We moeten het hebben over grensoverschrijding onder homomannen

Daarbij wordt seksueel geweld onder mannen, van hetero, biseksueel tot homo, van het leger tot aan de kerk, voor het gemak vergeten. Het heeft niets te maken met seksualiteit – de daders zijn immers veelal hetero – en alles met machtsmisbruik. Stigma of niet: het is belangrijk dat ook wij homomannen praten hoe grensoverschrijdend gedrag zich binnen onze seksualiteit en cultuur manifesteert.

Hij fluisterde in m’n oor: “Je bent toch wel een beetje man?” en ging door. Opeens werd ik me ervan bewust dat hij sterker was dan ik. Dat het dichtstbijzijnde scherpe object aan de andere kant van de kamer lag. Dus bleef ik, in een drang om te bewijzen dat ik inderdaad een man was, verlamd liggen en wachtte ik tot het voorbij was.

Gelukkig kwamen er steeds meer dates die wel fijn en communicatief waren. Zo leer ik nu langzaam wél over mijn seksualiteit, behoeftes en grenzen te praten. De scheve machtsverhouding, waarbij de behoeftes van één partij boven het genot van beiden staat, kom ik echter nog steeds tegen. Want dat ik weet wat mijn grenzen zijn, betekent niet dat anderen daar rekening mee houden.

Natuurlijk kan ik niet ontkennen dat homomannen vaak – en beter – seks hebben, maar seks is geen seksueel geweld. Het probleem van grensoverschrijdend gedrag binnen de homogemeenschap ligt volgens mij ook niet daar waar seks floreert; bijvoorbeeld bij seksclubs, sauna’s of sekswerk. Wie seksueel vrij is, kent het belang – en plezier – van instemming. Nee, grensoverschrijdend gedrag manifesteert zich vooral daar waar seks nagejaagd moet worden: in de datingscene. Een ‘beetje man’ trekt zich niets aan van grenzen en stelt de jacht op seks boven alles.

Mannelijkheid, bezien vanuit de heterocultuur, vertelt ons dat een echte man geen seks heeft met mannen. Wie zo denkt, ziet seks tussen mannen al snel als een noodgreep, iets om stoom mee af te blazen. De ander hoeft dan geen mens te zijn met wensen en autonomie, maar een praktisch middel voor een noodzakelijk doel. Hoe kun je praten over wat je wel en niet wilt, als je niet eens kan praten over wat je doet? Zo wordt mannen een norm aangeleerd. Zij die hem niet afleren, geven hem door. Het is een vicieuze cirkel.

De opwelling verdween zodra ik die herkende als totale onverschilligheid tegenover een jongen die ik claimde leuk te vinden. Een machtsgevoel waarbij niet zijn lichaam, instemming, laat staan zijn plezier ertoe deed, maar alleen mijn verlangen naar seks. Dat gevoel dat je recht op seks hebt, stimuleert je om over andermans grenzen heen te gaan en je macht te misbruiken.

Grenzen overschrijden heeft niets van doen met seks, maar met misbruik als gevolg van een machtsgevoel. Dat je als man ‘recht’ zou hebben op seks, zit diepgeworteld in ons idee van mannelijkheid en homomannen zijn daar niet vrij van.

Maar niemand is je ooit seks verschuldigd. Niet wanneer iemand er goed uitziet tijdens het dansen en ook niet als je met ze date. Zelfs niet als je voor seks afspreekt: het staat iedereen altijd vrij van gedachten te veranderen. Voor seks is instemming nodig, en daarom moeten we als homomannen leren om grenzen te herkennen. Zodat we ze kunnen aangeven, maar vooral opdat we ze bij anderen niet overschrijden. Want Brandt Corstius is beslist niet de enige man die #MeToo moest zeggen.