Achtergrond

Is jouw hippe veldboeket ook duurzaam?

Tuttige bosjes bloemen zijn uit, weelderige veldboeketten zijn in. Ze zien eruit alsof ze net zijn geplukt en stralen een ‘natuurlijk’ imago uit. Maar zijn ze ook duurzamer dan de ouderwetse bos?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Eén kek bosje met vlinderorchideeën, rozen en chrysanten op tafel en je hebt prompt al meer dan 4 kilo CO2-uitstoot op je geweten. Dat is net zoveel als je zou uitstoten door 20 kilometer met de auto te rijden. Hoe mooi bloemen ook zijn, ze aanschaffen is dus al snel niet erg verantwoord. Dat komt onder meer door de verwarmde en verlichte kassen, schadelijke bestrijdingsmiddelen, verspilling en waterverbruik. Daarbij worden veel van onze bloemen ingevlogen. Zo komen de meeste rozen die in Nederland worden verkocht uit Ethiopië en Kenia. De werkomstandigheden op deze kwekerijen zijn vaak slecht, vooral voor vrouwen.

Bloemen als lifestyle

Toch prijzen influencers op YouTube en Instagram massaal de bloemen aan van bloemenservices als Bloomon. In vlogs van bijvoorbeeld De Huismuts, Sanny Zoekt Geluk en Annic ten Duis (allen meer dan 50 duizend abonnees op YouTube) laten zij zien hoe goed hun perfect gestylde interieur matcht met de moderne boeketten. Dat is precies waar Bloomon op inzet: mooie, bijzondere bloemen van hoogwaardige kwaliteit die passen bij de interieurtrends van nu en een bepaalde levensstandaard, in plaats van de weinig inspirerende tankstationbosjes met veel opvulgroen van voorheen.

Sinds het succes van Bloomon is het ‘Bloomonboeket’ een begrip geworden en kun je ook bij andere bloemisten terecht voor een dergelijke bos. We kunnen dus wel stellen dat de bloem met een hippe opleving bezig is. De suggestie wordt bovendien gewekt dat de moderne bossen ‘natuurlijker’ zijn, en daarmee ook duurzamer1. Maar wordt er echt gekeken naar de schadelijke kanten van de sierteelt en houden bloemenaanbieders hier rekening mee?

Barometer Duurzame Bloemist 
De Barometer Duurzame Bloemist is een overkoepelend keurmerk dat kijkt naar zowel de duurzaamheid van het assortiment bloemen en planten als de bedrijfsvoering in de winkel. Alle medewerkers moeten bijvoorbeeld betaald worden via de CAO Bloemendetailhandel, er moet milieuvriendelijk schoonmaakmiddel gebruikt worden en winkels moeten alleen groene stroom gebruiken. Bij een bloemist met de hoogste certificering kun je er bijvoorbeeld van uit gaan dat 50 procent van de inkoop van de bloemen duurzaam is, met erkend keurmerk.

Overal plukboeketten

In haar bloemenwinkel About Flowers in Den Haag ziet eigenaar Susan Vreugd inderdaad een toegenomen vraag naar moderne boeketten met weinig groen, veel kleur en variatie in hoge en lage bloemen. “Het valt me op dat ik sinds het ontstaan van deze trend meer bossen verkoop aan een jongere doelgroep. Ik heb vaker studenten in mijn winkel die specifiek voor deze stijl komen”, vertelt Vreugd. Naar de herkomst van de bloemen vragen de meeste klanten in haar winkel niet, terwijl About Flowers wel is aangesloten bij de Barometer Duurzame Bloemist. Vreugd: “Mensen zijn toch vooral geïnteresseerd in nabootsen wat ze in de bladen en op internet zien en zijn zich amper bewust van de klimaatbelasting van bloemen.”

Ook Fleurop, een van de grootste bloemenbezorgdiensten in Nederland, ziet een grotere vraag naar een ander soort boeketten en ziet bovendien dat er méér bloemen worden verkocht, veelal aan een jongere doelgroep. Leonie van Zante van Fleurop: “Daarom bieden we nu veel verschillende soorten plukboeketten aan in onze webshop. In ons nieuwe rouwboek staan bijvoorbeeld ook meer plukboeketten voor rouw of ter condoleance. Deze worden vaakin plaats van het traditionele rouwwerk besteld.”

Fleurop werkt daarnaast zoveel mogelijk samen met bloemisten die onder de Duurzame Barometer vallen. Op dit moment zijn dat er ongeveer dertig, maar het streven is landelijke dekking. Dat betekent dat als je een boeket bestelt bij Fleurop, de kans groot is dat deze bij een duurzame bloemist vandaan komen. Toch moet je dit, als je het helemaal zeker wil weten, apart aangeven bij de bestelling. Je kunt er niet zelf op selecteren in de webshop.

Bloomon
Het online bedrijf Bloomon, dat sinds 2014 bestaat, biedt een abonnementenservice die consumenten kunnen afsluiten om zo periodiek ‘trendy’ boeketten te ontvangen. Het bedrijf is een grote speler op de markt geworden, vergelijkbaar met bedrijven als Bloom&Wild in Engeland, dat soortgelijke boeketten aanbiedt in abonnementsvorm.

 

Uiterlijk vertoon, of écht duurzaam?

Trendstarter Bloomon lijkt op het eerste gezicht ook een duurzaam karakter te hebben. Zo werkt de dienst met seizoensbloemen, geeft de website tips hoe bloemen zo lang mogelijk kunnen staan, worden de bloemen in gerecycled papier verpakt en in steden op de fiets bezorgd. Een belangrijk onderdeel van de werkwijze is naar eigen zeggen dat de weg van veld tot vaas zo kort mogelijk is. Bloomon werkt namelijk als een van de weinige aanbieders rechtstreeks met de kweker, zonder tussenkomst van de veiling en distributie naar de bloemenwinkels. Hierdoor zijn de bloemen verser en blijven ze langer mooi.

We erkennen dat er nog veel verbeterd moet worden in de bloemenindustrie

Maar waar de bloemen precies vandaan komen, is voor de consument niet altijd inzichtelijk. Wie wil weten met welke kwekers Bloomon precies samenwerkt, hoe die worden geselecteerd en of er bijvoorbeeld wordt gewerkt met keurmerken, kan dit zelf maar lastig achterhalen. Dit gebrek aan transparantie kan de indruk wekken dat Bloomon vooral bezig is met uiterlijk vertoon; branding en mooie bosjes, en weinig met duurzaamheid. Volgens Lotte Huijg, pr-medewerker van Bloomon, wordt er wel samengewerkt met duurzame kwekers. Zoals met kweker Paul van Staveren, die met kippen werkt (geadopteerd van initiatief ‘Red een legkip’), die ervoor zorgen dat er geen onkruid tussen de bloemen groeit.

Maar de vraag is of álle kwekers met wie Bloomon samenwerkt zo duurzaam zijn, of dat dit slechts een mooi voorbeeld is. Op dit moment is de onderneming bezig haar ‘sustainability footprint’ in kaart te brengen, waar ze eind dit jaar meer over kan zeggen. Huijg: “We erkennen dat we een invloedrijke speler zijn in de bloemenindustrie en dat er nog een hoop verbeterd kan worden.”

Waar een bloem vandaan komt, maakt veel uit

Volgens Milieu Centraal is onderzoek naar de exacte milieubelasting van bloemen echter ingewikkeld, omdat er veel verschillende factoren meespelen. Er moet gekeken worden naar waar de bloemen vandaan komen (gekweekt in een kas, of in het buitenland), hoe ze gekweekt worden (bijvoorbeeld uit bollenteelt of uit zaden) en hoe ze getransporteerd worden.

Daarnaast maakt het soort bloem ook uit. Sommige soorten verbruiken meer water, hebben een langere groeitijd of hebben andere middelen nodig. Wie bijvoorbeeld iets wil weten over de bestrijdingsmiddelen bij snijbloemen (bloemen die worden gekweekt om in een vaas te kunnen staan) moet ook de bollenteelt meenemen, omdat snijbloemen zoals de tulp, hyacint, lelie en narcis hieruit worden geteeld.

Wees kritisch. Bij een veldboeket met seizoensbloemen in de winter moet een belletje gaan rinkelen

Wat de duurzaamheid van bloemen ten goede zou komen, is in ieder geval transparantie over de werkwijze en belangen van bloemenaanbieders, volgens Anne Kluivers van Milieu Centraal. Er is in het algemeen nog te veel onduidelijk voor de consument. Kluivers: “Land van herkomst en productiemethode zouden bijvoorbeeld op elke bos bloemen moeten staan, zodat er gemakkelijker een bewuste keuze gemaakt kan worden.”

Kluivers waarschuwt tot slot kritisch te blijven ten opzichte van aanbieders als Bloomon: “Werken met seizoensbloemen is duurzaam, dus dat is zeker goed. Maar bieden ze ook een veldbloemenboeket in de wintermaanden aan, dan is dat nogal tegenstrijdig. Een korte keten kan zeker bijdragen aan vermindering van klimaatbelasting, maar alleen als de kwekers duurzaam werken. Als zij bijvoorbeeld in een kas telen, levert het uiteindelijk nog steeds weinig op.”

Zo zet je een duurzame bos op tafel 

1. Nederlandse vollegrondsbloemen
Milieu Centraal onderzocht dit jaar hoeveel CO2 er in de lucht komt per boeket (tien kleine of drie grote snijbloemen) en nam zoveel mogelijk factoren mee, behalve de impact van bestrijdingsmiddelen en het watergebruik door gebrek aan juiste gegevens. De beste keuze voor het klimaat komt neer op een bosje bloemen uit de vollegrond – dus niet uit een kas- uit het Nederlandse veld, waarbij gelet wordt op het seizoen.

2. Zelf plukken
In Nederland vind je op steeds meer plekken pluktuinen, waar je tegen een klein bedrag zelf je bos bloemen mag plukken. Als je een biologische pluktuin uitzoekt – zo kun je er zeker van zijn dat er in ieder geval geen kunstmest en gif worden gebruikt – en er niet extra voor omrijdt met de auto, zit je hier goed.

3. Let op keurmerken
Koop je je bloemen online of in de winkel, let dan op keurmerken. Kijk bijvoorbeeld naar de keurmerken van MPS. Zij beheren en ontwikkelen certificaten die ervoor zorgen dat duurzaamheid steeds meer verweven raakt in de dagelijkse werkzaamheden van bedrijven in de tuinbouwsector. Bedrijven met een MPS-certificatie plaatsen het vignet met een nummer op de verpakking. Als consument kun je dat nummer invullen op de website Volgjebloemofplant en zo achterhalen waar de bloemen vandaan komen en hoe duurzaam ze precies zijn. Op de keurmerkenwijzer vind je een overzicht van alle keurmerken waar je op kunt letten.

4. De Hollandse Bloemenkalender
Check de kalender om per maand te weten welke bloemen je het beste kunt kopen. Zomerbloemen uit kleine teelten die nog niet op de kalender staan maar wel verantwoord zijn, zijn volgens Milieu Centraal bijvoorbeeld de akelei, duizendschoon, aster, korenbloem, dille, zonnekruid, duizendblad, ereprijs, dahlia, klokjes, klokwinde, zonnehoed, prachtriet en struisriet.

Waar blijven de eerlijke supermarktrozen?

Dat verdient een bloemetje

  1. Op de website van Bloomon staat bijvoorbeeld dat een bloem die een beetje beschadigd is, niet zomaar wordt weggegooid: ‘Dat zou verkwistend, niet duurzaam en ronduit onsympathiek zijn’. ↩︎

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons