Stokoude activist maant jeugd tot verontwaardiging

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
In het pamflet ‘Neem het niet’ spreekt de 94-jarige schrijver Stéphane Hessel zijn zorgen uit over onrecht in de wereld. Hij roept de jeugd van tegenwoordig op om verontwaardigd te zijn en vreedzaam actie te voeren. Overal in Amerika, Israël en Europa vliegt het pamflet over de toonbank –  behalve in Nederland. Sinds enkele weken…

In het pamflet ‘Neem het niet’ spreekt de 94-jarige schrijver Stéphane Hessel zijn zorgen uit over onrecht in de wereld. Hij roept de jeugd van tegenwoordig op om verontwaardigd te zijn en vreedzaam actie te voeren. Overal in Amerika, Israël en Europa vliegt het pamflet over de toonbank –  behalve in Nederland.

Sinds enkele weken trekt de Occupy-beweging alle aandacht. De protestbeweging ontstond in september op Wall Street in en waaide enkele weken later over naar maar Nederland. In Zuid-Europa, vooral in Spanje, is dit geluid al sinds maart te horen. Hier zijn het de Los Indignados die strijden tegen het ‘kapitalisme’ en tegen politici die dit kapitalisme ongeremd de ruimte geven.

De Indignados zijn de ‘verontwaardigden’. En net als de deelnemers van de occupy-beweging bestaat de Indignados voor een belangrijk deel uit hoogopgeleide jongeren zonder werk, zonder goede vooruitzichten en zonder geld. Het zijn los zero-euristas, de ‘zonder één euro’.

Terwijl de ideologische wortels van de Occupy-beweging nog vrij diffuus zijn, zijn die van de Indignados terug te voeren op één tekst. Op een boekje waarvan er in minder dan een jaar meer dan 3,5 miljoen werden verkocht. Dat is het boekje Indignez-Vous!, ‘Verontwaardig U!’ van de 94-jarige Duits-Franse schrijver Stéphane Hessel. Het is een boekje dat je bij één cappucino uitleest en dat in het Nederlands verscheen onder de titel ‘Neem het niet!’.

Voor veel jongeren in Zuid-Europa, maar ook in Duitsland en Israel, is Stéphane Hessel een icoon. Een moderne Mahatma Ghandi. Hessel maakte deel uit van het Franse verzet tegen de nazi’s, de Résistance. Hij werd opgepakt, gemarteld en overleefde Buchenwald. Na de oorlog schreef hij met Eleanor Roosevelt aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Vervolgens werd hij diplomaat en mensenrechtenactivist.

Indignez-Vous! is zijn ‘laatste etappe’, zo schrijft de stokoude Hessel op de eerste pagina. ‘Het eind is niet ver meer’. Maar er is nog veel om voor te strijden. Tegen de groeiende kloof tussen arm en rijk, tegen de uitbuiting van het milieu. En voor de rechten van de Palestijnen bijvoorbeeld. En die van de Roma, een bevolkingsgroep die werd uitgemoord in Auschwitz en nog steeds nergens welkom is. De belangrijkste boodschap ligt echter in de fundamenten van zijn tekst. En dat is de oproep tot verontwaardiging. ‘Er zijn in deze wereld dingen die onverdraaglijk zijn. (…) De slechtst denkbare houding is onverschilligheid, zeggen ‘ik kan er niets aan doen, ik red me wel.’

Veel nieuws biedt het boekje niet. Alles is al eerder gezegd. Door linkse partijen, door de milieu- en de anti-globaliseringsbeweging. Met 3,5 miljoen verkochte exemplaren blijkt deze boodschap bij veel mensen echter opnieuw aan te slaan. Behalve in Nederland. Hier wordt het boekje vrijwel niet verkocht. Een Nederlandstalige Wikipedia over Hessel en zijn tekst is er pas sinds vorige week. En dat is jammer, want hoe obligaat zijn denkbeelden wellicht ook zijn, Hessel geeft het maatschappelijk engagement een vertrouwd en tegelijk nieuw gezicht.

Stéphane Hessel
Neem het niet!
Van Gennep € 3,95

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons