Marte Hoogenboom: 'Ik wil de dagen stilzetten, stoppen met ouder worden. Tegelijkertijd wil ik alles doorspoelen.' Beeld: Tammy van Nerum

Marte moet jaren wachten op transitie: ‘De pauzeknop is ingedrukt’

De wachtlijsten bij genderklinieken worden langer en langer: wie in transitie wil, wacht niet zelden twee jaar op een eerste gesprek. Marte Hoogenboom – nog altijd in afwachting – schreef een dagboek over de onzekere periode. ‘Het voelt alsof ik twee jaar lang mijn adem in moet houden.’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
10 september 2019
Ik weet niet waar ik moet beginnen. Hier? Elk moment voelt als te laat. Ik ben al 25. Vandaag dan maar. Vanaf vandaag wordt alles anders. Ik heb me aangemeld bij een genderpoli. Nu nog 104 weken wachten. Dan mag ik op zijn vroegst een hormoonbehandeling. Dan ben ik 27.

Ik ben moe en het voelt alsof ik de komende twee jaar mijn adem in moet houden. Of alsof iemand een enorme pauzeknop heeft ingedrukt. Ga jij maar even over jezelf nadenken, dan halen we je straks op.

Maar vanaf vandaag wordt alles anders.

22 september 2019
Gisteren bij Priscilla langs geweest om het te vertellen. We hebben een salade gemaakt en rookten mentholsigaretten op haar balkon en toen ik het zei, keek ze me een paar tellen aan en zei: “Ja.”

In de trein terug kreeg ik een screenshot van haar contactlijst waarin ze mijn naam al had aangepast. Ik snap wel hoe wij zeven jaar lang met elkaar zijn gegaan. Het is niet moeilijk om te houden van iemand die jou moeiteloos ziet zoals je werkelijk bent.

13 oktober 2019
Papa en mama verteld. Daarna heel hard samen gelachen om alles.

Het stelde me gerust iets bij me te hebben wat de aandacht van mijn gezicht afleidde

21 november 2019
Papa naar het ziekenhuis gebracht voor controle van zijn darmen. Hij zei dat ze vroegen of die jongeman in de wachtkamer zijn zoon was. Vond-ie lastig: “Want je bent natuurlijk een vrouw.” Hij keek er heel ernstig bij, zo van: knoop het in je oren en laat je nooit iets anders wijsmaken.

Papa is trots en hij houdt van me.

9 december 2019
Vanochtend ook aangemeld bij een particuliere instelling. Hun slogan is: ‘Worden wie je bent’. Suf, maar hun wachttijd is wel iets korter dan die van de andere genderpoli. Op hun website staat een rare foto van een zonnebloem. Ze maken het niet echt aantrekkelijk om transgender te zijn.
4 januari 2020
Kerst en oud en nieuw in Florence gevierd. Nu thuis en moe. Op het station van Duisburg kocht ik op de heenweg een schoudertas waarin een grote klok zat ingebouwd. Ben de rest van de vakantie nagestaard door andere toeristen. Het stelde me gerust iets bij me te hebben wat de aandacht van mijn gezicht afleidde.
Beeld: Jill Noteboom
11 januari 2020
Met mama naar een museum geweest. Was een kwartier te laat. Ze vertelde bij de lunch trots dat ze tegen de jongen in de garderobe had gezegd dat ze op haar dochter wachtte.

Mama is trots en ze houdt van me.

14 januari 2020
Met Inez bij een avond geweest over een fotoproject over gender. De fotograaf noemde me ‘hij’ en bood daarna zo overdreven haar excuses aan dat haar hele project voor mij niet meer hoefde.
2 februari 2020
Er zijn mensen die mij niet kennen en die mij haten. Gisteren mocht Trouw-hoofdredacteur Cees van der Laan een stukje tikken om opzichtige haat in zijn eigen krant te verdedigen. Categorie ‘Trans vrouwen zijn mannen die vrouwen willen verkrachten in openbare toiletten’. ‘Stevige mening’, vond Cees. Wil iemand Cees zijn baan uitleggen?

Ik ga niet goed op het feit dat er mensen zijn die mij haten. Wat moet ik doen? Terughaten? Ik ga niet goed op mensen haten.

15 februari 2020
Mare zegt dat als je aan de beurt bent, je je mond moet houden over suïcidaliteit, omdat je anders zo twee maanden langer op je diagnose mag wachten. Ik ben niet suïcidaal. Moet ik dat straks nou preventief benoemen of is dat verdacht?

Hij dacht dat-ie een travestiet aan het knippen was

27 februari 2020
Vanochtend eerste laserbehandeling, bij een huidkliniek. Gezicht ruikt naar bermbrand. Bovenlip deed pijn. Het meisje dat me hielp zei: “Wie mooi wil zijn moet pijn lijden.” Wat heeft dat er nou weer mee te maken?

Bij de intake vroeg ze waarom ik eigenlijk laser wil. Ik geloof dat ik iets zei als: “Ik ben geen man, dus ik hoef geen baard.” Vond ik best gevat van mezelf, maar mijn hart zat in mijn keel. Ik snap wel dat mensen zich goed voorbereiden op hun intake voor hormonen als mensen je zulke stomme vragen kunnen stellen. Zie ik er soms uit als Socrates?

Ik zie eruit als Socrates. Doe er wat aan.

16 maart 2020
Rutte zegt: “Geen paniek, er komt een vaccin.” Ik sluit een wedje met mezelf: ik krijg waarschijnlijk eerder een vaccin tegen een virus dat op 10 september 2019 nog niet eens bestond, dan tegen de troep in mijn lijf, de testosteron die er al bijna 26 jaar doorheen stroomt. Voorlopig lekker binnen zitten en mezelf aan niemand laten zien. Gaan jullie met z’n allen ook maar op pauze.
20 mei 2020
Mama gaf geen antwoord op de vraag of ik de antieke muntjes krijg die steeds aan de oudste dochter binnen onze familie worden doorgegeven. Ze heeft wel een halfuur de familiegeschiedenis erover uit de doeken gedaan.
Beeld: Jill Noteboom
5 juli 2020
Gister voor het eerst na een jaar weer naar de kapper geweest. Volgens mij dacht die mafkees dat-ie een travestiet aan het knippen was. Hij zei dat-ie mijn billen mooi vond en dacht dat ik al aan de hormonen was, omdat-ie borstjes dacht te zien. Hij luisterde totaal niet naar wat ik wilde en raadde een vriendin aan die permanente make-up kon zetten (?!?!) en hij vond dat ik vanavond maar uit moest gaan met mijn nieuwe haar en hij schepte op over alle ‘transseksuelen’ die hij al had geknipt en ik had moeten zeggen dat-ie normaal moest doen maar ik kreeg koffie en ik vond dat ik allang blij mocht zijn dat-ie me niet kaalschoor.
6 juli 2020
Jarig.
30 juli 2020
Ik hoop niet dat iemand vandaag aan me vraagt hoe het gaat.

Ik wil de dagen stilzetten, stoppen met ouder worden

29 augustus 2020
Vandaag een jaar geleden viel mijn kwartje. Ik had mezelf voorgenomen er een bijzondere dag van te maken maar ik heb de hele dag zitten gamen. Ik heb me ook niet geschoren en ben het huis niet uit geweest.

Ik wil de dagen stilzetten, stoppen met ouder worden. Tegelijkertijd wil ik alles doorspoelen. Het afgelopen jaar ging veel te traag en veel te snel voorbij.

2 september 2020
Iemand bij OneWorld heeft de eerste zin van mijn essay veranderd. Er staat nu dat ik op vrijdag de dertiende bij mijn ouders uit de kast kwam maar 13 oktober 2019 was een zondag. Ze hebben ook een zin in het intro gezet die ik nooitnooitnooit zou zeggen. Als je wilt dat ik mijn verhaal doe, laat me dan ook zelf de gaten invullen die nodig zijn om de waarheid te vertellen.

Ik orden mijn ervaringen op dag, plaats en tijdstip. Ik kan tot op de minuut en tot op de vierkante meter nauwkeurig zeggen waar en wanneer ik voor het eerst hardop tegen mezelf zei dat ik geen man wilde zijn (op de fiets op de Stadsring in Amersfoort, ter hoogte van nummer 137, in de nacht van 13 op 14 juli 2018 om 11 minuten over 12) en op welke dag ik tot mijn geluk besefte dat ik dat ook helemaal niet ben. Ik leg de details van mijn leven vast omdat ik van mijn leven houd. Ik hoef mijn leven niet mooier te maken; ik zou haar eindeloos opnieuw willen leiden.

Maar wat als ik op een dag voor de fascisten vlucht en mijn asielaanvraag wordt geweigerd omdat ik in een artikel loog over de datum van mijn coming-out?

Beeld: Jill Noteboom
20 september 2020
De kantoorunit naast ons heeft nieuwe huurders. Twee vrouwen kwamen de boel inrichten. Ze lachten veel. Het klonk heel hoog en heel scherp, alsof ze mij persoonlijk door de muur heen uitlachten. En het klonk mooi. Ik moet een logopedist bellen. Maar dan moet mijn stem uitleggen dat ik iets aan mijn stem wil doen.
1 oktober 2020
David vond het niet grappig toen ik zei dat de eerste zes weken in de baarmoeder de mooiste tijd van mijn leven waren omdat iedereen dan nog vrouw is. Hij zei: “Je bent altijd al een vrouw geweest.” Waarom gunnen mensen mij mijn slechte grappen niet?

Zolang ik mijn zinnen vragend afsluit, klink ik een beetje vrouwelijk

22 oktober 2020
Intake gehad bij een logopedist. Ik moest door een buisje blazen, een tekst voorlezen en een toonladder zingen. Ze liet op een app zien waar mijn stem viel op de schaal van mannelijk naar vrouwelijk. We hebben ontdekt: zolang ik mijn zinnen vragend afsluit, klink ik een beetje vrouwelijk.
9 januari 2021
Mensen zijn lief voor me. Zodra je ervoor uitkomt dat je transgender bent, word je voor de mensen in mijn bubbel opeens heel interessant. Dat, of ze hebben met je te doen. Fuck you. Ga lekker met jezelf ‘in de knoop zitten’. En hou op met mij een ‘schatje’ te noemen en ‘cute’.

I am, though.

Beeld: Jill Noteboom
12 februari 2021
Deze week ontdekt: zolang ik een mondkapje draag, word ik in de supermarkt consequent met mevrouw aangesproken.
19 februari 2021
Esther vraagt of ik een dagboek wil schrijven voor in het nieuwe magazine van OneWorld. Kleine moeite. Ik hou toch alles bij. Maar waar te beginnen? Ze vroeg of er een specifiek moment was waarop ik besefte dat ik transgender ben. Ik moest lachen om die vraag. Ik zou 29 augustus 2019 kunnen zeggen, maar als dat íets was, dan wel een middelpunt en niet een beginpunt. Ik stapte die dag per ongeluk door een spiegel waarvan ik niet wist dat ik er al mijn hele leven in staarde.

Sindsdien herschrijft alles zich met terugwerkende kracht. Ik herleef mijn herinneringen als een verhaal dat ik pas jaren later begrijp, en dat plots het mooiste blijkt wat ik ooit heb gelezen.

Dit dagboek verscheen in de zomer van 2021 in OneWorld Magazine.

'Er is meer dan 'hij' en 'zij', vergeet hen niet'

De toekomst is queer?

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons