Donorafhankelijkheid is iets wat me al sinds lange tijd boeit en kritisch maakt ten opzichte van donoren. Door hun ongelijke uitgangspositie kunnen ze aan ngo's allerlei systemen en administratieve rompslomp opleggen die niet passen in de lokale context, vond ik. Het logframe bijvoorbeeld, een gangbare methode om projecten te evalueren, wordt vooral gebruikt als invuloefening en niet als leerproces. Ngo's beantwoorden aan de eisen op een 'donorwenselijke' manier, waardoor ze niet wezenlijk reflecteren over projecten en programma's. Kortom, op mijn meest kritische dagen zag ik een donor toch vooral als een noodzakelijke last.
En zoals het lot altijd zijn weg vindt, kom ik terecht bij een organisatie die juist wél gelooft in de logframe-methode ofwel de marco lógico.Niet alleen in het invullen van het schema, maar ook in de achterliggende manier van denken. Het is een organisatie die open rapporteert aan donoren wat de zwakten van lopende projecten zijn, wat er misgaat en hoe daar in het vervolg op ingespeeld zal worden. Want dat je niet alles kunt plannen mag duidelijk zijn, maar de systematiek, vindt men hier, geeft inzicht en houvast.
En om dat te verkondigen, mag ik met de directeur op tournee langs de regiokantoren en hun projecten. We geven er een korte opfriscursus marco lógico, behandelen de doelen, activiteiten, resultaten en bronnen van verificatie en werken die in de praktijk meteen uit. 'Wat heb je vorige week gedaan?' Iedereen geeft netjes antwoord en de directeur schrijft het op. 'Met welke bronnen van verificatie kun je dat bewijzen?' Er wordt de agenda genoemd waarin de meeting vermeld staat, de notulen, een foto misschien. En ook dat wordt genoteerd. 'Mag ik die even zien?'
Het wordt stil. Maar het was geen grap: mijn ngo neemt dit alles bloedserieus. Niet voor de donoren, maar uit eigen beweging. Om te begrijpen waarom het belangrijk is dat je dingen vastlegt en meldt en er vervolgens iets van opsteekt. Het is de realiteit van een ngo die gelooft in de marco lógico. Best logisch eigenlijk, die marco lógico.
