Condooms en de kerk

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Wat Zuid Afrika en de Filipijnen met elkaar gemeen hebben? Dat laten de twee Spaanse regisseuses en zussen ‘Gutierrez’ zien in hun aangrijpende documaintaire Tapologo. Tijdens de cocktail na de film praat ik met ze na.

 

Het is interessant om aan de hand van deze film de vergelijking tussen de twee landen te maken. De film gaat namelijk over de aidsproblematiek in Zuid Afrika, waar zo’n 12% van de bevolking besmet is met het virus. De grootschaligheid daarvan staat in geen vergelijking tot de situatie in de Filipijnen. Hier is slechts 1% van de bevolking geïnfecteerd.

Toch zijn er een aantal overeenkomsten volgens Gabriella Gutierrez: “1) het probleem van armoede, waardoor mensen gedwongen worden om een leven te leiden waar ze niet gelukkig of gezond van worden; 2) de positie van de Katholieke kerk t.o.v. condoomgebruik en 3) het belang van het ondersteunen van vrouwen zodat ze de kracht hebben om voor zichzelf op komen en daardoor een waardiger leven kunnen leiden.”

Taboes doorbreken
De film vertelt het verhaal van Tapologo, een organisatie die vrouwen opleidt tot ‘thuis-zorgers’. De meeste van deze vrouwen zijn zelf HIV geïnfecteerd en krijgen via Tapologo ani-retrovirale medicijnen. Het gaat goed met ze. Ze zijn een voorbeeld in hun gemeenschap, waar ze taboe doorbrekend werk doen.

In plaats van weg te kwijnen en hun ziekte te verbergen, gaan deze vrouwen de straat op en begeleiden ze lotgenoten, zowel mannen als vrouwen, in het ziekteproces. Ze zijn een voorbeeld van hoop, in een Zuid Afrika waar vrouwen over het algemeen niet zoveel te zeggen hebben.

Aids of sterven van de honger
Regisseuse Sally vertelt: “Veel van de vrouwen raken besmet vanwege onveilige seks met verschillende partners. Als beloning krijgen ze een klein geldbedrag waar ze nauwelijks een dag van kunnen leven, en het virus krijgen ze er gratis bij. Ze doen dit niet omdat ze het willen, maar omdat het voor hen en hun kinderen de enige kans is op een volle maag. Zowel de houding van de man, als die van de kerk, zorgt ervoor dat condoom gebruik onacceptabel is en blijft.”

Dit is voor mij de sterkste connectie met de Filipijnen. Ook hier is condoomgebruik namelijk taboe. De Katholieke kerk speelt daarin een belangrijke rol. Onlangs is een nieuwe wet over voorbehoedsmiddelen opnieuw uitgesteld. De kerk heeft te veel macht en de president te weinig ruggengraat. Gevolg in de Filipijnen is niet het oplopen van HIV, maar het krijgen van 10 of 12 kinderen. Daardoor blijven families gevangen in de armoedespiraal, waar ze met zoveel monden te voeden nooit uit zullen komen.* 

110306 tapologo
Marijc)

 

Bisschop voor condoomsTapologo is een initiatief van een lokale bisschop, Kevin Dowling. Als enige bisschop in Zuid Afrika spreekt hij zich openlijk uit voor het gebruik van condooms en heeft daardoor een hoop vijanden. Maar hij houdt stug vol. Zijn pleidooi in de film is inspirerend, de zaal barst spontaan uit in een luid applaus als hij zijn zegje doet. Ik pink stiekem een traantje weg.
 

 

De documentaire heeft een aantal (internationale) prijzen  gewonnen. Niet gek, want deze film raakt je diep. Persoonlijk doet het mij veel, omdat het een verhaal is van de mensen zelf. Door te luisteren naar de verhalen van verandering van deze vrouwen, geloof ik dat er hoop is voor een toekomst zonder Aids. En ik ben niet de enige. Na de voorstelling is de World Health Organisation (WHO) spontaan bereid om de documentaire in het landelijke opleidingsprogramma voor vroedvrouwen op te nemen.

Gezegend is dubbel veilig
Zo’n initiatief van WHO is een hele goede start voor de Filipijnen. Jammer genoeg komen we tijdens de cocktail tot de conclusie dat er geen ‘Filipijnse versie’ van bisschop Kevin bestaat. Maar we zijn wel van plan om ons eigen steentje bij te dragen: komende zondag gaan we met onze gehele voorraad condooms richting kerk en vragen de priester om de hele handel te zegenen. Wie doet er mee?

Meer informatie over de film Taplogie vind je hier. Je kunt de film ook online bekijken. 

*De BBC heeft het armoedeprobleem van Filipijnse sloppenbewoners in een aangrijpende docudrama vastgelegd, waarin ook het gebruik van voorbehoedsmiddelen aan bod komt. Klik hier voor deel 1 van de You Tube versie, en kijk ook de andere 5 delen voor het complete verhaal.

Marije Broekhuijsen woont in de Filipijnen en werkt er als adviseur ramppreventie voor CARE.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons