Duurzame cacao, koffie, palmolie en andere grondstoffen belanden niet langer alleen in de keukenkastjes van duurzaamheidsfreaks, ze vinden aftrek bij een breed publiek. Dat lukt ook omdat steeds meer grote merken duurzamer willen werken, zoals Unilever, Starbucks, Nestlé, Mars, Ikea en Adidas. Het rapport laat zien hoe de zestien meest invloedrijke duurzame initiatieven als Forest Stewardship Council (FSC), Organic en Rainforest Alliance zich ontwikkelen in tien belangrijke grondstoffenmarkten.
Het aandeel duurzame grondstoffen groeide in 2012 met 41 procent (tegenover 2 procent van de totale markt). De groei was nog hoger bij palmolie (90%), suiker (74%), cacao (69%) en katoen (55%). Gecertificeerde koffie maakte 38 % uit van de wereldhandel in koffie in 2012. In 2008 was dat nog maar 9 procent.
Volgens de SSI hebben gecertificeerde grondstoffen samen een marktwaarde van 36 miljard US dollars. De eindproducten waarin ze verwerkt zijn, vertegenwoordigen nog veel meer marktwaarde.
Maar er zijn ook schaduwkanten aan de sterke groei. Boeren worden gestimuleerd om duurzaam te produceren, en moeten daarvoor investeren, maar raken soms die duurzame oogst niet kwijt. Hooguit de helft van de duurzame grondstoffen verkopen ze ook als zodanig (met certificaat), de rest verkopen ze tegen de gewone marktprijs. Een ander punt van aandacht is dat duurzame productie zich niet in de allerarmste landen concentreert, maar in landen die toch al op export gericht waren.
De onderzoekers wijzen er ook op dat de certificaten de standaarden iets losser maken, zodat de grote merken makkelijker aan boord kunnen komen. Ze vinden dat er nog meer controle nodig is om na te gaan welke effecten duurzaamheidsinitiatieven hebben op kleine boeren.
Foto: William Neuheisel
