The Cleaners gaat over de schoonmaakploeg van facebook op de Filipijnen, die aanstootgevende content wist. We spraken de regisseur over zijn documentaire, de dubbele moraal van facebook en de toekomst van sociale media.
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Kindermisbruik, terrorisme en cyberpesten. Dat soort dingen krijgen wij als gebruikers van facebook niet te zien. ‘Content moderators’ schonen het platform op van schadelijke woorden en beelden. Zo bepalen ze wat we wel en niet te zien krijgen. Alleen al voor facebook werken zo’n tienduizenden moderators, ook google en youtube hebben zulke mensen in dienst. Veel van het vuile werk is uitbesteed aan lage-lonen-landen, zoals de Filipijnen, waar een groot deel van de bevolking Engels spreekt. De posts, foto’s of video’s die de poortwachters te zien krijgen zijn door computers of gebruikers gerapporteerd.
De Duitse regisseur Hans Block vertelt hoe moeilijk het was om contact te leggen met deze moderators in Manila. Hun contract schrijft voor dat ze met niemand over hun werk mogen praten, zelfs niet met vrienden en familie. “Maandenlang zijn we bezig geweest om ze te vinden, en daarna om ze te overtuigen om met ons te praten. We hebben echt een vertrouwensband met ze opgebouwd: ze zijn het helemaal niet gewend om over hun werk te praten. Toen het bedrijf er lucht van kreeg zijn er foto’s van ons verspreid met de boodschap: als je met deze journalisten in contact treedt word je ontslagen. Het is heel moeilijk voor ze.” The Cleaners gaat ook over de dubbele moraal van facebook. Net nu het platform sowieso onder vuur ligt.
Bewakers
De documentaire laat een aantal moderators of ex-moderators aan het woord: zij noemen zichzelf de beschermers en bewakers van de gebruikers. Het zijn veelal jonge mensen die door dit inkomen een beter bestaan kunnen opbouwen. Maar ze krijgen weinig hulp en psychologische bijstand. Zij vinden het werk enorm belangrijk, maar het is niet makkelijk om de hele dag naar vreselijke beelden te moeten kijken en daarover te beslissen.
Want, hoe veel ellende kan een mens verdragen? Twee weken geleden deed een Nederlandse moderater in Berlijn zijn schokkende verhaal in de Volkskrant. Net zoals zijn Filipijnse collega’s zag hij regelmatig onthoofdingen en kinderen die werden verkracht. En net als sommige van zijn Filipijnse collega’s kon hij er na een tijd niet meer tegen en legde hij het werk neer.
Achter gesloten deuren
Ondertussen houdt facebook sinds jaar en dag vol dat het slechts een platform is, wat inhoudelijk door de gebruikers wordt ingevuld. Hiermee legt facebook de verantwoordelijkheid voor de inhoud bij de gebruiker en beroepen ze zich op het recht op vrije meningsuiting. Maar, op facebook mag iedereen een mening hebben, ook als iemand leugens of agressieve woorden verspreidt.
“
Iedereen mag een mening hebben, ook als iemand leugens of agressieve woorden verspreidt
Door te bepalen wat wel en niet mag bestaan op facebook, en door het uitvoeren van dit beleid achter gesloten deuren, vermijdt facebook de discussie over vrijheid van meningsuiting. Want wat houdt vrijheid van meningsuiting precies in? En wie beslist dat? Facebook wil zich aan die moeilijke discussie niet branden.
Aan de ene kant laat de documentaire de poortwachters zien die de ellende van facebook weren. Aan de andere kant is te zien hoe haat en nepnieuws wél door de filters heen komen. Extreem geweld of de vrouwelijke tepel tonen mag niet, minderheden beledigen mag wel. En soms kan de overheid bepalen wat de gebruikers in het betreffende land te zien krijgen. Hier is duidelijk sprake van een dubbele moraal. De documentaire laat zien: op verzoek van premier Erdogan wordt in Turkije kritische content van zijn tegenstanders pertinent van facebook verwijderd. En in Myanmar werd facebook gebruikt om op te roepen tot collectief geweld tegen de Rohingya. Waar begint en eindigt de verantwoordelijkheid van een social media platform?
Commercieel of politiek?
Block trekt de vergelijking met ‘een winkelcentrum dat een stad runt.’ Daar zou iedereen op tegen zijn. Facebook is een commercieel bedrijf met winstoogmerk, dat grote invloed heeft op politiek en cultuur in veel verschillende landen. Waar verschillende wetten en normen heersen. Berichten met de meeste traffic, en dat zijn vaak extreme berichten, zijn, vanwege de advertenties, het meest winstgevend. En daarin is geen verschil tussen echt- en nepnieuws. En zo zijn deze negatieve aspecten wezenlijk voor sociale media. “Ik weet precies wat er gebeurt wanneer ik op straat iemand op zijn bek sla. Maar wat gebeurt er als ik een haatpost plaats? Dat is onduidelijk. Daar moeten heldere regels voor zijn. En die moeten niet bedacht worden door een klein clubje in Silicon Valley. Dat zou democratisch besloten moeten worden. Mijn utopie is een soort representatieve ‘digitale verenigde naties’ die dat beslist. En doe je niet mee, zoals Erdogan die geen kritiek wil, dan geen facebook.”
“
Facebook is een commercieel bedrijf met winstoogmerk, dat grote invloed heeft op politiek en cultuur in veel verschillende landen
Vaak hangt het van de context af of een bericht door de beugel kan: is het een bedreiging voor een persoon of een groep mensen? Of is het nieuws, kritiek of satire? Dat bepalen de jongeren in Manila, de onduidelijke regels van hun opdrachtgevers interpreterend, terwijl ze meestal de culturele bagage missen van het land waar de post is geplaatst.
Block heeft wel ideeën over hoe de regels zouden moeten luiden. “Sommige content, die nu verboden is moet wél getoond worden. Sommige schokkende beelden dragen juist bij aan een oplossing. De gebruiker mag in dat opzicht minder beschermd worden tegen beelden van terroristische aanvallen en slachtoffers aan de andere kant van de wereld en juist geconfronteerd worden met de ellende die plaatsvindt. Aan de andere kant moeten haatdragende berichten die aanzetten tot geweld en nepnieuws juist wél verwijderd worden. Er zijn landen waar facebook de enige nieuwsbron is. Je kunt je voorstellen hoe catastrofaal de gevolgen kunnen zijn van alle onzin en opruiende berichten in zo’n land. Daarnaast mag facebook niet in handen zijn van politieke macht: een vrije (en dus niet-commerciële) plek als facebook kan juist bijdragen aan de democratie.”
Bittere smaak
Het zien van de documentaire laat een bittere smaak na. Aan de ene kant moeten onvoorbereide mensen de ellende die niet welkom is op facebook beoordelen. Aan de andere kant zijn het juist de extreme berichten die het goed doen, en is dat een essentieel onderdeel van het business model van een commercieel social media bedrijf. Block hoopt met deze documentaire gebruikers aan het denken te zetten. “Wij als gebruikers moeten deze rare situatie niet langer accepteren. Een platform waar we met elkaar kunnen communiceren heeft zo veel potentie. Nu is het in handen van een commercieel bedrijf terwijl het eigenlijk politiek is. Er moet openheid komen en wij moeten zelf de regels kunnen bepalen.”
The Cleaners gaat 17 mei in première in Nederland. Vanavond is er een voorvertoning in De Balie, met na afloop een gesprek met regisseur Hans Block.
Deze site maakt gebruik van cookies om u een optimale bezoekerservaring te bieden en onze site te verbeteren. AccepterenInstellingen
Cookiebeleid
Overzicht cookies op oneworld.nl
We verzamelen via cookies gegevens met het doel de technische werking van de website en uw gebruiksgemak te garanderen. De cookies (kleine tekstbestanden die bij het eerste bezoek aan deze website worden opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone) zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren.
Hiervoor gebruiken wij cookies van Google Analytics, dat het sitegebruik geanonimiseerd registreert en hiervan gegevens opslaat. Met deze gegevens maken wij bezoekstatistieken, op basis waarvan we verbeteringen doorvoeren op onze website. Google Analytics verschaft deze geanonimiseerde data aan derden indien wettelijk verplicht, of als deze derden de data namens Google Analytics verwerken. Door gebruik te maken van deze website geeft u toestemming voor deze anonieme gegevensverwerking door Google Analytics.
Daarnaast gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn.
Via deze cookiebalk krijgt u de mogelijkheid om de cookies te accepteren of de instellingen aan te passen. Onder 'Overige cookies' kunt u diverse cookies van externe diensten (zoals youtube, facebook, vimeo) uitzetten.
Een opt-out van Google Analytics op deze website kan via deze link.
Mocht u hierover vragen hebben, kunt u mailen naar: lezers@oneworld.nl
Op deze site gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn. Deze cookies kunt u niet uitzetten.
In onze artikelen gebruiken wij content van diverse externe diensten. Het is mogelijk om de volgende cookies uit te schakelen. Hiermee wordt deze content niet langer getoond.
Naam cookie
Soort content
youtube_embed
Youtube player embed
vimeo_embed
Vimeo player embed
google_maps
Google maps embed
twitter_widget
Twitter social widget
soundcloud_embed
Soundcloud player embed
instagram_embed
Instagram embed
Daarnaast gebruiken we Google reCaptcha om de website te beschermen tegen bots. Ook dit kan hier uitgezet worden, maar formulieren die hiervan gebruik maken kunnen dan niet ingediend worden
