Deze maand werd Fashion For Good gelanceerd: een initiatief van de C&A Foundation om de huidige mode-industrie te verduurzamen. De stichting roept innovators, fabrikanten, financiers, merken en individuen op om mee te denken over de transformatie naar een eerlijke en duurzame industrie. Goed initiatief, of een typisch voorbeeld van mooie woorden, loze beloften?
'Good Materials', 'Good Economy', 'Good Energy', 'Good Lives' en 'Good Water'. Als je de tentoonstelling van Fashion For Good, aan het Rokin in Amsterdam, binnenstapt is dit het eerste wat je in koeienletters op de muur ziet staan. De leuzen verwijzen naar de vijf belangrijkste pijlers om impact te hebben op de mode-industrie, vertelt Inge Wallage van Fashion For Good. “Als je het business model van de huidige industrie wilt veranderen, moet je op al deze fronten innoveren.”
Fashion For Goodis een initiatief van de C&A Foundation. In 2011 werd deze stichting in het leven geroepen om de levensstandaard te verbeteren in gebieden waar C&A opereert door scholing, gezondheids- en noodhulpinitiatieven. De foundation is een collectieve stichting die tegenwoordig los van de winkelketen opereert. Zo focust C&A op haar eigen toeleveringsketen terwijl de foundation zich op de hele sector richt en financiering biedt en samenwerkt met individuen, merken, fabrikanten, financiers en NGO’s om de industrie ‘beter te laten werken voor de mensen die erbinnen werken’.
Samenwerking met Plug en Play
De tentoonstelling is onderdeel van het Fashion For Good initiatief dat samenwerking met verschillende spelers vanuit de textielsector van de grond wil laten komen. Zij moeten met elkaar nadenken over de vraag hoe de huidige industrie verduurzaamd kan worden. Samen met het Amerikaanse bedrijf Plug en Play, dat startups begeleidt en onder meer bekend is van Dropbox en PayPal, worden innovatieve ideeën ondersteund. Ook wordt er gekeken naar bestaande ideeën op het gebied van circulaire productie. De beste oplossingen moeten uiteindelijk binnen de industrie geïmplementeerd worden.
Als rode draad door het hele project worden de principes van de Cradle to Cradle-theorie gebruikt, vertelt Wallage. “We moeten op een andere manier leren nadenken over hoe we dingen maken. Van begin af aan, dus vanaf het ontwerp van je product, moet je rekening houden met wat er uiteindelijk aan het eind mee gebeurt. Breng je de grondstoffen aan het eind weer terug de cyclus in? Of zorg je ervoor dat het tot compost kan worden verwerkt?”
Het gaat dus om de vraag hoe je de productie van lineair naar circulair omvormt. Binnen de mode-industrie wordt dit gezien als de oplossing voor veel problemen: de productie van bijvoorbeeld katoen, polyester en leer zijn enorm vervuilend. Als je een gesloten keten weet te creëren, hoef je minder grondstoffen te produceren en kun je de vervuiling aanzienlijk terugdringen.
Wallage: “Volgens de statistieken is de textielindustrie een van de meest vervuilende industrieën ter wereld. Of je het nu hebt over milieu, of over sociale aspecten: het kan en moet allemaal beter.”
Dat klinkt allemaal heel loffelijk, maar tegelijkertijd zit er achter het initiatief wel een grote speler die miljoenen kledingstukken per jaar produceert en daarmee zelf ook een flinke impact heeft op het milieu. Dat dat voor enige scepsis zorgt, begrijpt Wallage. Tegelijkertijd zegt ze dat individuele merken het verschil niet kunnen maken. “Als je de industrie wilt veranderen, moet je als merk gaan samenwerken. Als merk alleen ga je deze industrie namelijk echt niet veranderen.”
De Fashion For Good Experience, zoals de tentoonstelling heet, is gericht op het informeren en activeren van mensen. Maar niet iedereen voelt zich geroepen om mee te denken over de transformatie naar een duurzame industrie, of om zelf een eigen steentje bij te dragen. Zo menen Hadar en haar vriend, die twee grote tassen vol kleding van Mango en Topshot bij zich hebben, dat zij zelf niet hoeven te veranderen. Hadar: “Ik vind het lastig om de verleiding te weerstaan. Kleding van fast fashion ketens is mooi en betaalbaar. Duurzame mode vind ik te duur.” Haar vriend knikt instemmend, en denkt dat een aanpassing van hun gedrag geen verschil zal maken. “Als wij anders gaan consumeren, en de rest blijft het op dezelfde manier doen, heeft het toch geen zin.” Hij deelt niet het idee dat als iedereen zo denkt, er nauwelijks iets verandert. “Verandering begint misschien bij jezelf, maar niet bij mij. Die moet beginnen bij merken en overheden.”
Kijk naar de hele keten
Toch zijn er genoeg merken die ieder op hun eigen manier bezig zijn met verduurzaming. Kijk naar de innovatiewedstrijd van H&M, de Global Change Award. Die roept designers op ideeën te leveren hoe ze de overstap naar circulair kunnen maken. Precies waar ook Fashion For Good mee bezig is. Of niet? “De crux van Fashion For Good is dat we echt naar de hele keten kijken. We letten daarbij niet alleen op innovatie maar kijken ook naar bestaande ideeën. Je hebt vooral impact wanneer je die implementeert in bestaande business modellen van grote merken. Nu zie je dat innovaties vaak vergeten worden of niet genoeg impact hebben omdat ze niet groeien.”
Impact heb je dus alleen wanneer grote merken en bedrijven bereid zijn hun productiemethode te veranderen. Vooralsnog hebben C&A en Kering, een Franse multinationale holding van luxegoederenmerken, waaronder wereldberoemde merken vallen zoals Alexander McQueen, Balenciaga, Gucci en Yves Saint Laurent, hun deelname aan het Fashion For Good initiatief bevestigd. Hoewel het twee grote en bekende spelers zijn – zeker Kering heeft veel aanzien in de textielindustrie – gaan zij niet het verschil maken. Dat weet ook Wallage. Toch vertrouwt ze erop dat meer merken en bedrijven zich zullen aansluiten. “Bij de lancering van het initiatief vorige week waren een heleboel internationale merken aanwezig. Veel van hen willen bijdragen aan een betere industrie.” Over welke merken het gaat, wil Wallage geen uitspraken doen. “Change takes time.”
Bij de lancering van Fashion For Good waren grote spelers uit de mode-industrie aanwezig.
Schokkende, maar bekende cijfers
En dat laatste blijkt wel. Want de schokkende cijfers die overal op de muren van de tentoonstelling staan gekalkt, zijn alom bekend. Althans: in ieder geval binnen de industrie zelf. Dringt het pas nu tot ze door dat verandering nodig is? “Misschien wel, maar sommige merken waren al langer bezig met het bedenken van oplossingen”, zegt Wallage. “Kijk naar Levi’s die op het gebied van waterverspilling stappen heeft gezet, of H&M die met een inzamelingsactie is begonnen om de textielafvalberg aan te pakken. In elke industrie heb je de koplopers en andere die iets achter lopen.” H&M of C&A mogen dan misschien koplopers zijn in vergelijking met andere grote modeketens: duurzaam zijn ze zeker niet te noemen. Om de doelstelling van C&A – “we willen dat onze klanten ons zien als het meest duurzame modemerk” – te realiseren, is heel wat meer nodig dan een initiatief als Fashion For Good. Maar het begin is er.
