Op de expositie Edward Burtynsky Foto's – Industrial landscapes in het Gemeentemuseum Helmond zijn ruim zeventig groot formaat werken te zien van deze fotograaf die al vele prijzen won voor zijn oeuvre. Na talloze exposities in Noord-Amerika is het de eerste keer dat in Europa een zo grote museale overzichtstentoonstelling van Burtynsky te zien is. De tentoonstelling loopt van 9 oktober 2007 tot en met 6 januari 2008.
Edward Burtynsky (*1955 Sint-Catharines, Canada) specialiseert zich sinds eind jaren zeventig in industriële landschapsfotografie. Hij maakt ons bewust van wat wij met onze consumptiebehoefte aanrichten in de wereld. Zijn foto's zijn niet als donderpreek bedoeld. Burtynsky beseft dat we allemaal deel uitmaken van dit veranderingsproces en dat we er ook de vruchten van plukken. Een van de grootste dilemma's van onze tijd weet hij te visualiseren.
 |
| Shipbreaking No. 4, Chittagong, Bangladesh 2000 |
Zijn kleurenfoto's stralen geen zwartgalligheid uit, maar juist schoonheid. Burtynsky weet als een 19e-eeuwse fijnschilder zelfs de kleinste details vast te leggen. Scheepswrakken krijgen de grandeur van metalen sculpturen. Zijn opnames van China tonen een volledig verwesterd land, maar tegelijkertijd zie je in één oogopslag dat ze nergens anders genomen kunnen zijn. Zo goed weet hij het typisch Chinese te treffen.
De foto's zijn rijk aan details, ondanks hun sterk panoramisch karakter. Uitgaande van de zichtbare werkelijkheid componeert hij een perfecte balans tussen ordening en rust versus verstoring en ritmiek. Het lelijke, vluchtige en tijdelijke van de hedendaagse maatschappij wordt bij hem ongevormd tot schoonheid, rust en eeuwigheid.
Waarschuwen
Door al deze schoonheid heen waarschuwt de kunstenaar ons. Op zijn website zegt hij: 'Deze beelden zijn een metafoor voor het dilemma van ons bestaan. Ze zoeken de dialoog tussen afschuw en aantrekking, tussen verleiding en angst. Wij worden gedreven door verlangen: een kans op een beter bestaan. Toch weten we bewust of onbewust dat de wereld moet lijden voor deze zucht naar succes. Onze afhankelijkheid van de natuur om ons de grondstoffen te verschaffen voor onze consumptie en onze bezorgdheid voor het welzijn van onze planeet plaatst ons voor een ongemakkelijk dilemma. Mijn foto's functioneren als spiegelende plassen van onze tijd.'
Erkenning
Een aantal van Burtynkys foto's is opgenomen in de collecties van de vijftien grootste musea ter wereld waaronder The National Gallery of Canada, La Bibliothéque Nationale de Paris, The Museum of Modern Art en het Guggenheim Museum in New York. De Vereniging van Vrienden heeft vorig jaar veertien foto's van Burtynsky aangekocht voor het Gemeentemuseum Helmond. Deze zijn uiteraard ook te zien in de tentoonstelling.
Burtynsky ontving de TED Prize voor zijn inzet voor het milieu, The Outreach- Award van het Rencontres d'Arles, de Flying Elephant Fellowship, de Applied Arts Magazine Book Award en de Roloff Beny Book Award. In 2006 werd hij benoemd tot Officier in de Orde van Canada en verleende de Queen's University, Kingston, Ontario (Canada) hem een eredoctoraat.
Documentaire Manufactured Landscapes
In de tentoonstelling worden fragmenten getoond uit de prijswinnende documentaire Manufactured Landscapes van de Canadese regisseur Jennifer Baichwal. Hierin wordt Burtynsky gevolgd tijdens zijn reizen door China en Bangladesh, waarbij hij de gevolgen van de massale industriële revolutie voor deze landen fotografisch vastlegt. De esthetische foto's die hieruit voortkomen, roepen bij haar veel vragen op. Volgens Baichwal veranderen de foto's je persoonlijke kijk op de wereld.
Al Gore
Manufactured Landscapes is bekroond met de Toronto-City Award voor beste Canadese film. Op het Nashville Filmfestival ontving Baichwal de prestigieuze Reel Current Award voor Manufactured Landscapes uit handen van voormalig vice-president en recentelijk Oscarwinnaar Al Gore. Deze prijs, uitgekozen door Gore zelf, is veelal bedoeld voor documentaires op het festival die een buitengewoon inzicht bieden in een actueel wereldwijd bekend issue. In zijn speech noemde Gore de documentaire 'een buitengewoon aanwezige, mooie, inzichtvolle, rakende en toch provocerende film.'
Foto kantine: Collectie Gemeentemuseum Helmond
Courtesy Edward Burtynsky, Toronto, Canada
Foto scheepsontmanteling: Courtesy Edward Burtynsky, Toronto, Canada
