Zijn Linkedinprofiel leest als dat van een professor, maar in levende lijve blijkt Kushal Gurung een rasondernemer. Zijn ogen fonkelen als hij in een koffiezaak in de Nepalese hoofdstad Kathmandu vertelt over het handjevol bedrijven waarbij de hoogopgeleide Nepalees betrokken is: een schoenenwinkel en een vleesverwerkingsfabriek, een trainingsinstituut voor accountants en een windenergieproject in Ilam, het uiterste oosten van Nepal. Voor dat laatste project heeft hij een flinke bak geld nodig. Impact investeerder One to Watch zoekt naar Nepalese ondernemingen met potentie en houdt Gurungs bedrijf Windpower Nepal nauwlettend in de gaten.
Chronisch energietekort
Sinds Gurung in 2012 terugkeerde uit Edinburg, Schotland, waar hij vier jaar studeerde en werkte in de windenergiesector, is hij vastbesloten om windenergie op de kaart te zetten in Nepal. Hoewel zijn geboorteland worstelt met een chronisch elektriciteitstekort – in hoofdstad Kathmandu valt op gezette tijden de stroom 12 uur lang uit – is de aandacht voor windenergie gering.
De overheid en de energiesector houden zich vooral bezig met het ontwikkelen van waterkrachtcentrales. Logisch, Nepal telt pakweg 6000 rivieren die worden gevoed door regen- en smeltwater afkomstig uit ‘s werelds hoogste bergketen, de Himalaya. In potentie kan waterkracht in het leeuwendeel van Nepal’s energievraag voorzien. Bovendien is waterkracht veel goedkoper dan windenergie.
“Natuurlijk is waterkracht hier de grote belofte,” zegt Gurung, “maar het duurt nog jaren voordat de benodigde vergunningen worden afgegeven en zo’n installatie kan worden gebouwd. Bovendien zijn er locaties in Nepal die niet zijn aangesloten op het elektriciteitsnetwerk en waar geen rivieren stromen. Voor zulke plekken is windenergie een goede optie.” Gurung heeft uitgerekend dat pakweg 10 procent van ‘s lands totale elektriciteitsbehoefte kan worden geproduceerd met windturbines.
Thee op windenergie
Eén van de locaties waarop hij zijn oog heeft laten vallen ligt in het oostelijke district Ilam, tegen de grens met India en China. Hier wordt grootschalig thee verbouwd, een energie-intensief proces. Aangezien de elektriciteit voortdurend uitvalt, zijn theeboeren voor hun stroomvoorziening aangewezen op vervuilende dieselgeneratoren. De roep om een alternatief wordt steeds luider nu de prijs van diesel almaar oploopt en de brandstof in deze uithoek steeds moeilijker te krijgen is. “Dat alternatief moet windenergie zijn,” zegt Gurung, die al over een intentieverklaring beschikt waarin de theecoöperaties aangeven bereid te zijn 30 rupee (2,5 eurocent) per kilowattuur te betalen voor windstroom die Gurung wil gaan opwekken.
Daarmee zijn ze beduidend minder geld kwijt dan voor diesel, maar veel meer dan de gangbare elektriciteitsprijs in Kathmandu, die op zo’n 13 rupee per kilowattuur ligt. Behalve de gunstige prijs kunnen de theeboeren het gebruik van windstroom ook voor hun marketing gebruiken, stelt Gurung. “Met het WindMade keurmerk wordt hun thee meer waard.”
Beter dan zon?
Niet iedereen is overtuigd dat windenergie een oplossing kan bieden voor Nepals elektriciteitstekort. “Mijn grote vraag is of er genoeg plekken zijn waar het hard genoeg waait”, zegt Willem Grimminck van het in Kathmandu gevestigde impact investment fund OneToWatch later die dag aan een biertje. Grimminck zoekt kansrijke Nepalese ondernemingen waarin Nederlandse investeerders zouden willen beleggen. Gurung’s Windpower Nepal is daar één van – al heeft Grimminck dus nog zijn twijfels. Niet alleen de windsnelheden, ook de productiekosten zijn volgens Grimminck een heikel punt. “Windenergie mag dan goedkoper zijn dan diesel, zonne-energie is nog goedkoper.”
Gurung, die in Nepals energiesector bekend staat als de windgoeroe vanwege zijn uitgebreide kennis van de industrie, is niet onder de indruk van Grimmincks kanttekeningen. Op zijn laptop toont hij satellietkaarten van NASA waaruit blijkt dat er voldoende plekken zijn waar het hard genoeg waait om windenergie lucratief op te wekken. Fijntjes stipt hij aan dat in een gebied met een vergelijkbaar windprofiel, vlak over de grens in India, windparken zijn verrezen met een totale capaciteit van 2000 MW. Zonne-energie is volgens Gurung ook niet overal een geschikt alternatief: boven de theevelden van Ilam hangt bijvoorbeeld vaak dikke bewolking.
In de komende weken kan Gurung een stap dichterbij het realiseren van zijn droom komen. Hij heeft zich ingeschreven voor een businessplancompetitie van de Aziatische Ontwikkelingsbank (ADB) en is al door de eerste ronde heen. Als hij de beurs van de ADB wint wil hij allereerst op zoek naar een turbinebouwer als partner in het project. Als het zo ver komt, raakt Grimminck misschien ook nog wel overtuigd.
Wordt vervolgd.
Beeld: Maarten van der Schaaf
