Verplicht moeder, tot de dood erop volgt

Ze brachten Teodora naar een cel. De avond was net gevallen en het regende hevig, het lekte overal. Met haar handen aan de muur geboeid, raakte ze amper de grond. Teodora verloor veel bloed, ze viel om de haverklap flauw en wanneer ze bij bewustzijn kwam, kreeg ze stuiptrekkingen. Uit vrees dat ze daar zou sterven, brachten de bewakers haar naar het ziekenhuis.

Ik ontmoet Teodora in de hoofdstad San Salvador in haar tweede thuis, de kantoren van de Agrupación Ciudadana por la Despenalización del Aborto Terapéutico, Ético y Eugenésico. Dat ze na tien jaar en zeven maanden vrijkwam, dankt ze aan hen. Deze organisatie strijdt al sinds 2009 voor een gedeeltelijke decriminalisering van abortus en voor vrijlating van de gevangen vrouwen. Teodora’s lijdensweg maakte van haar een overtuigde activiste voor deze organisatie.

“Het totale verbod op abortus straft niet alleen vrouwen die een abortus ondergingen, maar leidt ook tot een klimaat dat vrouwen verdenkt als hun zwangerschap geen gezonde baby oplevert”, legt de jonge advocaat uit. “Vrouwen die langer dan 22 weken zwanger zijn en wier gezondheid gevaar loopt, omdat een miskraam dreigt, lopen de kans te worden aangegeven en door de rechter te worden veroordeeld voor moord.” El Salvador is het enige land dat zo veel vrouwen zo lang opsluit voor wat eigenlijk complicaties tijdens de zwangerschap of bevalling waren.

Maar het abortusthema in El Salvador lijkt op het migratiethema in Europa. Er is politieke moed voor nodig, wat moeilijk ligt met de presidentsverkiezingen in aantocht. Burgos vertelt me dat Vida SV, een organisatie die tegen abortus is, een lijst opstelde van volksvertegenwoordigers waar men vooral niet op mocht stemmen. “Anti-­abortusgroepen hebben veel geld en macht om hun principes door te drukken. Ze bekleden belangrijke posities in het bedrijfsleven, de voornaamste nationale media, rechtse politieke partijen en invloedrijke families.”

Voor welgestelde vrouwen ligt dat heel anders, legt Romero uit: “Zij lopen niet alleen minder risico’s op verloskundige noodgevallen, ze kunnen bovendien kiezen voor een veilige abortus. Ze reizen naar het buitenland waar het legaal is, kopen een dure illegale abortuspil of ze gaan naar een privéziekenhuis waar artsen minder gebonden zijn aan bureaucratische en sociale controle.”

Binnenkort deel twee van deze abortusrechtenreportage in El Salvador.

Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door het Postcode LoterijFonds van Free Press Unlimited.