Dromen van synergie

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

 

19_Verandering_pt2
Foto: Sabine Lucassen

In oktober beloofde minister Koenders 40 miljoen euro aan SIGN voor het 'Ghana School Feeding Programme'. Hiermee moet het platform, samen met de Ghanese overheid, gaan waarmaken wat het in zijn folder belooft: 'een welvarender Ghana'. De opzet van het programma is simpel: schoolkinderen krijgen een dagelijkse maaltijd en lokale boeren verwerven een inkomen doordat de ingrediënten bij hen moeten worden ingekocht. SIGN wil met deze aanpak bijdragen aan het realiseren van drie Millenniumdoelen: het halveren van honger en armoede (doel 1), elk kind naar school (doel 2) en een wereldwijd partnerschap voor ontwikkeling (doel 8).


Momenteel krijgen 400.000 kinderen op bijna duizend scholen elke dag een warme maaltijd. Om dit te bereiken werken achttien organisaties in Nederland samen in het platform: bedrijven als Unilever, ASN Bank en DSM, wetenschappers van de Wageningen Universiteit en organisaties als NCDO, SNV, ICCO, Oxfam Novib en Agriterra. Ieder levert vanuit zijn eigen expertise een bijdrage en ondersteunt via zijn Ghanese partners het schoolvoedingsprogramma.


'Een heel nieuwe vorm van samenwerken', benadrukt Hans Eenhoorn, oud-Unilevertopman en oprichter van SIGN (voluit: School feeding Initiative Ghana-Netherlands). 'De meeste ontwikkelingssamenwerking vindt erg versnipperd plaats: stichtingen werken in allerlei landen of voeren in één land diverse projecten uit. Waarom zou je niet met meerdere partners één land uitkiezen en samen voor één doel gaan?'

 

Kruisbestuiving

Tips voor platforms:

>> Kijk wat partners aan elkaar kunnen hebben. Probeer boven het versnipperde uit te stijgen en laat iedereen zijn eigen kennis en kracht inzetten voor hetzelfde doel.


>> Laat alle organisaties een intentieverklaring tekenen. Wie zich daar niet aan houdt, wordt erop aangesproken.


>> Verdiep je in de bedrijfscultuur van andere partners, zodat je ze beter begrijpt.


>> Blijf investeren in de samenwerking, ook al levert die niet meteen de gewenste resultaten op.

SIGN is in 2005 op initiatief van Eenhoorn van start gegaan. In 2002 was Eenhoorn lid geworden van de Hunger Task Force. Deze werkgroep van de Verenigde Naties moest een realistisch plan bedenken om honger te halveren vóór 2015 (millenniumdoel 1). Landbouw moest meer centraal komen te staan, vond de groep, en zo ontstond het plan om schoolkinderen en boeren tegelijk te helpen. Ghana begon met het schoolvoedselprogramma en Eenhoorn lobbyde in Nederland om een platform op te richten dat dit programma kon ondersteunen.

Het idee achter SIGN is dat de som meer is dan de delen. Eenhoorn: 'De een kan een bijdrage leveren in geld, de ander in kennis. Dat kunnen ze los van elkaar doen, maar als je iedereen bij elkaar brengt, ontstaat er synergie: dan kunnen ze van elkaar profiteren en nóg betere resultaten bereiken. Unilever kan bijvoorbeeld gebruik maken van de partners van ICCO, Oxfam Novib van de expertise van TNO.'


Prachtig concept, maar helaas werkt het binnen het platform nog niet optimaal. Eenhoorns frustratie op dit moment is dat de 'kruisbestuiving' slechts mondjesmaat plaatsvindt. 'Er wordt heel veel gepraat in het platform en iedereen doet wat hij moet doen, maar die synergie zie ik nog te weinig. En die is juist zo essentieel.'

 

Overtuigd

Voor een deel heeft dit te maken met cultuurverschillen, aldus Eenhoorn: 'Een ngo en een bedrijf hebben compleet verschillende benaderingen. De ngo zegt bijvoorbeeld: we moeten eerst onderzoeken of dit plan werkt. Bedrijven maken afspraken en begint gewoon. En de moraal is bij hen: als wij iets afspreken, gebeurt het ook zo, anders verbreken we de samenwerking. Ngo's zijn daar heel anders in: die zijn gewend om zich aan te passen omdat dingen in een ontwikkelingsland soms heel anders lopen dan ze hadden gepland.'


Dat laatste is meteen de tweede reden waarom de kruisbestuiving uitblijft. 'Soms vordert het project moeizaam: door de slechte administratie in Ghana bijvoorbeeld of doordat bepaalde districten worden voorgetrokken.' Dat frustreert sommigen. 'Naarmate we langer bezig zijn, zie ik dat iedereen terugvalt in zijn eigen bezigheden.' Vooral de bedrijven in het platform onttrekken zich aan de gedroomde synergie.


Eenhoorn: 'We hebben helaas geen machtsmiddelen zoals die er in het bedrijfsleven zijn. Misschien zou je toch hardere afspraken moeten maken. Het enige wat we verder kunnen doen is de platformvergaderingen zo interessant mogelijk maken. De afgelopen keer gaven bijvoorbeeld mensen die in Ghana zijn geweest een presentatie en was een hoge Ghanese ambtenaar aanwezig om uitleg te geven.'


Maar voorlopig blijft het 'heel veel trekken en sleuren', vermoedt hij. 'Misschien ben ik wat te naïef geweest. Ik kom zelf uit het bedrijfsleven en in mijn enthousiasme dacht ik: dit moet toch kunnen. En het kán ook, daarvan ben ik nog steeds overtuigd. De verandering in denken is ingezet.'

 

Voor meer informatie over SIGN, zie www.sign-schoolfeeding.nl.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons