Achtergrond

Het dilemma van de fosfaatwet

Melkkoeien dreigen hun einde te vinden in het slachthuis door een nieuwe wet die beter is voor het milieu. Vandaag werden door de Tweede Kamer minieme aanpassingen gedaan aan de ‘fosfaatwet’ van staatssecretaris Van Dam. Bio Boeren zijn bang dat ze het slachtoffer worden van de wet.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Het probleem ligt niet bij de koeien zelf, maar in de stof fosfaat. Fosfaat zit in de voeding van koeien, maar ook in de mest. Omdat er de laatste jaren ontzettend veel koeien zijn bijgekomen, is de uitstoot van fosfaat toegenomen. Koeienmest wordt vaak uitgereden over landbouwgrond, die het fosfaat goed kan gebruiken. Alleen is er op dit moment een overschot in Nederland. Door overbemesting kunnen sommige planten niet meer groeien en door een verhoogd fosfaatgehalte in water groeien meer algen die het troebel maken en zuurstof eruit halen.

Meer melk, meer koeien, meer uitstoot

Daarom heeft de EU regels gemaakt voor de hoeveelheid fosfaat die een land mag uitstoten. Nederland heeft een uitzonderingspositie gekregen. Brussel knijpt een oogje dicht, zolang Nederland de limiet niet te veel overschrijdt. Dat was dit jaar niet het geval en daarom zitten de melkveebedrijven in de problemen. Door de groei van het aantal melkkoeien werd er veel te veel fosfaat uitgestoten.

 

Laarzenprotest

De ‘fosfaatwet’ van de staatssecretaris heeft uiteindelijk goedkeuring gekregen in de agrarische sector. Zo is afgesproken dat fosforgehalte (een bestanddeel van fosfaat) in koeienvoer flink moet dalen. Maar dat is niet de enige maatregel. Als Nederland van het fosfaatoverschot af wil, moeten we van onze koeien af. En daar ligt het pijnpunt voor melkveehouders. Op 1 januari 2017 wil de staatssecretaris zijn wet laten ingaan en dat betekent dat melkveehouders afscheid moeten nemen van hun koeien. Zij moeten terug naar het aantal koeien dat zij hadden op 2 juli 2015. Groeien is helemaal niet meer mogelijk.

Maar er zijn ook stimuleringsmaatregelen. Voor alle liters die een boer niet produceert, maar waar hij wel capaciteit voor heeft, geeft de Europese Unie 14 cent. Ook doet FrieslandCampina daar nog eens 10 cent per liter bovenop voor haar leveranciers. Dit geldt voor de komende zes maanden. En als boeren stoppen met hun bedrijf, krijgen ze extra geld als ze het bedrijf sluiten in plaats van doorverkopen.

Veel melkveehouders zijn inderdaad bang dat ze door de beperking kunnen inpakken. Dat lieten ze de staatssecretaris in oktober weten door de laarzenactie. Boeren boden via social media hun laarzen aan, want zonder werk hebben ze die niet meer nodig. Door inperking ze bang dat ze te weinig inkomsten zullen hebben.

Slechts 1,5% van de koeien in de melkveehouderij zijn biologisch en daarom vinden biologische boeren dat zij onterecht getroffen worden. Niet-biologische boeren gebruiken veel meer mest op hun land. Biologische boeren doen daar zelf niet aan mee. Als de uitzonderingspositie voor Nederland verdwijnt, moeten zij ook hun koeien wegdoen. Zij worden zo de dupe van een probleem dat ze niet hebben veroorzaakt.

Dit jaar was er zelfs sprake van een recordaantal koeien. Dertig jaar lang was de productie van melk groter dan de vraag, maar vorig jaar april veranderde dat toen het melkquotum werd opgeheven. Dit is een beperkingsmaatregel op de productie van melk. Toen de maatregel werd afgeschaft, grepen boeren hun kans om uit te bereiden. Maar met het groeiende aantal koeien, steeg de fosfaatuitstoot. En dat kreeg Brussel ook in de gaten. Als Nederland niet met goede wetgeving komt, wordt de uitzonderingspositie ingetrokken. Het CBS rekende uit dat er bijna een half miljoen koeien te veel zullen zijn. Zij vinden hoogstwaarschijnlijk hun einde in het slachthuis.
 

Laarzenprotest

De ‘fosfaatwet’ van de staatssecretaris heeft uiteindelijk goedkeuring gekregen in de agrarische sector. Zo is afgesproken dat fosforgehalte (een bestanddeel van fosfaat) in koeienvoer flink moet dalen. Maar dat is niet de enige maatregel. Als Nederland van het fosfaatoverschot af wil, moeten we van onze koeien af. En daar ligt het pijnpunt voor melkveehouders. Op 1 januari 2017 wil de staatssecretaris zijn wet laten ingaan en dat betekent dat melkveehouders afscheid moeten nemen van hun koeien. Zij moeten terug naar het aantal koeien dat zij hadden op 2 juli 2015. Groeien is helemaal niet meer mogelijk.

Maar er zijn ook stimuleringsmaatregelen. Voor alle liters die een boer niet produceert, maar waar hij wel capaciteit voor heeft, geeft de Europese Unie 14 cent. Ook doet FrieslandCampina daar nog eens 10 cent per liter bovenop voor haar leveranciers. Dit geldt voor de komende zes maanden. En als boeren stoppen met hun bedrijf, krijgen ze extra geld als ze het bedrijf sluiten in plaats van doorverkopen.

Veel melkveehouders zijn inderdaad bang dat ze door de beperking kunnen inpakken. Dat lieten ze de staatssecretaris in oktober weten door de laarzenactie. Boeren boden via social media hun laarzen aan, want zonder werk hebben ze die niet meer nodig. Door inperking ze bang dat ze te weinig inkomsten zullen hebben.

Bioboeren zijn boos

Slechts 1,5% van de koeien in de melkveehouderij zijn biologisch en daarom vinden biologische boeren dat zij onterecht getroffen worden. Niet-biologische boeren gebruiken veel meer mest op hun land. Biologische boeren doen daar zelf niet aan mee. Als de uitzonderingspositie voor Nederland verdwijnt, moeten zij ook hun koeien wegdoen. Zij worden zo de dupe van een probleem dat ze niet hebben veroorzaakt.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons