Achtergrond

Gaat Mark Rutte mooi weer spelen bij Klimaattop?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Het programma morgen in Rotterdam oogt veelbelovend: premier Rutte trapt in de Van Nellefabriek af met staatssecretaris Dijksma als talkshowhosts met gasten als Marjan van Loon van Shell en Joris Thijssen van Greenpeace. Daarna staat de dag in het teken van ‘concrete acties’ om de temperatuurstijging onder de 2 graden te houden en ‘initiatieven van bedrijven zichtbaar maken’. “Er gebeurt al veel, maar er is meer nodig”, staat er in de uitnodiging. “We hebben elke maatregel die denkbaar is nodig om de mondiale opwarming tegen te gaan”, aldus de staatssecretaris.

Vooral de aanwezigheid van Rutte is opmerkelijk. Na een kortstondige flirt met Groen Rechts is er van de premier op klimaatgebied niet veel meer vernomen. Ook in zijn Plan voor Nederland waarmee hij zichzelf als VVD-lijsttrekker lanceerde, valt het woord ‘klimaat’ niet.  Wel een vermakelijke passage over duurzaamheid: “We moeten plaats maken voor experimenten met technieken van de toekomst. Bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid. Niet met huis- tuin- en keuken-geknutsel een beetje hobbyen, maar met serieuze innovaties een bijdrage leveren aan nieuwe, andere manieren van produceren.”

We moeten niet met huis- tuin- en keuken-geknutsel een beetje hobbyen (Mark Rutte, Mijn Ambitie, Mijn Plan)

De strekking: het bedrijfsleven moet duurzaam innoveren, en dan komt het goed.

Onzekerheid

Maar komt het dan goed? Twee weken geleden voegde de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid zich met haar beleidsbrief ‘Klimaatbeleid voor de lange termijn: van vrijblijvend naar verankerd’ in een indrukwekkend rijtje adviesorganen (Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur, PBL) die pleiten voor een klimaatwet.  Zo’n wet moet klimaatdoelen vastleggen voor de langere termijn – 2030 en 2050. “Het is tijd om de klimaatambities aan te scherpen en te verankeren”, zei opsteller prof. Margot Weijnen bij de presentatie. “De aandacht gaat uit naar de verwezenlijking van de doelen uit het Energieakkoord en de Urgenda-zaak. Daar is niks mis mee. Maar een preoccupatie met de korte termijn dreigt. Bij elke landschappelijke en infrastructurele beslissing die je vanaf nu neemt, moeten klimaatdoelen een rol spelen. Het bedrijfsleven verkeert nu ook in onzekerheid. Verankering en bewaking van de klimaatdoelen is noodzakelijk. Een ambitie voor 2050 vastleggen is een sterk signaal richting investerende bedrijven.”

Anders dan premier Rutte, die al zijn hoop op de technologie heeft gevestigd, stelt Weijnen dat de Parijse doelen “niet met technologie alleen” te halen zijn. “We hebben governance nodig en gedragsverandering.” De ‘governance’ bestaat behalve uit een klimaatwet uit een onafhankelijke ‘klimaatautoriteit’ die zwaarwegende adviezen uitbrengt over de besteding van het emissiebudget (maximaal hoeveelheid CO2 die nog mag worden uitgestoten om onder de 2 graden opwarming te blijven) tot aan 2050. Voorbeeld is het Verenigd Koninkrijk dat een Climate Act kent en een adviserend en toezichthoudend Committee on Climate Change.

Slim doen

Marjan van Loon, de nieuwe president-directeur van Shell Nederland, was bij de presentatie van de beleidsbrief en vond het allemaal prachtig, inclusief de klimaatwet. Dat de energietransitie richting fossielvrij veel geld gaat kosten vindt ze geen probleem, zei ze op vragen van de ook aanwezige klimaatscepticus Marcel Crok. “McKinsey heeft becijferd dat de transitie ons 10 miljard per jaar gaat kosten. Met de versnelling krijgen we ook nieuwe economische activiteit, zoals wind op zee en elektrische mobiliteit. De investeringen krijgen we terug, en als we het slim doen kan groene groei ons BBP met 2 procent per jaar laten stijgen.”

De klimaatwet, waar nu ook een brede bedrijvencoalitie op zegt te wachten, gaat ondanks de lobby van de adviesorganen ondertussen een onzekere toekomst tegemoet. De wet blijft een linkse hobby. Jesse Klaver en Diederik Samsom hebben een gezamenlijk wetsvoorstel ingediend, in de hoop dat het nog voor de verkiezingen wordt behandeld. De wet is alleen in de verkiezingsprogramma’s van die partijen, en in dat van de Partij voor de Dieren, opgenomen – bij elkaar goed voor zo’n 30 zetels in de peilingen. Of een klimaatwet in de formatie straks een grote rol gaat spelen is daarmee zeer de vraag.

Tenzij Mark Rutte morgen vriend en vijand verrast, natuurlijk.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons