Een beetje pijnlijk is het wel, als Volkskrant-correspondent Kees Broere het imago van Afrika ontleedt. ‘Hoe lelijker Afrika, hoe mooier wij ons voelen.’ Eigenlijk zijn we net Dorian Gray, stelt hij. In de roman The picture of Dorian Gray beschrijft Oscar Wilde hoe de schone jongeling een pact met de duivel sluit: zijn geschilderde portret wordt steeds ouder, zijn eigen uiterlijk blijft ongeschonden. En hoe lelijker het portret, hoe meer behagen Dorian Gray in zijn eigen aanblik schept.
Broere houdt voor de Context MasterClass Draagvlakversterking een lezing over de beeldvorming van Afrika en de rol van de journalistiek. De MasterClass is een jaarlijks traject van openbare lezingen en ‘werkateliers’ op het gebied van draagvlakversterking, en een besloten training van vier keer twee dagen over methodieken op dit terrein. De MasterClass wordt georganiseerd door Context, international cooperation en door de NCDO. Het Centre for International Development Issues Nijmegen (CIDIN) van de Radboud Universiteit Nijmegen zorgt voor de certificering.
‘Nee, wíj niet’, denk je als Broere over Gray begint. ‘Wij zijn Afrika-liefhebbers.’ Maar – liefhebber of hater – volgens hem voelt zo’n hulpeloos continent nu eenmaal goed. Dan kun je óf jezelf opwerpen als weldoener óf erop afgeven. Hulporganisaties hebben er zelfs belang bij: ‘Afrika móet in the picture blijven.’ Hetzelfde geldt voor journalisten, anders halen hun reportages het nieuws niet.
| Traject: Context MasterClass Draagvlakversterking Instelling: Aantal bijeenkomsten: Toelating: Kosten: Website: |
Graven
‘s Middags in het werkatelier gaat een kleine groep dieper in op de beeldvorming van Afrika. Meteen aan het begin stelt Barbara Bosma, persvoorlichter van ICCO, een cruciale vraag: ‘Hóe kunnen wij als ontwikkelingsorganisaties een ander beeld overbrengen?’ Soms sta je als hulporganisatie voor een dilemma bij het vragen om belangstelling voor een onderwerp. ‘Drama en emotie zorgen ervoor dat een verhaal iets teweegbrengt bij kijkers. Dus zetten sommige journalisten liever iemand in gescheurde of verouderde kleren voor de camera dan een trotse Afrikaan in zijn nette pak. Een clichébeeld sluit meer aan op de beleving van de kijkers.’
‘Wat mij zorgen baart’, vult persvoorlichter Karen Mol van Cordaid aan, ‘is dat Wilders en Verdonk in de media de discussie bepalen. Niemand uit de sector lijkt daar een goed verhaal tegenover te kunnen zetten.’
In groepjes bespreken de deelnemers vragen als: Wat voor beeld heeft de Nederlander van Afrika? Is het wenselijk dat beeld te veranderen? ‘De Nederlander’ vindt Afrika vooral arm of zielig, constateert de meerderheid. En ja, daar moet verandering in komen.
Maar hoe doe je dat? luidt de grote vraag van de tweede groepsopdracht. ‘Begin
bij het onderwijs’, zegt Madeleine Vreeburg van onderwijsbureau Zirkon. ‘Focus je op programma’s waarmee leerlingen leeftijdgenoten uit een ontwikkelingsland leren kennen. Leer ze niet dat ze meteen een pot geld open moeten trekken.’
De discussie zou nog uren kunnen doorgaan, helaas is de tijd beperkt. Het dilemma van de hulporganisaties blíjft. ‘Ik heb nog steeds geen antwoord op de vraag hoe wij het beeld kunnen veranderen’, klaagt een deelnemer na afloop. ‘Ik had verwacht dat we iets dieper zouden graven’, vindt een ander.
Contacten
Wie meer diepgang zoekt, zou het misschien niet moeten laten bij het werkatelier. Context biedt ook een intensiever trainingsprogramma aan. Hierin draait het erom hoe je in de praktijk kunt werken aan een groter draagvlak. Dit programma bestaat uit vier keer twee dagen training op het gebied van contextanalyse, het benaderen en bereiken van doelgroepen, het meten van draagvlakactiviteiten, resultaatcommunicatie, campagnes en beleidsbeïnvloeding.
‘Er zijn allerlei onderzoeken naar dit soort onderwerpen gedaan’, weet deelnemer Michel Groenenstijn van Be More. ‘Daar gaan we in de cursus op in, maar belangrijker is dat we leren hoe we in de praktijk bijvoorbeeld ons draagvlak kunnen meten.’ Het meest waardevol vindt hij misschien wel de contacten die hij tijdens het trainingsprogramma opdoet. ‘Je deelt ervaringen, je netwerkt en je leert van elkaar.’
‘Veel goede sprekers in korte tijd, je leert ontzettend veel’, vindt Folkert Rinkema van reclamebureau Frivista, ook deelnemer aan het trainingsprogramma. ‘Maak eerst eens een goed plan voordat je jezelf op de kaart gaat zetten, bijvoorbeeld. Hoe doe je dat? Alles is erop gericht om de vanouds “zachte” ontwikkelingsorganisaties naar een professioneler niveau te tillen.’
