Het was gewoon een gemiddelde dag in bruisend Amsterdam. Oneworld hoofdredacteur Lonneke kwam thee drinken in mijn tot halve jungle omgebouwde balletstudio, waar ik samen met leeftijdsgenoten allerhande wereldverbeterende projectjes opstart: van het oprichten van een feministische site tot het voorbereiden van spirituele ondekkingsreizigers op hun eerste ‘ayahuasca-trip’. Want naast feminisme is ayahuasca de nieuwste hype onder wereldverbeteraars in welk bruisend stadshart dan ook: was ik een paar jaar geleden nog de eerste mafkees, nu vraagt iedere jonge creatieveling me om advies.
Want dit sjamanistisch drankje is niet zomaar een drug, maar wordt bloedserieus en therapeutisch gebruikt. Waar je bij cocaïne je ego op een sokkel zet en je hersencellen vernietigt, haalt ayahuasca naast toverachtige visioenen oude trauma's naar boven én stimuleert het de aanmaak van hersencellen en nieuwe verbindingen. Ook neem je ayahuasca niet op een clubtoilet, maar onder veilige ceremoniële begeleiding. Cocaïne en ayahuasca lijken sowieso wel tegenovergestelden van elkaar. De meeste mensen die ayahuasca drinken blijven achter met twee dingen: ten eerste het besef en de acceptatie van minder leuke karaktereigenschappen, en ten tweede de liefde voor en het besef van de noodzaak van het zorgen voor onze planeet en haar bevolking als geheel: meer OneWorld kun je het niet krijgen.
Godsdienstvrijheidsverklaring
Maar toch, ondanks alle wereldverbeterende inzichten die ik kreeg van ayahuasca, bleef er een blinde vlek waar Oneworld's Lonneke me op wees: “Zeg, is die ayahuasca eigenlijk wel fair trade?” Toevallig ben ik om vooral legale en kwalitatieve redenen intens betrokken bij de herkomst van de ingrediënten van mijn ayahuasca: zolang ik mijn spullen eens in de paar maanden apart laat importeren door een mij bekende inheemse bewoner uit de Amazone, zit ik qua legaliteit, organic en fair trade goed. Maar dat stelt nog niets voor: willen we dit op grotere schaal verzekeren, dan zal de wetgeving moeten worden verruimd. Op dit moment mag ik de ingrediënten namelijk pas samen in mijn brouwketel gooien nadat alle deelnemers een godsdienstvrijheidsverklaring hebben getekend.
‘Nieuwe’ traumatherapie
Maar er is goed nieuws. Medisch onderzoek wordt nu langzaam op grotere schaal opgepakt: laatst organiseerde de UvA een hele dag met internationale sprekers over deze ‘nieuwe’ traumatherapie. En dan zal de legaliteit hopelijk volgen. Maar dat is in onze menselijke tunnelvisie niet het belangrijkste aspect van dit geestverruimende middel. De wereldwijde ayahuasca-hype heeft vooral heel grote consequenties voor het Amazonegebied. De hoeveelheid ayahuasca die voor de toenemende mondiale vraag verbouwd moet worden, zorgt ineens voor een commerciële noodzaak van het behoud van stukken oerwoud. Dit betekent dat veel inheemse én westerse ayahuasca-sjamanen met hun handel steeds grotere stukken oerwoud kunnen afkopen voor ayahuasca-teelt en daarmee dus behoeden voor kap. Als ik weer denk aan de bloedrivieren en houtsnippers bij cocaïnehandel, snap ik niet dat ik me niet eerder in deze kant van ayahuasca heb verdiept. Win-win, maar voor de gedroomde keurmerken, heeft de ayahuasca-liaan uit de jungle eerst nog wat medisch en juridisch terrein te winnen, bij ons in het Westen.
