Terwijl de strijd met de Japanse walvisvaarders verder gaat is er nog een ander land -een stuk dichter bij Nederland- dat ook nog altijd walvissen vangt.
Het Nederlandse parlement heeft op 16 december 2010 een motie aangenomen waarin wordt uitgesproken dat IJsland geen lid kan worden van de Europese Unie als zij de walvisjacht niet onmiddellijk beëindigt. Door het aannemen van deze motie heeft Nederland een duidelijk standpunt ingenomen; wie op walvissen jaagt, kan geen lid worden van de EU.
Het onderhandelingsdocument van de Europese Unie stelt dat lidstaten niet mogen jagen op walvissen in Europese wateren, conform de Europese Habitatrichtlijn. De jacht op beschermde en bedreigde diersoorten als de walvis is verboden. Helaas zijn er bij eerdere toetredingsonderhandelingen herhaaldelijk uitzonderingen gemaakt op dit verbod.
Naar verwachting zal ook IJsland aansturen op een uitzonderingspositie of een overgangstermijn. De Tweede Kamer wil voorkomen dat de onderhandelingen met IJsland resulteren in een gedoogconstructie, waarbij de EU de illegale walvisjacht oogluikend toestaat.
De motie spreekt over het verbod op de jacht op walvissen en de commerciële handel in walvisproducten, en tevens over het respecteren van de internationale verdragen. Al in 1986 is onder de International Whaling Commission (IWC) een moratorium ingesteld op de walvisjacht en ook volgens CITES, het verdrag over de handel in, producten van, beschermde flora en fauna is de commerciële handel in walvisproducten internationaal verboden.
IJsland heeft tegen deze verdragen bezwaar gemaakt, maar het Nederlandse parlement vindt dat IJsland deze bezwaren moet intrekken. Een belangrijke reden hiertoe is het feit dat Japan zich ieder jaar opnieuw onvermoeibaar inzet om de IWC besluitvorming ten gunste van walvisjagende landen te laten uitvallen. De ‘financiële steun’ die Japan onder de noem van o.a. ‘Fisheries Aid’ beschikbaar stelt aan verscheidene landen en delegaties in ruil voor steun bij de IWC besluitvorming is gigantisch.
(Financial Grants and Votes for Whaling Japan’s Fisheries Aid and Links with the St. Kitts Declaration – February 2007)
Als IJsland wil toetreden tot de EU, moet het zich volgens Nederland dus ook binnen de IWC duidelijk aan de kant van de walvisbeschermende landen scharen.
Maar hoe zit het met Japan?
Dat de overheid van Japan de beschermheer is van de illegaal opererende Japanse walvisvaardervloot wil nog niet zeggen dat dat een vrijbrief moge zijn om internationale wetten en verdragen te overtreden?
Als er nationale overheden zouden zijn die de naleving van de reeds jarenlang bestaande regelgeving aangaande de walvisjacht zouden willen controleren en tevens de kracht zouden tonen om sancties op te leggen in geval van overtreding, dan zou het niet nodig zijn voor Sea Shepherd om actie te ondernemen. Dan zou het ook niet meer nodig zijn, voor om het even welk land dan ook, om de gedragingen van Sea Shepherd te hoeven veroordelen.
