Organisator Mr Gay Syria: “Syrië was mijn homoparadijs!”

“In Damascus waren cafés waarvan iedereen wist dat we elkaar daar ontmoetten”, vervolgt hij. “Op een dag liep een man onze vaste koffietent binnen en schold ons uit. De heteroseksuele eigenaar zette hem er onmiddellijk uit. Toen ik hem vroeg waarom, zei hij: ‘Wie jullie zijn en wat jullie doen is niet mijn zaak. Maar jullie zijn mijn trouwste klanten en maken deze plek tot wat hij is. Daar laat ik niets of niemand tussenkomen.’ In elk dorp wist men wie er gay was. Daar sprak je verder niet over, maar als iemand van buitenaf iets kwaads over zo iemand zei, werden mensen defensief. Er was een soort bescherming, zo van: hij is een van ons’. En er werden grappen gemaakt hoor. Als ik het huis van een minnaar uitliep, werd ik op straat geplaagd. ‘En? Plezier gehad?’”

Tijdens mijn bezoek aan de informele Syrisch-Palestijnse vluchtelingenkampen in Dahya in Zuid-Beiroet, vertelden verschillende lesbische en biseksuele Syrische activisten me dat de eerste weken van de volksopstanden als ‘seksuele wittebroodsweken’ voelden. ‘Voor het eerst zoenden we openlijk en vreeën we met elkaar”, vertelden ze met glinsterende ogen. Herkent Hassino dit beeld?

“Absoluut. Zelf was ik al lang uit de kast en had ik mijn eerste seksuele ervaringen veel eerder, maar ik weet dat voor veel jongeren en studenten de politieke revolutie en seksuele zelfontplooiing hand in hand gingen.”

“Die angst voor onthoofding was reëel. Toen ik zestien was, gingen we als schooluitje naar de publieke onthoofding van een homoseksuele man. Het was begin jaren negentig en er was veel media-aandacht voor de hiv/aids-epidemie. Homomannen werden als grote daders gezien. Toen kreeg ik het echt benauwd. En ik niet alleen ik – iedereen wist dat wij jongens met elkaar experimenteerden, bij gebrek aan meisjes. Maar voor mij was het geen experiment. Eerst kon ik vanwege mijn ongeloof worden onthoofd en nu ook nog vanwege mijn geaardheid. ‘Hoe ga ik dit overleven?’ dacht ik steeds.”

Dat er geregeld sprake is van geweld tegen LHBTIQers in asielzoekerscentra, verrast hem niet. “Bestudeer psychologie! In elke situatie waarin mensen in grote groepen en onder hoge druk worden samengebracht, ontstaat strijd om de schaarse voorzieningen. Dit zie je in gevangenissen, scholen, zelfs in een thuissituatie. Wat gebeurt er als je met veel kinderen in hetzelfde huis woont? Je vecht wie er als eerste de badkamer in mag. De sterkste wint. Wat er in de opvangkampen gebeurt, is hetzelfde als waar de media en politici zich schuldig aan maken: pesterij. Homogeweld opvoeren als reden dat vluchtelingen hier niet passen is puur racisme. Zet een paar honderd witte mannen bij elkaar en ze doen exact hetzelfde.”

Nu zit ik al vier jaar vast in een wit, racistisch systeem en woon ik in een samenleving waar mensen je als profiteur zien en je voortdurend vertellen dat je terug naar huis moet. Naar huis? Welk huis? Ik wilde Syrië nooit verlaten. Jullie wetten en verdragen geven ons het recht op asiel, maar als we daar gebruik van maken, worden we tot criminelen bestempeld,” Hassino lacht schamper, maar is zichtbaar geëmotioneerd.

Aan het eind van het gesprek verzucht hij: “Soms lijkt het of we onze aanwezigheid hier moeten verkopen met rampverhalen. Voor de duidelijkheid: ik ben geen slachtoffer. Ik ben hier zelfstandig gekomen met een legitiem toeristenvisum – vlak voor mijn paspoort definitief verliep. Ik ben niet zielig. Ik spreek de taal hier. Ik begrijp het systeem. Ik ben trots op mijn geaardheid. En ik ben géén moslim. Ja, mijn hart breekt voor Syrië, maar ik heb mijn hoop op de Syriërs gevestigd. Op Facebook word ik massaal gevolgd door conservatieve moslims. Wanneer ik hun vraag waarom zij mij volgen, terwijl ik zo openlijk homo ben, antwoorden ze: ‘Als iedereen zich met zoveel overtuiging zou inzetten als jij, zou ons land nog één zijn.’ Daarom geloof ik in mijn landgenoten.”