Waarom stervoetballers immuun zijn voor #MeToo

In de voetballerij lijken andere wetten te gelden. Verschillende profvoetballers – zoals Robin van Persie, Clayton McDonald en Ched Evans, Robinho en Patrick Kluivert – werden door de jaren heen verdacht van verkrachting. Maar zelden leidde dit tot een veroordeling. Zelfs de reputatie van de voetballers in kwestie kreeg nauwelijks te lijden.

Door de vooroordelen over haar beroep als model en haar aanvankelijke interesse werd ze niet serieus genomen en publiekelijk door het slijk gehaald; een vrouw die zich zo gedraagt, vraagt om moeilijkheden. Een typisch geval van victim blaming: slachtoffers worden verantwoordelijk gehouden voor wat hen is aangedaan. Voetbalvedettes zijn in de ogen van fans onfeilbaar, waardoor de slachtoffers vaak de schuld krijgen.

Neymar werd vrijgesproken vanwege gebrek aan bewijs. Momenteel wordt hij begeerd door Juventus én Barcelona – zijn marktwaarde lijkt niet onder de aantijgingen te lijden.

Ook de Portugese stervoetballer Cristiano Ronaldo werd beschuldigd van verkrachting. In april 2017 bracht het Duitse tijdschrift Der Spiegel het grote nieuws naar buiten. Het Amerikaanse model Kathryn Mayorga zou in 2009 slachtoffer geworden zijn, en in 2010 had de voetballer haar maar liefst 375.000 dollar zwijggeld betaald. Gesterkt door andere #MeToo-ontboezemingen besloot Mayorga jaren later alsnog haar verhaal te delen.

Nadat Mayorga’s aantijgingen publiek werden gemaakt en media de zaak oppikten, werd Ronaldo geschrapt als coverspeler van het populaire videospel FIFA 2019 (gameproducent EA bevestigde echter niet dat dit met de verkrachtingszaak te maken had). Ook werd Ronaldo eind 2018 enkele maanden niet opgeroepen voor het Portugese nationale elftal. Maar toen de spits in maart 2019 in de Champions League voor Juventus een belangrijke hattrick (drie doelpunten in één wedstrijd) scoorde, werd al gauw met geen woord meer gerept over de zaak. In juli dit jaar werd de voetballer uiteindelijk vrijgesproken: de beschuldigingen konden niet bewezen worden buiten gerede twijfel.

Leonne Stentler, analiste bij Eredivisie op Vrijdag en voormalig profvoetbalster, vraagt zich af in hoeverre deze ‘helden’ überhaupt iets fout kunnen doen. Ze concludeert dat supporters nog altijd even hard juichen voor Ronaldo. “Voetballers worden geadoreerd. We weten dat helden heel lang onaantastbaar kunnen zijn, of het nou helden zijn uit de voetballerij zoals Ronaldo en Neymar, of uit de muziekindustrie, zoals R. Kelly en Michael Jackson. We hebben van de #MeToo-beweging geleerd dat vrouwen niet worden geloofd, tenzij het vrouwen zijn die zélf ‘machtige’ posities bekleden.”

Olfers vindt dat er überhaupt weinig respect is voor vrouwen die zich rondom voetballers verzamelen. “Voetballers met een grote sterrenstatus krijgen vaak bovenmatig veel vrouwelijke aandacht. Deze vrouwen worden gezien als ‘groupies’”, zegt Olfers. “Als zij een voetballer beschuldigen van ongewenst gedrag, komt dat vaak als een boemerang bij ze terug. Publiek en media stellen vragen als: waarom was jij op die hotelkamer, waarom droeg je zo’n kort rokje? De conclusie wordt dan snel getrokken: die vrouw heeft het over zichzelf afgeroepen.”

Of het nu gaat om aanpassingen van de spelregels, tegengaan van racisme of ruimte creëren voor diversiteit, aan de status quo wordt niet getornd in ‘het wereldje’. Bovendien zijn trainers, scheidsrechters, bestuurders en journalisten bijna altijd mannen; er zijn nog heel weinig vrouwen werkzaam in het mannenvoetbal.

Leonne Stentler ziet wel dat, hoewel mannen- en vrouwenvoetbal lang gescheiden werelden waren, er langzaam wat verandert. Het vrouwenvoetbal is de laatste jaren enorm geprofessionaliseerd en steeds meer vrouwen werken in de topsportindustrie, vertelt ze. “Misschien kunnen dit soort ontwikkelingen het mannenvoetbal emanciperen.” Of de dingen snel veranderen is volgens Stentler nog de vraag. “Maar wie weet kan het vrouwenvoetbal als bron van inspiratie dienen.”