Wij hebben onze bossen al lang geleden gekapt. Dat wakkert romantische gevoelens aan. Bij regenwouden denk ik spontaan aan enorme woudreuzen, lianen die schreeuwen om Tarzan en Jane, spiedende ogen van katachtigen in het struikgewas. Dus toen Bas en ik wisten dat we naar Kalimantan gingen, lazen we Redmond O’Hanlons boek ‘Naar het hart van Borneo’. Bas fantaseerde hardop over uitputtende trektochten door enorme wouden, met nachtelijke bivakken onder klamboes. Ik dacht er het mijne van.
Het contrast met de werkelijkheid kan bijna niet groter. Over brede, zij het slechte, zandwegen rijden we in airconditioned pick-ups in volle vaart langs groene muren. Meer dan een halve meter kun je niet in de bossen kijken. De woudreuzen zijn in het verleden al gekapt: oerbos van meer dan 200 jaar oud is er niet meer. We slapen in primitieve barakken, maar krijgen drie keer per dag rijst, vlees, tofu, tempeh, banaan, groenten, heerlijke sauzen en verrukkelijke dranken. Minpuntje: geen bier.
Een stoet van 12 mensen rijdt de godganse dag met ons mee. Sommigen hebben een duidelijke taak. Rizal tolkt, onvermoeibaar. Dat het hoofd van de kapploegen mee rijdt, lijkt me logisch. Dat er een vrouw ‘nodig’ is voor het uitdelen van flesjes water en lunchpakketten – ik heb er vrede mee. Maar wat die overige 9 mensen doen? Ze fotograferen alles wat Bas fotografeert en luisteren met ernstige gezichten als ik iemand interview. Alsof we een masterclass journalistiek geven.
‘Ome Henk’ stelt ons voor het grootste raadsel. Hij duikt op na de landing op het vliegveld van Balikpapan en is er vervolgens iedere dag bij. Elke ochtend piekfijn gecoiffeerd, steeds een strak gestreken overhemd aan, de snor getrimd. Hij mengt zich nooit in het gesprek. Voordat we gaan eten, heeft ome Henk al een zakje kroepoek met sambal weggewerkt of een banaantje soldaat gemaakt. Waarna hij zorgvuldig snor en handen schoonwrijft aan een tissue.We krijgen stellig de indruk dat ome Henk onze aanwezigheid aangrijpt om zijn buikje nog ronder te eten.
In alle rust ons werk doen? Een heroïsche trektocht maken door een ongerept bos? Forget it!
Foto: Bas Jongerius
