Robert Kennedy: “Energiegiganten ontwrichten de democratie”

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Hij heeft een ziekte aan zijn stembanden, waardoor hij rasperig klinkt als hij praat. Dat neemt niet weg dat Robert (Bobbie) F. Kennedy, ofwel RFK jr, duidelijk het charisma heeft geërfd van zijn vermoorde vader en oom. Hij zet het in om te strijden tegen klimaatverandering en geeft zo’n zestig speeches per jaar. Op uitnodiging van ‘The Optimist’ is hij in Nederland. OneWorld spreekt hem in de statige collegezaal van het stadhuis van Rotterdam.

“We zitten middenin een burgeroorlog”, stelt Kennedy. “Een oorlog tussen de machtige oude energiereuzen en de nieuwe slimme duurzame technologieën.” Volgens Kennedy hebben de fossiele energieproducenten geen enkele economische rechtvaardiging meer en ontwrichten ze de vrije markt en de democratie.

Kennedy kwam door een ongelukkig, en controversieel, toeval terecht in de milieubeweging. Toen hij dertig was werd hij gearresteerd voor heroïnebezit en moest daarvoor een taakstraf uitvoeren. Dat deed hij bij de organisatie Riverkeeper: hij gebruikte zijn achtergrond in de rechten om vervuilers van de Hudsonrivier in New York te vervolgen. Hij is nog steeds verbonden aan de organisatie en heeft inmiddels honderden rechtszaken tegen vervuilers aangespannen.

Waar procedeert u precies tegen?
“Sinds de Nederlandse kolonisatie zijn er in New York vissersfamilies die leven van de vangst op de Hudsonrivier. Maar tegenwoordig mogen ze hun vis niet meer verkopen, omdat het vervuild is met chemische stoffen. Bedrijven hebben hun afval gedumpt in de rivier en daarmee gestolen wat van iedereen was: het schone water. Dat bedrijven dit aan de lopende band doen, verstoort de vrije markt volledig.”

Bedrijven hoeven hun eigen troep niet op te ruimen

Legt u eens uit?
“Al op de kleuterschool leren wij om onze eigen troep op te ruimen. Maar veel bedrijven – met name de grote vervuilers in de energiesector – doen dat niet. De samenleving, ofwel de belastingbetaler, draait op voor de kosten van gezondheidsschade, schade aan infrastructuur, milieuschade. Dit betekent dat we in de VS alleen al de olie-industrie jaarlijks met 1,3 miljard dollar subsidiëren. Als ze deze kosten gewoon zelf zouden betalen, dan zou hernieuwbare energie allang de markt hebben overgenomen.”

Maar wind- en zonne-energie krijgen toch ook subsidie?
“Die bedragen zijn een fractie van wat de fossiele spelers krijgen. Subsidie voor een nieuwe sector is niets mis mee. De overheid kan startende bedrijven een tijdje een steuntje in de rug geven met subsidies of door benodigde infrastructuur te bouwen. Na een paar jaar moeten bedrijven op eigen benen kunnen staan en eigen kosten kunnen dragen.”

De beste investering is een investering in een politicus

Waarom krijgen de oliegiganten dan zoveel subsidie?
“Omdat de democratie in de Verenigde Staten een farce is. We hebben in ons land twee broers, de Koch brothers, met enorme belangen in vastgoed en olie. Zij steken zoveel geld in de Republikeinse campagne dat ze de macht kunnen opkopen. In de congresverkiezingen van eerder deze maand staken ze 300 miljoen dollar. ‘De allerbeste investering is een investering in een politicus,’ is hun instelling. En zo werkt het ook. Op dit moment wordt er een oliepijplijn aangelegd van Canada naar de Golf van Mexico. Het levert maar 35 banen op en de prijs voor benzine aan de pomp gaat omhoog, dus de Amerikaanse burger heeft er niets aan. Die pijp is alleen maar goed voor de Koch brothers.”

Komen mensen dan niet in opstand?
“Het tweede belangrijke probleem met de democratie in de VS op dit moment is dat er geen goede onafhankelijke media zijn. Ongeveer zes rijke investeerders hebben alle media in het land in handen. Fox News zou niet eens mogen uitzenden in Canada, omdat het daar illegaal is voor media om te liegen. Amerikanen hebben geen flauw idee wat er in de wereld gebeurt. Ze zijn waarschijnlijk het best vermaakte, maar het slechts geïnformeerde volk dat er is.”

Wat goed is voor de economie, is ook goed voor het klimaat

Waarom is democratie zo belangrijk voor het milieu?
“In een eerlijke democratie kan ook een eerlijke markt opereren. En goed economisch beleid is automatisch ook goed voor het klimaat. Je zorgt er dan namelijk voor dat je investeert in gezondheid, infrastructuur en voldoende bronnen voor komende generaties.”

Het klinkt alsof er weinig hoop is voor het klimaat in de huidige situatie.
“Het is moeilijk deze machtsstructuren te doorbreken. Maar we hebben zoiets in onze geschiedenis al eens eerder meegemaakt. Aan het begin van de twintigste eeuw domineerde de Rockefellerfamilie de Amerikaanse politiek. Daartegen kwamen burgers en goede journalisten in opstand. Dat zou nu weer moeten gebeuren. Mijn hoop is gevestigd op grassroot bewegingen.”

Want burgers willen wel iets anders?
“Zeker. Ik geef vaak speeches in republikeinse staten. Vaak krijg ik na mijn verhaal een staande ovatie. Volgens mij is 80 procent van de republikeinen eigenlijk democraat, als je ze maar goed informeert. Je moet het zo zien: ieder land heeft een zwarte kant en een lichte kant. Die donkere kant is het gemakkelijkst voor politici om aan te appelleren. Inspelen op angst en hebzucht is eenvoudig. Maar de lichte kant is er ook, die van verbondenheid. Obama wist die aan te spreken tijdens zijn eerste campagne. Ook op klimaatthema’s is dat mogelijk.”

Of er nog eens lid van de Kennedyfamilie deze lichte kant zal proberen aan te spreken? Daarover wilde Robert Kennedy dan weer geen uitspraken doen.

Foto: (cc)

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons