De duurzaamheid van de commerciële visserij laat te wensen over. Hoe zit het eigenlijk met de Nederlandse sportvissers? Belle de Jonge vroeg naar de mening van Joran Bal, hoofdredacteur van ‘Hét Visblad’ en fervent zeebaarsvisser.
Zijn sportvissers bezig met bewust vissen?
“Sportvissers zijn zich denk ik meer dan de gemiddelde Nederlander bewust van duurzame vis en de problematiek van overbevissing. De doorsnee Nederlander weet weinig van vis en wat er onder water gebeurt, terwijl je als sportvisser juist wel interesse, affiniteit en dus ook meer kennis hebt van de onderwaterwereld.”
Hoe kan je als sportvisser duurzaam vissen?
“Sportvissers die hun zelf gevangen vis opeten, vissen per definitie duurzaam. Want je vist altijd gericht op een bepaalde soort, hebt vrijwel geen bijvangsten, geen bodemberoering en kan kiezen of je ondermaatse vis of juist te grote vis terugzet. Bovendien sluit je de grootschalige, commerciële visserij uit. Sportvissen is in mijn optiek dus de meest duurzame manier van vissen.”
Opvallend dat je sportvisserij de meest duurzame vorm van vissen noemt.
“Je bent zelfvoorzienend, duurzamer wordt het denk ik niet. Bovendien word je je heel bewust waar je voedsel vandaan komt. En dat is zeker tegenwoordig, nu kinderen vaak niet eens meer weten waar melk en vlees vandaan komt, heel leerzaam. Als je een vis vangt en hem besluit mee te nemen, moet je hem allereerst zelf dood maken door een stevige tik op de kop geven. Daarna moet je de vis open snijden, de ingewanden eruit halen en hem vervolgens klaarmaken. Je bent direct betrokken bij de verschillende stadia van hoe je gerecht tot stand komt. Ik denk dat dit bijdraagt aan de mate van bewustzijn van hoe je met je voedsel omgaat en je ook meer respect krijgt voor wat er op je bord ligt. Je staat dichter bij de bron en gooit niet gedachteloos iets in je karretje in de supermarkt.”
Zijn er bepaalde vissen die je niet mag meenemen?
“Bepaalde soorten zijn beschermd, er gelden vaak minimummaten en voor sommige soorten is een ‘baglimit’ ingesteld. Dit betekent dat je maar een bepaald aantal vissen per dag mee mag nemen voor eigen consumptie. Als sportvisser mocht je dit jaar bijvoorbeeld tot juli geen zeebaars meenemen en vanaf 1 juli tot het einde van dit jaar mag je per dag maar één zeebaars meenemen die groter is dan de minimummaat van 42 cm.”
Je moet dus wachten tot de vis groot genoeg is?
“Een grote vis is heel belangrijk voor het nageslacht, die produceren meer eitjes en eitjes van betere kwaliteit. Ik zal nooit een zeebaars meenemen die groter is dan 60 cm, want ik weet dat dat zijn dieren met goede genen. Die zijn niet voor niks zo groot en oud geworden. Als een vis te klein is heeft hij nog niet aan het paarproces deelgenomen. Dus dan kies ik ervoor om te grote en te kleine vissen terug te zetten. De midden categorie neem ik mee om op te eten.”
Welke vissoorten moet je terugzetten?
“Sommige soorten, zoals de zeeforel, staan op de rode lijst. Dit betekent dat als je deze vis vangt, hem direct weer in hetzelfde water moet terugzetten. En voor sportvissers die lid zijn van een bij Sportvisserij Nederland aangesloten hengelsportvereniging geldt een terugzetverplichting voor de paling. Met die vissoort gaat het zo slecht dat de georganiseerde hengelsport heeft besloten dat sportvissers geen vis meer mogen onttrekken aan het sterk bedreigde aalbestand.”
Neemt de populariteit van de hobby toe of af naar jouw idee?
“Het is sowieso aan het toenemen, we hebben een stijgende lijn qua ledental de afgelopen jaren. Het imago van de sport is ook aan het veranderen. Het wordt vlotter, hipper en modern. Het stereotype dat bij veel mensen helaas nog leeft van de man die onder een paraplu naar een dobber zit te staren, dat begint gelukkig langzaam te veranderen. Jongelui die tegenwoordig met moderne materialen door de stad gaan en daar vis vangen zijn een uithangbord voor de sportvisserij. Als tegenwicht voor het sullige, statische en oubollige beeld wat bij heel veel mensen helaas nog bestaat.”
Vormen ruim een half miljoen bij Sportvisserij Nederland aangesloten sportvissers geen aanslag op de visstand?
“De meeste sportvissers in Nederland vissen volgens het catch and release-principe: wat ze vangen, wordt bijna altijd teruggezet. Zeker in het binnenwater. Vis meenemen voor de pan is voornamelijk iets voor aan en op zee. Veel Nederlanders vinden zoetwater vissoorten ook geen aantrekkelijke consumptievis. Veel Oost-Europeanen denken daar anders over. Die vissen vaker voor de pan. Dat is een cultuurverschil. Als sportvissers vis meenemen, gaan we ervan uit dat ze daarbij een bepaald redelijkheidsprincipe in acht nemen. Wat je vangt is puur voor eigen consumptie, dus dat houd je binnen de perken. Wie vis meeneemt voor de verkoop, maakt zich schuldig aan stroperij met de hengel en is strafbaar.”
Hoe vaak neem je zelf een zeebaars mee naar huis om op te eten?
“De eerste helft van het jaar mocht het niet. Vanaf juli tot eind september heb ik twee zeebaarzen meegenomen. Het moet ook iets speciaals blijven om zelfgevangen vis te eten. Dus als ik ga vissen en ik vang wat, neem ik niet standaard vis mee naar huis.”
