Het project heet ‘Living Aleppo’ en is opgezet door Power of Art House. Initiatiefnemer Saskia Stolz vertelt waarom ze het project opzette. “In de media zie je een te eenzijdig beeld van Aleppo en haar inwoners. Aleppo wordt alleen neergezet als een vernietigde stad en de mensen allemaal als vluchtelingen, of zelfs terroristen. Ik vind het belangrijk te laten zien dat de bewoners van Aleppo daar een leven hadden, ook mensen zijn. Ik wilde hun verhalen laten vertellen en een beeld schetsen van het dagelijks leven voor de oorlog.”
Ik vind het belangrijk te laten zien dat de bewoners van Aleppo daar een leven hadden, ook mensen zijn
Verhalen tussen de ruïnes
Het project bestaat uit kleine namaakexemplaren van opgeblazen gebouwen in Aleppo. In het midden van de stad staat de Citadel van Aleppo, op een heuvel, uitkijkend over de ruïnes. De Citadel zelf is ook niet meer intact. Tussen de gebouwen zijn groepjes miniatuurmensen geplaatst. Bij de mensen staan getallen, naar aanleiding waarvan je in de folder kan vinden welke herinnering van een Syrische bewoner wordt uitgebeeld. Een aantal van hen zijn aanwezig bij de opening.
De Nederlandse Joshka heeft een tijd in Syrië gewoond voor haar PhD-onderzoek, tussen 1997 en 2002. Zij vertelt hoe het daar was. “Het gebouw daarachter, dat was het Baron Hotel. Daar kwamen vroeger veel bekende mensen, zoals Agatha Christie. Je had daar een barman, Charlie, en die had allemaal verschillende soorten Syrisch bier. Ik kwam er iedere donderdagavond,” aldus Joshka. Van het gebouw is nu, net als van de rest van de stad, nauwelijks meer wat over.
Vrijheid en geluk
Osama vertelt zijn verhaal. Foto: auteur
Joshka woonde destijds met haar man in Syrië en is daarna nog meerdere malen teruggegaan. De laatste keer was in 2014, dat was ook het laatste moment dat het kon. Daarna werd het te onveilig. Haar uitgelichte verhaal gaat over een poster van Assad die op haar auto werd geplakt in 1999. Zij en haar man wilden niet met een poster van de President rondrijden, maar niemand wilde hem eraf halen. “De mensen zijn daar ontzettend vriendelijk, maar waren ook voor de oorlog al angstig. Syrische mensen konden niet met elkaar over politiek praten.” Met haar verhaal wil Joshka weergeven dat Syriërs gelukkig waren, maar niet vrij en veilig.
Een van de aanwezige Syriërs is Osama. De herinneringen die hij heeft aan zijn Syrië zijn gelukkig. “Het leven was geweldig. Iedereen leefde met elkaar samen, alle verschillende Syriërs.” Volgens hem laat het project vooral deze verschillende Syriërs zien. “Een groot deel van de migranten die naar Nederland komen zijn gelukszoekers, komen voor het geld. Wij zijn dat niet, wij wilden niet weg. Wij hadden een leven, waren gelukkig, droegen bij aan de maatschappij. Nu doe ik dus ook hetzelfde in Nederland.” In Syrië was hij apotheker. Nu woont hij twee en een half jaar in Nederland en spreekt hij de taal bijna vloeiend. Zou hij nog terug willen? “Als de oorlog voorbij is, misschien wel.”
Living Aleppo is nog tot en met 22 juli te zien op het Museumplein in Amsterdam, tussen het Rijksmuseum en het Van Goghmuseum. Iedere dag om 13:00 staat er een spreker om zijn of haar persoonlijke verhaal te vertellen.
