Beeld: Hardwich Rosebel
Column

Kruispunten

Het aprilnummer van OneWorld Magazine draait om intersectionaliteit. Een rechtvaardige wereld bereik je namelijk niet door het ene onrecht te scheiden van het andere, maar door meerdere systemen van onderdrukking bloot te leggen én de verbanden daartussen te tonen.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

In-ter-sec-tio-na-li-teit. Het klinkt ingewikkeld, onbekend en academisch. Het is zo’n woord waarvan mensen die geen zin hebben in moeilijke gesprekken over bijvoorbeeld racisme zeggen: “Vast overgewaaid uit Amerika.”

En dat klopt. Het werd in 1989 gemunt door de zwarte, Amerikaanse professor Kimberlé Crenshaw. Maar intersectionaliteit duikt ook in Nederland steeds vaker op in media en politiek. Emeritus hoogleraar Gloria Wekker maakte het ons in 2001 al gemakkelijk door de term samen met Nancy Jouwe en Maayke Botman in het Nederlands te vertalen als ‘kruispuntdenken.’ Intersectionaliteit erkent de macht of onmacht die de verschillende assen van identiteit met zich meebrengen.

Zo ben ik vrouw (geslacht), zwart (ras), migrant en heb ik een islamitische achtergrond (religie). Deze zaken stellen mij achter in een samenleving gedomineerd door witte mannen. Maar ik ben ook cis (mijn seksuele identiteit komt overeen met het geslacht waarin ik ben geboren), hetero (seksualiteit), theoretisch opgeleid en hoofdredacteur (klasse).

Om systematische ongelijkheid te bestrijden moeten we alle assen van onze identiteit erkennen

Op dat vlak geniet ik weer meer privileges dan iemand die zich als non-binair persoon identificeert, praktisch opgeleid en financieel arm is. Om systematische ongelijkheid te bestrijden moeten we alle assen van onze identiteit erkennen. Een rechtvaardige wereld bereik je namelijk niet door het ene onrecht te scheiden van het andere.

Daarom is kruispuntdenken ook cruciaal voor progressieve bewegingen. Wanneer je vecht tegen klimaatverandering, maar geen oog hebt voor racisme is je strijd niet inclusief en dus ook niet effectief. En als je strijdt tegen seksisme, maar geen oog hebt voor validisme (discriminatie van mensen met een functiebeperking) doe je alsnog aan uitsluiting. Een gebrek aan kruispuntdenken kan onderdrukking zo bestendigen bínnen bewegingen die vooruitgang pretenderen.

In het nieuwste magazine onderzoeken we waarom de frontlinies van progressieve bewegingen nog zo ver uit elkaar liggen, hoe dat beter kan en waar dat al wel lukt. In de ballroom culture in New York bijvoorbeeld, waar queer mensen van kleur hun eigen magische wereld creëren, waar ze beschermd zijn tegen de uitsluiting en onderdrukking van zowel de witte gay scene als cis hetero’s.

Mensen moeten er nog aan wennen dat wij armoede en racisme aan elkaar verbinden

En de strijd voor natuurbehoud of dierenrechten kan niet worden geïsoleerd van de rechten van oorspronkelijke volken in Azië, Latijns-Amerika en Afrika, betoogt Gabriella Rutherford. En in het grote interview legt Sylvana Simons uit wat haar intersectionele politiek, die ze nu een jaar in Amsterdam bedrijft met BIJ1, inhoudt. “Mensen moeten er nog aan wennen dat wij armoede en racisme aan elkaar verbinden.”

Met OneWorld proberen we ook meerdere systemen van onderdrukking bloot te leggen en de verbanden daartussen te laten zien. Want niets staat op zichzelf, vandaar onze naam: er is één wereld, waarin alles samenkomt op verschillende kruispunten. Daar moeten we elkaar zien te ontmoeten.

Plasticschaamte

Sylvana Simons (BIJ1): 'Ondanks alles ben ik vrijer dan ooit'

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons