Duizenden Nederlanders sponsoren opleidingen van jongeren in ontwikkelingslanden. Maar wat is beter: goedkoop en simpel onderwijs voor meerdere jongeren, of duur en goed onderwijs voor een enkeling?
Op vakantie in Malawi gooit een weerzien met Chimwemwe me met een klap terug in dit dilemma. Bijna twintig jaar geleden ontmoette ik hem voor het eerst, een verlegen jongen van veertien. Zijn moeder was verhuisd naar Mozambique. Chimwemwe liet ze achter bij haar oudste broer in Malawi, een man zonder geld en met acht kinderen. Een jaar later rolde Chimwemwe het scholierenprogramma van onze stichting in. Hij haalde zijn middelbareschooldiploma en kreeg, met een handjevol anderen, de kans om zijn droom waar te maken: een opleiding Business Administration.
Maar zo’n MBA-opleiding bleek nog vrij zwaar: sommige jongeren deden er twee keer zo lang over. En voor ons was het prijzig. Voor één dure opleiding konden we ook tien jongeren opleiden tot timmerman, verzorgster of automonteur. Het programma werd omgegooid, uiteindelijk sponsorden we alleen nog maar goedkopere vakopleidingen.
Inmiddels zijn we tien jaar verder en ik zoek Chimwemwe op in het noorden van Malawi. Het gaat hem goed. Hij wist een forse groothandel in kippenvoer van de grond te tillen. Twee mannen scheppen maïs van een truck. Een opslagloods ligt vol zakken krachtvoer. In de hal ernaast wordt deze met de maïs gemengd en opnieuw verpakt. Daarnaast runt Chimwemwe een maïsmolen en een drooginstallatie voor bananen, en verhuurt hij zowel zijn truck als een tractor. Er werken negentien mensen voor hem. Die ene, dure opleiding van toen, plus een mooie dosis geluk en ondernemingslust, vertaalde zich in tien jaar tijd in twintig banen.
Namen we destijds de goede beslissing? Met de wijsheid van toen: ja. Maar van déze dure investering hoeven we geen spijt te hebben.
Mirjam Vossen
