hard bewijs tegenover zette. Zo kon ik controle houden over mijn narratief, laten zien wie ik écht was en had ik alle touwtjes in handen. Dacht ik.

Wie postte wat over mij en mijn boek? Wie likete welke post? Wie van mijn oud-collega’s steunden me op Instagram en X (toen nog Twitter), en wie checkten wel mijn stories maar reageerden niet? Angstvallig hield ik, na mijn j’accuse, de mensen uit de industrie in de gaten. Dit detectivewerk van scrollen en reageren ging dag en nacht door. Tussendoor probeerde ik met filmpjes van katten op de vreemdste plekken – snoepautomaat, uitlaatpijp of het podium van een orkest – naar adem te happen.

Zelfs om drie uur ’s nachts lag ik in bed, drijfnat van het angstzweet, nog alles in de gaten te houden. Als ik sliep was ik te laat om eventuele leugens te herstellen. Ondertussen werd ik bestookt met allerlei irrelevante content: van een kortingscode voor een week yoga met wijn op Ibiza tot aan de wonderlijke wereld van flat earthers. Overdag was ik prikkelbaar en ervan overtuigd dat elk moment een burgeroorlog kon uitbreken tussen links en rechts. Mijn hersencellen explodeerden een voor een.

Met sociale media creëer je een wereld van illusies waarin je zelf het epicentrum bent. Je doet ertoe en iedereen ziet je, denk je. Jouw mening is belangrijk en jij kan de wereld veranderen, denk je. Zolang ik mijn telefoon vasthad, had ik de wereld in mijn handen, dacht ik. Maar hoe kon ik op sociale media mijn verhaal beschermen en laten zien wie ik echt was, als ik door algoritmes steeds verder verwijderd raakte van mezelf?

Die nacht realiseerde ik me dat ik zelfs op mijn eigen sociale mediakanalen de touwtjes niet in handen heb, maar er zelf aan bungel. Doodeng.

Deze column verscheen in december 2023 in OneWorld Magazine.