Beeld: Pleunie van de Raak
Column

Blackgirlmagic

Columnist Hélène Christelle Munganyende duikt in het fenomeen kleurhiërarchie: witheid staat nog altijd gelijk aan goedheid, maar er is verandering op komst met #Blackgirlmagic.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Ik werd puber in het nieuwe millennium. De laatste generatie die opgroeide zonder internet, maar met Destiny’s Child. Zangeres Beyoncé maakte zich in de daaropvolgende jaren los van het trio en ontwikkelde zich tot de universele popdiva die ze nu is. Tijdens haar nieuwste wereldtournee zien we hoe het lichtgetinte icoon zich steeds meer profileert als uitgesproken zwart.

Tijdens mijn puberteit werden de eerste hashtags de wereld in geslingerd. Black Twitter kwam met #teamlightskin en #teamdarkskin, twee controversiële groepen die de zwarte onlinegemeenschap een decennium in haar greep zouden houden. Ik behoorde tot de donkergetinten. Ongevraagd, want ik wilde natuurlijk net als iedereen ‘de Beyoncé van de groep’ zijn.

Ik behoorde tot de donkergetinten. Ongevraagd, want ik wilde natuurlijk net als iedereen ‘de Beyoncé van de groep’ zijn

Het verlangen naar ‘goed haar’ en een ‘lichte huidskleur’ komt voort uit kleur hiërarchie, een vorm van uitsluiting die gedeeltelijk zijn wortels heeft in de koloniale geschiedenis. Kleurhiërarchie is een norm die binnen en buiten de voormalige Europese koloniën nog steeds geldt: het idee dat witheid gelijkstaat aan goedheid. Dit gegeven werd door de eeuwen heen ook doorgetrokken naar maatschappelijke definities van schoonheid. Ik was niet het enige zwarte tienermeisje dat ervan droomde om op Beyoncé te lijken. De miljoenenindustrie van huidbleekcrèmes belichaamt dat verlangen.

Volgens de Indiase mediahoogleraar Radhika Parameswaran kun je kleurhiërarchie als een kastensysteem zien dat niet enkel van toepassing is op India, omdat vrouwen met een donkere huidskleur wereldwijd aan het kortste eind trekken. Ze stelt: “Van een vrouw met een lichte huid wordt doorgaans gehoopt dat ze een nog lichtere baby zal krijgen. Zo is zij voor de samenleving het middel om kasten en status in stand te houden en te verhogen.”

Vrouwen met een donkere huidskleur trekken wereldwijd aan het kortste eind

Een decennium later is er een meer gezamenlijke beweging op gang gekomen. De groepen #teamlightskin en #teamdarkskin zijn vervangen door #blackgirlmagic. Dat viert alle zwarte vrouwen, van alle tinten. En het privilege dat een lichtgekleurde zangeres als Beyoncé ten opzichte van haar donkerder Destiny’s Child-collega’s geniet, is onder zwarte mensen bespreekbaarder dan vroeger. Wat we nog niet hebben afgeschud, is het seksisme dat met dat nieuwe bewustzijn gepaard gaat. Zwarte vrouwen hoeven niet langer hun familiestatus te verhogen met een witte partner. Een zwarte partner is nu het symbool van zelfacceptatie.

Zwarte vrouwen hoeven niet langer hun familiestatus te verhogen met een witte partner

Tennisser Serena Williams kreeg in 2017 van een deel van Black Twitter de wind van voren toen ze bekendmaakte dat ze met een witte man ging trouwen. Je zou denken dat iemand van haar allure ook haar eigen keuzes mag maken. Zwarte baarmoeders blijken nog steeds publiek bezit.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons